Vaøi neùt veà
Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Ukraine
Vaøi neùt veà Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Ukraine.
Ukraine [Zenit 5/12/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Môùi ñaây, trong moät cuoäc phoûng vaán daønh cho chöông trình Truyeàn hình coù teân "Nôi Thieân Chuùa khoùc" do Toå chöùc "trôï giuùp caùc Giaùo hoäi ñau khoå" taøi trôï, Ñöùc hoàng y Lubomyr Husar, Toång giaùm muïc Kiev, Ukraine, khaúng ñònh raèng chính baøn tay quan phoøng cuûa Chuùa ñaõ gìn giöõ Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi ñaây, nhöùt laø trong nhöõng naêm soáng döôùi cheá ñoä coäng saûn.
Ñöùc hoàng y Husar chaøo ñôøi taïi thuû ñoâ Kiev naêm 1933. Khi coäng saûn leân naém quyeàn taïi Ukraine, gia ñình ngaøi ñaõ troán sang AÙo vaø naêm 1949 sang ñònh cö taïi Hoa kyø laø nôi maø hoï ñaõ soáng 20 naêm vaø cuõng laø nôi maø caäu beù Lubomyr ñaùp laïi tieáng goïi cuûa Chuùa. Naêm 1948, ngaøi chòu chöùc linh muïc cho Giaùo hoäi Ukraine taïi thaønh phoá Stamford, bang Connecticut.
Sau ñoù, Ñöùc hoàng y ñöôïc gôûi sang YÙ laøm vieäc. Sau 46 naêm soáng xa queâ höông, ngaøi trôû veà Ukraine. Naêm 2001, ngaøi ñöôïc ñöùc Gioan Phaolo II naâng leân baäc Hoàng y. Hieän ngaøi ñang laø Toång giaùm muïc Kiev.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho chöông trình "Nôi Thieân Chuùa khoùc", Ñöùc hoàng y Toång giaùm muïc Kiev, noùi raèng maëc duø bò cheá ñoä coäng saûn tìm ñuû moïi caùch ñeå tieâu dieät, Giaùo hoäi Coâng giaùo taïi Ukraine vaãn kieân vöõng.
Laø Toång giaùm muïc Kiev, Ñöùc hoàng y Husar hieän khoâng nhöõng ñöùng ñaàu Giaùo hoäi Coâng giaùo thuoäc nghi leã Hy laïp treân toaøn Ukraine, maø coøn ñaëc traùch coäng ñoàng Coâng giaùo Ukraine taïi haûi ngoaïi, maø phaàn lôùn taäp trung taïi Hoa kyø. OÂn laïi lòch söû cuûa Giaùo hoäi naøy trong 130 naêm vöøa qua, töùc töø ñôït di daân ñaàu tieân cuûa ngöôøi Ukraine ñeán Hoa kyø vaø sau ñoù gia taêng sau hai cuoäc ñaïi chieán, Ñöùc hoàng y Husar tin raèng luoân coù baøn tay quan phoøng cuûa Chuùa gìn giöõ Giaùo hoäi taïi Ukraine. Ngaøi noùi raèng söï kieän Giaùo hoäi Ukraine ñaõ coù theå coù maët taïi Baéc vaø Nam Myõ cuõng nhö toàn taïi sau nhöõng cuoäc baùch haïi daõ man döôùi cheá ñoä coäng saûn trong nöôùc, ñaõ naâng ñôõ raát nhieàu ngöôøi Coâng giaùo Ukraine.
Ñöùc hoàng y Toång giaùm muïc Kiev cho bieát ngaøi trôû veà Ukraine laàn ñaàu tieân naêm 1990. Ngaøi chæ löu laïi queâ höông ñuùng 10 ngaøy. Trong chuyeán vieáng thaêm naøy, ngaøi ñaõ gaëp gôõ ñöôïc nhieàu linh muïc vaø giaùo daân. Hoï khoâng nhöõng ñaõ ñöùng vöõng trong moät giai ñoaïn voâ cuøng khoù khaên. Nhöõng khoù khaên ñoù vaãn coøn in ñaäm trong taâm hoàn hoï cho ñeán ngaøy nay.
Trôû veà laøm vieäc taïi queâ höông töø gaàn 15 naêm nay, Ñöùc hoàng y Husar noùi raèng cho tôùi nay ngaøi vaãn tieáp tuïc khaùm phaù nhöõng ñieàu môùi meõ trong cuoäc baùch haïi maø Giaùo hoäi taïi Ukraine ñaõ traûi qua döôùi thôøi coäng saûn.
Ñaûng coäng saûn vaø nhaø nöôùc coäng saûn ñaõ lieân tuïc vaø moät caùch tinh vi tìm caùch bieán ñoåi con ngöôøi, taïo aùp löïc ñeå hoï queân raèng mình laø taïo vaät cuûa Thieân Chuùa. Nhöõng ngöôøi coäng saûn coá gaéng thuyeát phuïc daân chuùng raèng hoï laø nhöõng "saûn phaåm" cuûa nhaø nöôùc vaø hoaøn toaøn leä thuoäc vaøo nhaø nöôùc. Noùi caùch khaùc, hoï tìm caùch taùi taïo moät baûn chaát môùi vôùi moät yù thöùc luaân lyù môùi nôi daân chuùng.
Ñöùc hoàng y Toång giaùm muïc Husar noùi raèng nhöõng heä quaû cuûa cheá ñoä coäng saûn vaãn coøn ñoù. Maëc duø nhieàu ngöôøi ñaõ ñau khoå vaø giöõ vöõng ñöùc tin cuõng nhö ngaøy nay con soá ngöôøi ñeán nhaø thôø vaãn coøn ñoâng, nhöng soáng ñaïo moãi ngaøy khoâng phaûi laø ñieàu deã daøng ñoái vôùi nhieàu ngöôøi, bôûi vì hoï ñaõ ñöôïc giaùo duïc moät caùch khaùc, hoaøn toaøn nghòch laïi vôùi caùc nguyeân taéc luaân lyù cuûa Kitoâ giaùo.
Theo Ñöùc hoàng y Husar, veát thöông maø cheá ñoä coäng saûn vaãn coøn ñeå laïi trong loøng ngöôøi daân Ukraine chính laø thieáu tin töôûng nhau, ngay caû giöõa nhöõng ngöôøi trong cuøng moät gia ñình, bôûi vì toaøn boä cheá ñoä ñaõ ñöôïc xaây döïng treân söï sôï haõi vaø do sôï haõi, con ngöôøi khoâng tin töôûng baát cöù ai.
Nhaän ñònh veà moái quan heä giöõa Ñoâng vaø Taây, Ñöùc hoàng y Husar ñaõ coù laàn noùi raèng "Ñoâng, töùc truyeàn thoáng Byzantin khoâng bieát Taây töùc Giaùo hoäi Latinh, vaø Taây cuõng khoâng bieát Ñoâng". Theo ngaøi, coù hai lyù do khieán coù tình traïng thieáu hieåu bieát naøy. Moät laø tình traïng chính trò, töùc söï taùch bieät raïch roøi giöõ ñoâng vaø taây trong thôøi chieán tranh laïnh. Naõo traïng "böùc maøn saét" vaãn keùo daøi trong haøng bao thaäp nieân. Lyù do thöù hai laø Taây phöông theo truyeàn thoáng Coâng giaùo, trong khi ñoù Ñoâng phöông do hoaøn caûnh lòch söû töï ñoàng hoùa vôùi nhöõng truyeàn thoáng Chính thoáng giaùo.
Ñöùc Gioan Phaolo II ñaõ töøng noùi ñeán hai buoàng phoåi cuûa AÂu Chaâu: moät laø Byzantin hay Chính thoáng vaø hai laø Coâng giaùo. Theo Ñöùc hoàng y Husar, trong tuyeät ñaïi ña soá daân ñoâng phöông theo Chính thoáng giaùo, vaãn coù nhöõng ngöôøi Coâng giaùo. Ta thöôøng noùi ñeán nhöõng ngöôøi Coâng giaùo ñoâng phöông.
Khi ñöùc Gioan Phaolo II noùi ñeán hai buoàng phoåi cuûa AÂu Chaâu, ngaøi coù yù keâu goïi söï trao ñoåi caùc "quaø taëng" giöõa ñoâng vaø taây. Ñöùc hoàng y noùi raèng maëc duø coù hai laù phoåi, nhöng chæ coù moät traùi tim vaø traùi tim naøy chính laø Chuùa Gieâsu Kitoâ, laø Ñaáng maëc duø ñöôïc nhaän bieát khaùc nhau bôûi caùc neàn vaên hoùa, nhöng vaãn laø moät taïi Ñoâng cuõng nhö Taây.
Ñeà caäp ñeán söï taøi trôï cuûa toå chöùc "Trôï giuùp caùc Giaùo hoäi ñau khoå" daønh cho Giaùo hoäi Coâng giaùo Hy laïp, Ñöùc hoàng y Husar noùi raèng trong nhöõng thaäp nieân 60, 70 vaø 80, cha Werenfried, ngöôøi saùng laäp ra toå chöùc "trôï giuùp caùc Giaùo hoäi ñau khoå", ñaõ ñaëc bieät quan taâm ñeán Giaùo hoäi taïi Ukraine.
Ngaøy nay, toå chöùc "trôï giuùp caùc Giaùo hoäi ñau khoå" vaãn coøn taøi trôï cho moät soá döï aùn cuûa Giaùo hoäi taïi Ukraine. Moät trong nhöõng döï aùn ñoù laø tröôøng ñaïi hoïc Coâng giaùo Ukraine. Ñaây laø ñaïi hoïc Coâng giaùo duy nhöùt trong cöïu lieân xoâ. Naêm 2001, khi vieáng thaêm Ukraine, ñöùc Gioan Phaolo II ñaõ ñeán nôi coù truï sôû cuûa chuûng vieän vaø phaân khoa thaàn hoïc. Caùc ñaïi dieän cuûa tröôøng ñaïi hoïc Coâng giaùo ñeàu coù maët trong cuoäc gaëp gôõ cuøng vôùi cha Warenfried. Ñöùc thaùnh cha ñaõ ñaëc bieät caùm ôn vò saùng laäp toå chöùc "trôï giuùp caùc Giaùo hoäi ñau khoå" vì ñaõ goùp phaàn naâng ñôõ vaø giuùp taùi thieát Giaùo hoäi taïi Ukraine.
CV.