Noäi dung baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc thaùnh cha
ñoïc tröôùc ngoaïi giao ñoaøn
beân caïnh Toøa thaùnh
Noäi dung baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc thaùnh cha ñoïc tröôùc ngoaïi giao ñoaøn beân caïnh Toøa thaùnh.
Vatican [Zenit 10/1/2011] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Nhö ñaõ ñöôïc ñoaùn tröôùc, noäi dung baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI ñoïc tröôùc ngoaïi giao ñoaøn beân caïnh Toøa thaùnh saùng thöù Hai ngaøy 10 thaùng Gieâng naêm 2011, xoay quanh chuû ñeà "töï do toân giaùo".
Môû ñaàu baøi dieãn vaên, Ñöùc thaùnh cha nhaéc laïi raèng trong söù ñieäp cho Ngaøy Hoøa Bình Theá Giôùi ñöôïc cöû haønh ngaøy 1 thaùng Gieâng naêm 2011, ngaøi xem töï do toân giaùo "nhö con ñöôøng neàn taûng ñeå kieán taïo hoøa bình". Ngaøi khaúng ñònh: "Thaät vaäy, hoøa bình ñöôïc xaây döïng vaø baûo toàn chæ khi naøo con ngöôøi coù theå töï do tìm kieám vaø phuïc vuï Thieân Chuùa trong taâm hoàn, trong cuoäc soáng vaø trong caùc quan heä vôùi ngöôøi khaùc".
Nhö thoâng leä, ñöùc thaùnh cha ñaûo qua moät voøng caùc nöôùc coù quan heä ngoaïi giao vôùi Toøa thaùnh vaø taïi caùc nôi maø "töï do toân giaùo bò vi phaïm hay choái boû".
Ngaøi nhaéc laïi raèng töï do toân giaùo laø "quyeàn ñaàu tieân cuûa caùc quyeàn, bôûi vì theo lòch söû, quyeàn naøy ñaõ ñöôïc khaúng ñònh tröôùc heát vaø maët khaùc, quyeàn naøy laø chieàu kích caáu taïo cuûa con ngöôøi, töùc moái lieân heä cuûa con ngöôøi vôùi Ñaáng Taïo Hoùa".
Ñöùc thaùnh cha khoâng theå khoâng ñau buoàn neâu leân caâu hoûi: "Phaûi chaêng raát thöôøng quyeàn naøy khoâng bò ñaët thaønh vaán ñeà hay bò vi phaïm?"
Tuy nhieân, Ñöùc thaùnh cha cuõng nhaán maïnh ñeán moät ñieåm son laø theá giôùi ñaõ yù thöùc ñöôïc tình hình nghieâm troïng hieän nay. Ngaøi noùi: "Toâi nhaän thaáy döôøng nhö xaõ hoäi, nhöõng ngöôøi höõu traùch vaø coâng luaän ngaøy nay ñaõ yù thöùc nhieàu hôn, cho daãu khoâng luoân luoân ñuùng ñaén, veà veát thöông traàm troïng ñoái vôùi phaåm giaù vaø töï do cuûa con ngöôøi coù toân giaùo. Ñaây laø vaán ñeà maø toâi ñaõ nhieàu laàn keâu goïi moïi ngöôøi quan taâm".
Trong baøi dieãn vaên ñoïc tröôùc ngoaïi giao ñoaøn, Ñöùc thaùnh cha cuõng nhaéc ñeán caùc chuyeán vieáng thaêm taïi Malta, Boà ñaøo nha, ñaûo Chypre, Vöông quoác Anh vaø Taây Ban Nha. Ngaøi cuõng noùi ñeán Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi ñaëc bieät veà Trung ñoâng daïo thaùng 10 naêm 2010. Ngaøi noùi raèng ñaây laø "thôøi gian caàu nguyeän vaø suy tö cuõng nhö höôùng nhìn veà caùc coäng ñoàng Kitoâ trong vuøng naøy, voán bò thöû thaùch quaù nhieàu vì gaén boù vôùi Chuùa Kito vaø Giaùo hoäi".
Noùi ñeán Trung ñoâng, Ñöùc thaùnh cha khoâng theå khoâng nhaéc ñeán soá phaän caùc tín höõu Kitoâ taïi Iraq. Theo ngaøi, nhöõng cuoäc taán coâng gieo raéc cheát choùc, ñau thöông cho caùc tín höõu Kitoâ Iraq ñeán ñoä hoï phaûi rôøi boû vuøng ñaát maø cha oâng hoï ñaõ töøng soáng trong haøng bao theá kyû qua. Ñöùc thaùnh cha baøy toû söï ñau buoàn cuûa ngaøi vaø keâu goïi "chính quyeàn cuõng nhö caùc laõnh ñaïo Hoài giaùo taïi nöôùc naøy"haõy noã löïc ñeå nhöõng ngöôøi ñoàng baøo Kitoâ cuûa hoï coù theå soáng an toaøn vaø tieáp tuïc ñoùng goùp cho xaõ hoäi maø hoï laø thaønh phaàn troïn veïn".
Soá phaän cuûa caùc tín höõu Kitoâ Chính thoáng Copte taïi Ai caäp cuõng ñöôïc Ñöùc thaùnh cha nhaéc ñeán. Sau cuoäc taán coâng vaøo nhaø thôø caùc thaùnh cuûa Giaùo hoäi Chính thoáng Copte taïi Alexandria trong ñeâm giao thöøa 31 thaùng 12 naêm 2010 khieán cho 21 ngöôøi bò thieät maïng, Ñöùc thaùnh cha keâu goïi chính quyeàn Ai caäp haõy coù nhöõng bieän phaùp thích ñaùng ñeå baûo veä caùc tín höõu Kitoâ.
Trích daãn söù ñieäp cuûa Thöôïng hoäi ñoàng Giaùm muïc theá giôùi veà Trung ñoâng gôûi cho toaøn theå Daân Chuùa, Ñöùc thaùnh cha noùi raèng taïi Trung ñoâng "caùc tín höõu Kitoâ laø nhöõng coâng daân nguyeân thuûy vaø ñích thöïc, trung thaønh vôùi toå quoác vaø thöïc thi moïi boån phaän ñoái vôùi quoác gia. Do ñoù ñöông nhieân hoï caàn phaûi ñöôïc höôûng moïi quyeàn coâng daân, töï do löông taâm vaø thôø phöôïng, töï do trong laõnh vöïc giaùo duïc, daïy doã vaø xöû duïng caùc phöông tieän truyeàn thoâng".
Ñöùc thaùnh cha ñaùnh giaù cao caùc saùng kieán taïi AÂu Chaâu, nhöùt laø khi Lieân AÂu keâu goïi phaûi coù moät söï ñaùp öùng thích ñaùng ñeå caùc tín höõu Kitoâ taïi Trung Ñoâng ñöôïc baûo veä.
Theo Ñöùc thaùnh cha, töï do thôø phöôïng thoâi chöa ñuû. Ngaøi noùi: "Toâi muoán nhaéc laïi raèng quyeàn töï do toân giaùo khoâng ñöôïc thöïc thi ñaày ñuû khi chæ coù töï do thôø phöôïng ñöôïc baûo ñaûm. Thaät ra, ngay caû töï do thôø phöôïng cuõng bò giôùi haïn". Ngaøi ñeà nghò neân khôûi söï giaùo duïc veà töï do toân giaùo ngay trong tröôøng hoïc.
Tieáp tuïc nhìn laïi theá giôùi trong naêm 2010, Ñöùc thaùnh cha ñeà caäp ñeán tình tình taïi vuøng vònh AÙ raäp laø nôi "hieän coù nhieàu tín höõu Kitoâ di daân lao ñoäng ñang soáng". Ngaøi mong muoán cho Giaùo hoäi Coâng giaùo "ñöôïc coù nhöõng cô caáu muïc vuï thích ñaùng" ñeå phuïc vuï hoï.
Moät caùch ñaëc bieät, ngaøi döøng laïi raát laâu taïi Pakistan laø nôi maø luaät choáng phaïm thöôïng ñang taïo ra nhieàu keû hôû ñeå vi phaïm quyeàn töï do toân giaùo. Moät laàn nöõa, ngaøi keâu goïi chính quyeàn nöôùc naøy haõy "laøm nhöõng noã löïc caàn thieát ñeå baõi boû luaät naøy, nhöùt laø khi ñaõ coù baèng chöùng hieãn nhieân laø luaät naøy ñöôïc xöû duïng nhö moät caùi côù ñeå taïo ra baát coâng vaø baïo ñoäng choáng laïi caùc nhoùm toân giaùo thieåu soá". Ngaøi xem cuoäc möu saùt oâng Salman Taseer, tænh tröôûng Punjab laø moät baèng chöùng roõ raøng hôn ñeå khaån caáp baõi boû luaät naøy. Ñöùc thaùnh cha noùi: "vieäc toân thôø Thieân Chuùa thaêng tieáng tình huynh ñeä vaø yeâu thöông chöù khoâng phaûi haän thuø vaø chia reõ".
Trong baøi dieãn vaên, Ñöùc thaùnh cha cuõng gôïi laïi tình hình taïi mieàn Nam vaø Ñoâng nam AÙ chaâu laø nôi caùc tín höõu Kitoâ chæ laø moät thieåu soá. Ngaøi noùi raèng söï kieän coù ña soá daân theo moät toân giaùo khoâng heà coù nghóa laø nhöõng ngöôøi theo moät toân giaùo khaùc phaûi bò kyø thò trong ñôøi soáng xaõ hoäi hoaëc teä haïi hôn, ñöôïc pheùp xöû duïng baïo ñoäng ñeå choáng laïi hoï.
Cuoái cuøng, Ñöùc thaùnh cha cuõng khoâng queân noùi ñeán nhöõng cuoäc baïo ñoäng choáng laïi caùc tín höõu Kitoâ taïi Phi Chaâu, nhöùt laø nhöõng cuoäc taán coâng vaøo caùc nôi thôø phöôïng taïi Nigeria khi caùc tín höõu Kitoâ cöû haønh Leã Giaùng Sinh.
Xem töï do toân giaùo nhö con ñöôøng daãn ñeán hoøa bình, Ñöùc thaùnh cha cuõng than phieàn veà khoaûng caùch giöõa caùc hieán phaùp nhìn nhaän "töï do toân giaùo" vaø söï kieän caùc coäng ñoàng toân giaùo gaëp nhieàu khoù deã trong vieäc thöïc haønh toân giaùo. Theo Ñöùc thaùnh cha, coù nhöõng heä thoáng phaùp lyù hay xaõ hoäi xaây döïng treân nhöõng trieát lyù vaø chính trò cho pheùp Nhaø nöôùc ñöôïc kieåm soaùt chaët cheõ vaø ngay caû ñoäc quyeàn treân xaõ hoäi.
Ngaøi ñoøi hoûi hai ñieàu: moät laø phaûi chaám döùt nhöõng "nhaäp nhaèng" khieán cho caùc tín höõu phaûi bò xaâu xeù giöõa moät beân laø loøng trung thaønh ñoái vôùi Chuùa vaø moät beân laø loøng yeâu nöôùc. Hai laø, caàn phaûi baûo ñaûm cho caùc coäng ñoäng Coâng giaùo ñöôïc töï trò ñaày ñuû trong vieäc toå chöùc vaø töï do thöïc thi söù meänh cuûa mình, phuø hôïp vôùi nhöõng chuaån möïc vaø tieâu chuaån quoác teá. Veà vaán ñeà naøy, ngaøi nhaéc ñeán tình traïng hieän nay cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Trung quoác laø nôi maø caùc vò muïc töû "ñang traûi qua moät giai ñoaøn ñaày khoù khaên vaø thöû thaùch".
Keát thuùc baøi dieãn vaên, Ñöùc thaùnh cha nhaén nhuû: "Toâi keâu goïi taát caû moïi ngöôøi, giôùi höõu traùch chính trò, laõnh ñaïo toân giaùo vaø moïi thaønh phaàn xaõ hoäi haõy cöông quyeát tieán tôùi treân con ñöôøng daãn ñeán moät neàn hoøa bình ñích thöïc vaø laâu beàn, ñi ngang qua vieäc toân troïng ñaày ñuû quyeàn töï do toân giaùo".
CV.