Giôùi treû trong cuoäc noåi daäy
taïi Ai caäp
Giôùi treû trong cuoäc noåi daäy taïi Ai caäp.
Ai caäp [Asianews 7/2/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Cha Henry Boulad, giaùm ñoác cuûa Trung taâm vaên hoùa cuûa doøng teân taïi Alexandria vaø kyù giaû Soliman Chafik, ñaõ gôûi ñeán haõng thoâng taán Asianews moät baøi phaân taùch veà cuoäc noåi daäy taïi Ai caäp.
Ñeå giuùp theo doõi tình hình taïi nöôùc naøy, chuùng toâi xin ñöôïc trích ñoïc baøi nhaän ñònh cuûa cha Boulad vaø kyù giaû Chafik.
Caâu hoûi ñaàu tieân maø ngöôøi ta thöôøng neâu leân veà cuoäc noåi daäy taïi Ai caäp laø: ai laø ngöôøi ñöùng ñaøng sau cuoäc noåi daäy?
Theo cha Boulad vaø kyù giaû Chafik, khoâng phaûi toå chöùc "Huynh ñeä Hoài giaùo", cuõng khoâng phaûi cô quan tình baùo Mossad cuûa Israel, Iran, Hoa kyø hay baát cöù moät theá löïc beân ngoaøi naøo, maø chính laø daân chuùng.
Nhöng caàn phaûi xaùc ñònh raèng daân chuùng ôû ñaây khoâng phaûi laø nhöõng keû thaáp coå beù mieäng luoân soáng trong sôï haõi vaø tuøng phuïc, maø laø moät thaønh phaàn raát ñaëc bieät: ñoù laø giôùi treû vaø ñaëc bieät giôùi treû tuoåi töø 25 ñeán 35. Hoï laø nhöõng ngöôøi vöøa toát nghieäp ñaïi hoïc vaø ñang thaát nghieäp, khoâng nhaø cöûa vaø cuõng khoâng coù moät töông lai naøo.
Vöôït qua moät neàn giaùo duïc taøn baïo trong nhaø tröôøng, vöôït qua nhöõng khaåu hieäu toân giaùo troáng roãng, vöôït qua nhöõng khieân cöôõng xaõ hoäi vaø luaân lyù, nhöõng ngöôøi treû naøy ñang tìm kieám cho mình con ñöôøng ñeå mang laïi yù nghóa cho cuoäc soáng cuûa hoï xuyeân qua Internet, ñaëc bieät nhöõng trang maïng xaõ hoäi nhö YouTube, Facebook vaø Twitter.
Vôùi ñoâi maét vaø loã tai roäng môû, nhöõng ngöôøi treû naøy ngaøy ñeâm tieáp thu, tieâu thuï moïi thöù toát cuõng nhö xaáu maø theá giôùi coáng hieán cho hoï treân maïng löôùi Internet. Nhöõng ngöôøi treû naøy, maø moät soá theo hoïc taïi caùc tröôøng quoác teá hay ñaïi hoïc Hoa kyø ôû Cairo, mô öôùc ñaát nöôùc côûi môû vaø hieän ñaïi hoùa.
Bieát suy nghó vaø saün saøng ñoùn nhaän pheâ bình, chính nhöõng ngöôøi treû naøy ñaõ mô öôùc, toå chöùc vaø thöïc hieän cuoäc caùch maïng. Nhöng moät khi cuoäc caùch maïng vöøa hình thaønh, thì toå chöùc "Huynh ñeä Hoài giaùo" ñaõ tìm caùch aên coù, bieán thaønh cuoäc caùch maïng rieâng cuûa hoï.
Do ñoù, chuùng ta thaáy moät beân laø giôùi treû, taùc nhaân thöïc söï cuûa cuoäc caùch maïng vaø beân kia laø toå chöùc "Huynh ñeä Hoài giaùo" ñang tìm caùch "khai thaùc" cuoäc caùch maïng.
Ngoaøi ra, theo cha Boulad vaø kyù giaû Chalik, coøn coù moät soá thaønh phaàn khaùc ít hay nhieàu coù can döï ñeán cuoäc caùch maïng. Tröôùc heát phaûi keå ñeán toång thoáng Hosni Mubarak, laø ngöôøi maëc duø ñaõ caàm quyeàn töø 30 naêm nay vaø vôùi tuoåi cao söùc yeáu vaãn coá baùm vaøo quyeàn löïc. Keá ñoù laø taäp ñoaøn caàm quyeàn maø caùc taùc giaû cho laø "tham nhuõng", thu toùm trong tay haøng tyû myõ kim baát keå daân chuùng coù ngheøo ñoùi. Hoï ñang caûm thaáy maát taát caû cho neân coá baùm vaøo quyeàn löïc hay thích nghi vôùi tình hình. Theo caùc taùc giaû cuûa baøi nhaän ñònh, neáu khoâng coù nhoùm ngöôøi naøy, thì chaéc chaén ñaùm ñoâng coù voõ trang ñaõ khoâng taán coâng vaøo ñoaøn ngöôøi bieåu tình hoâm 5 thaùng 2 naêm 2011.
Beân caïnh ñaùm ñoâng muø quaùng ñöôïc giôùi laõnh ñaïo traû tieàn ñeå ñi bieåu tình uûng hoä chính phuû naøy, coøn coù caùc doanh nghieäp, thöông gia vaø taøi chính laø nhöõng ngöôøi trong haèng bao naêm qua ñaõ höôûng ôn möa moùc töø cheá ñoä ñoäc taøi. Chính hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ ñoäng vieân ñaùm ñoâng muø quaùng ñeå ñe doïa vaø taán coâng ñoaøn ngöôøi bieåu tình oân hoøa.
Ngoaøi ra, cha Boulad vaø kyù giaû Chafik cuõng nhaéc ñeán moät soá nöôùc ngoaøi thöøa nöôùc ñuïc thaû caâu. Nhöng ñaây chæ laø moät thieåu soá nhoû.
Ñöôïc hai taùc giaû ñeà cao nhöùt laø quaân ñoäi Ai caäp. Trong suoát hai tuaàn leã qua, quaân ñoäi ñaõ luoân giöõ theá trung laäp. Thaät ra, theo nhaän ñònh cuûa cha Boulad vaø kyù giaû Chafik, quaân ñoäi Ai caäp ñaõ ñöùng veà phía daân chuùng vaø choáng laïi toå chöùc "Huynh ñeä Hoài giaùo". Neáu toå chöùc naøy leân caàm quyeàn thì chaéc chaén quaân ñoäi seõ laø löïc löôïng choáng ñoái maïnh meõ nhöùt.
Baøn veà vai troø cuûa Giaùo hoäi, linh muïc Boulad vaø kyù giaû Chafik vieát raèng ngöôøi Coâng giaùo goàm coù haøng giaùo phaåm, linh muïc, tu só vaø giaùo daân giöõ moät söï thinh laëng "thaän troïng" vaø tìm nôi truù aån trong caùc nhaø thôø vaø caùc buoåi caàu nguyeän. Ñöùc hoàng y Thöôïng phuï Giaùo chuû Giaùo hoäi Coâng giaùo Copte Ai caäp ñaõ cho coâng boá moät tuyeân ngoân baøy toû söï uûng hoä daønh cho toång thoáng Mubarak.
Veà phaàn mình, Giaùo hoäi Chính thoáng Copte, voán chieám ña soá Kitoâ giaùo taïi taïi Ai caäp, laïi bò chia reõ hôn bao giôø heát. Ñöùc thöôïng phuï Shenouda III cuõng ñaõ ca ngôïi toång thoáng Mubarak vaø baûo ñaûm vôùi oâng veà söï caàu nguyeän cuûa Giaùo hoäi. Moät soá tín höõu Chính thoáng Copte, toân troïng söï taùch bieät giöõa Giaùo hoäi vaø nhaø nöôùc, cho raèng Ñöùc thöôïng phuï Shenouda III ñaõ coù thaùi ñoä thoûa hieäp. Hoï noùi raèng ngaøi neân coù moät laäp tröôøng trung laäp hôn ñeå sau naøy khoâng bò toá caùo ñaõ hôïp taùc vôùi cheá ñoä cuõ.
Theo nhaän ñònh cuûa cha Boulad vaø kyù giaû Chafik, nhìn chung, phaàn lôùn caùc tín höõu Kitoâ, ngoaøi tröø moät soá nhaø tranh ñaáu hay trí thöùc, ñeàu giöõ khoaûng caùch vôùi caùc cuoäc xung ñoät chính trò. Chính haøng giaùo phaåm khuyeán khích hoï neân coù thaùi ñoä naøy. Trong thöïc teá, hoï phaûi soáng trong sôï haõi vaø chôø ñôïi ñieàu teä haïi nhöùt seõ xaûy ra neáu toå chöùc "Huynh ñeä Hoài giaùo" leân caàm quyeàn.
CV.