Vaøi neùt veà coäng ñoàng Kitoâ
taïi Bhutan
Vaøi neùt veà coäng ñoàng Kitoâ taïi Bhutan.
Bhutan [Ucanews 28/3/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Bhutan laø moät quoác gia nhoû beù naèm döôùi chaân daõy Hy maõ laïp sôn, giaùp giôùi vôùi hai nöôùc khoång loà AÁn ñoä vaø Trung Quoác. Taïi ñaây, trong toång soá daân chæ coù khoaûng 700 ngaøn ngöôøi, cuõng coù moät coäng ñoàng Kitoâ vôùi khoaûng 10 ngaøn tín höõu.
Daïo ñaàu thaùng 3 naêm 2011, Ñöùc cha Thomas Menamparampil, Toång giaùm muïc Guhawati, AÁn ñoä ñaõ vieáng thaêm Bhutan. Ngaøi vaø ba ngöôøi thuoäc Phong traøo giôùi treû "Giesu" ñaõ ñi xuyeân qua Bhutan, daâng thaùnh leã vaø gaëp gôõ vôùi ngöôøi Coâng giaùo cuõng nhö caùc Coäng ñoàng Kitoâ khaùc .
Keå töø naêm 1993, ñaây laø laàn thöù hai vò Toång giaùm muïc naøy trôû laïi vieáng thaêm Coäng ñoàng Kitoâ taïi Bhutan. Laø moät quoác gia coù ña soá daân theo Phaät giaùo, Bhutan noåi tieáng laø moät nöôùc "ñoùng kín", gaén boù vôùi caùc truyeàn thoáng coå xöa, ñoàng thôøi cuõng khoâng ngöøng bò xaùo troän do nhöõng caêng thaúng giöõa caùc saéc toäc vaø vôùi nöôùc laùng gieàng Nepal. So vôùi daân soá nhoû beù cuûa mình, Bhutan hieän laø quoác gia coù tyû leä ngöôøi tî naïn cao nhöùt theá giôùi.
Maõi cho ñeán naêm 1999, chính phuû nöôùc naøy môùi thaùo gôõ leänh caám xem truyeàn hình vaø xöû duïng Internet. Naêm 2005, nöôùc naøy laïi ban haønh leänh caám huùt thuoác. Cho ñeán nay, ngöôøi daân Bhutan vaãn coøn bò baét buoäc phaûi mang quoác phuïc coå truyeàn nôi coâng coäng. Rieâng Kitoâ giaùo, maõi cho ñeán naêm 1965 vaãn coøn bò caám cheá.
Maëc duø coù nhöõng baèng chöùng cho thaáy coù söï gia taêng, vôùi 10 ngaøn tín höõu, daân soá Kitoâ giaùo vaãn coøn laø moät thieåu soá nhoû taïi Bhutan. Treân nguyeân taéc, luaät phaùp Bhutan nhìn nhaän töï do toân giaùo vaø quoác vöông ñöôïc xem nhö "ngöôøi baûo veä moïi toân giaùo".
Ñöùc cha Menamparampil cho bieát: phaàn lôùn ngöôøi Coâng giaùo Bhutan taäp trung taïi vuøng Darjeeling. Nhöõng ngöôøi goác Nepal, nay ñaõ trôû thaønh coâng daân Bhutan, cuõng raát haêng say soáng theo Tin Möøng.
Tuy nhieân, chieâu moä tín ñoà, caûi ñaïo vaø xaây döïng caùc cô sôû toân giaùo môùi ñeàu bò caám chæ taïi Bhutan. Tin töùc thöôøng xuyeân cho bieát caùc tín höõu Kitoâ vaãn coøn bò baùch haïi hay laøm khoù deã. Daïo thaùng 10 naêm 2010, moät tín höõu Kitoâ ñaõ bò giam tuø chæ vì ñaõ chieáu moät cuoán phim noùi veà Chuùa Giesu.
Ngöôøi ta khoâng ngaïc nhieân taïi sao ngöôøi Coâng giaùo taïi thuû ñoâ Thimphu vaãn coøn toû ra raát deø daët trong vieäc giöõ ñaïo: hoï phaûi toå chöùc caùc thaùnh leã vaø caùc cuoäc gaëp gôõ taïi nhaø rieâng hay moät caùch khoâng oàn aøo trong nhöõng phoøng hoäi nhoû, ít bò chuù yù.
Hieän nay nhöõng ngöôøi Coâng giaùo taïi thuû ñoâ Thimphu ñöôïc chaêm soùc muïc vuï bôûi Giaùo phaän Darjeeling vaø moät linh muïc Doøng Teân laø cha Joseph Kinley Tshering. Vò linh muïc naøy xuaát thaân töø hoaøng gia, trôû laïi Coâng giaùo vaø gia nhaäp Doøng Teân. Thænh thoaûng ngaøi vieáng thaêm muïc vuï Coäng ñoàng Coâng giaùo nhoû beù taïi thuû ñoâ.
Cuõng nhö ngöôøi Coâng giaùo, caùc tín höõu thuoäc caùc Giaùo hoäi Kitoâ khaùc cuõng tuï hoïp nhau trong nhaø rieâng.
Ñöùc toång giaùm muïc Guwahati noùi raèng caùc tín höõu Kitoâ khoâng tröïc tieáp bò xaùch nhieãu, nhöng chính quyeàn vaãn xöû duïng nhieàu caùch ñeå laøm cho caùc tín höõu cuûa nhöõng toân giaùo môùi phaûi thaát voïng. Chaúng haïn khi ñieàn ñôn maø ghi roõ mình laø tín höõu Kitoâ, ngöôøi ta seõ bò laøm khoù deã hoaëc seõ khoâng ñöôïc thu nhaän vaøo caùc tröôøng cao ñaúng hay ñaïi hoïc.
Cuõng coù nhieàu caùch khaùc qua ñoù chính quyeàn muoán cho thaáy hoï khoâng chaáp nhaän söï hieän dieän cuûa Kitoâ giaùo. Ñöùc cha Menamparampil keå laïi raèng trong chuyeán vieáng thaêm vöøa qua cuûa ngaøi, daân chuùng cho bieát hôi ñieän bò caét chæ vì caùc tín höõu thöôøng xuyeân tuï hoïp ñeå caàu nguyeän. Dó nhieân, chính quyeàn ñòa phöông cho noùi roõ lyù do. Caùc tín höõu Kitoâ coøn bò ñe doïa bò cuùp nöôùc. Chính quyeàn coøn loan baùo moät keá hoaïch ñoøi hoûi phaûi phaù huûy caùc caên nhaø cuûa caùc tín höõu Kitoâ. Caùc lyù do ñöôïc ñöa ra khoâng phaûi laø lyù do thöïc söï cuûa nhöõng bieän phaùp tröøng phaït noùi treân. Coù ngöôøi bò ñe doïa phaù nhaø chæ vì toå chöùc caàu nguyeän trong nhaø mình.
Tuy nhieân, Ñöùc toång giaùm muïc Guwahati noùi raèng ngaøi khoâng thaáy coù ai toû ra thaát voïng hay nao nuùng. Hoï ñaõ chòu ñöïng quaù nhieàu vaø chæ chôø mong ñöôïc coâng khai tuyeân xöng nieàm tin cuûa mình.
Ñöùc cha Menamparampil cuõng noùi raèng nhieàu ngöôøi cho bieát seõ coù theå xaây nhaø thôø rieâng trong moät töông lai gaàn.
Moät kyù giaû ngöôøi Anh hieän ñang soáng taïi thuû ñoâ noùi raèng sôû dó chính quyeàn Bhutan muoán nhìn nhaän caùc tín höõu Kitoâ laø vì muoán hoï phaûi ñaêng kyù chính thöùc.
Kyù giaû naøy noùi raèng ngöôøi daân Bhutan khoâng ñaët vaán ñeà veà söï hieän dieän cuûa Kitoâ giaùo taïi nöôùc naøy mieãn laø ñöøng can döï vaøo vaên hoùa Phaät giaùo. Nhöõng ngöôøi Bhutan maø kyù giaû naøy coù dòp trao ñoåi ñeåu noùi raèng hoï khoâng ñaët vaán ñeà veà vieäc caùc tín höõu Kitoâ xaây nhaø thôø taïi thuû ñoâ.
Nhieàu ngöôøi hy voïng nhö theá vì vôùi söï laõnh ñaïo naêng ñoäng vaø côûi môû cuûa quoác vöông Jigme Khesar Namgyel Wangchuck, Bhutan ñang baét ñaàu caûi toå. Naêm 2008, nöôùc naøy ñaõ cho toå chöùc baàu cöû daân chuû laàn ñaàu tieân. Vôùi tham voïng cung caáp nguoàn thuûy ñieän cho AÁn ñoä vaø ñaåy maïnh coâng nghieäp du lòch, Bhutan ñang coá gaéng vöïc daäy neàn kinh teá yeáu keùm cuûa mình.
Duø laø moät trong nhöõng quoác gia ngheøo nhöùt theá giôùi, vöông quoác naøy vaãn töï haøo veà chæ soá haïnh phuùc cuûa ñaát nöôùc. Thaäp nieân 70, quoác vöông Jigme Singye Wangchuck ñaõ phaùt minh ra ñieàu ñöôïc goïi laø "toång soá haïnh phuùc quoác gia". OÂng noùi raèng "toång soá haïnh phuùc quoác gia quan troïng hôn toång saûn löôïng quoác gia".
CV.