Cuoäc ñoái thoaïi
vôùi nhöõng ngöôøi voâ thaàn
Cuoäc ñoái thoaïi vôùi nhöõng ngöôøi voâ thaàn.
Roma [Chiesa on line 24/6/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI ñaõ loan baùo seõ cho thieát laäp moät Hoäi ñoàng Toøa thaùnh ñaëc traùch veà vieäc taùi rao giaûng Tin Möøng cho caùc nöôùc Taây phöông, töùc caùc nöôùc coù ña soá daân theo Kitoâ giaùo, nhöng nay muoán choái boû caùc coäi reã Kitoâ cuûa mình. Trong caùc xaõ hoäi Kitoâ naøy, Ñöùc thaùnh cha raát quan taâm ñeán moät ñoái töôïng ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi voâ thaàn.
Moät caùch cuï theå, Ñöùc thaùnh cha cho thaønh laäp moät vaên phoøng maø ngaøi goïi laø "saân cuûa daân ngoaïi". Vaên phoøng naøy seõ ñöôïc Ñöùc cha Gianfanco Ravasi, chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà vaên hoùa, khaùnh thaønh taïi Paris, Phaùp quoác, trong nhöõng ngaøy saép tôùi. Ñaây seõ laø moät nôi ñeå ñoái thoaïi vôùi nhöõng ngöôøi voâ thaàn.
Ñaây laø moät yù töôûng hoaøn toaøn môùi meõ cuûa Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI. Sau coâng ñoàng Vatican II, moät vaên phoøng daønh cho nhöõng ngöôøi "khoâng tin" ñaõ ñöôïc thieát laäp. Ñöôïc ñaët döôùi söï laõnh ñaïo cuûa Ñöùc hoàng y Franz Konig, ngöôøi AÙo, vaên phoøng naøy chæ hoaït ñoäng ñöôïc vaøi naêm. Nay vaên phoøng naøy ñöôïc taùi laäp döôùi hình thöùc moät Hoäi ñoàng Toøa thaùnh. Ñöùc thaùnh cha ñaõ thaûo luaän veà vaán ñeà naøy vôùi moät soá vò Hoàng y ngöôøi YÙ coù theá giaù nhö Ruini, Scola, Bagnasco cuõng nhö moät vò ñaõ töøng laø hoïc troø cuûa ngaøi laø Ñöùc hoàng y Christoph Schonborn, Toång giaùm muïc Vienne, AÙo quoác. Theo döï truø, ngaøi seõ ban haønh moät töï saéc ñeå xaùc ñònh vai troø, chöùc naêng vaø thaønh phaàn cuûa Hoäi ñoàng naøy.
Trong khi chôø ñôïi, ñeå cuï theå hoùa chöông trình taùi rao giaûng Tin Möøng cho caùc nöôùc Taây Phöông, Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà vaên hoùa ñaõ môû cuoäc ñoái thoaïi vôùi nhöõng ngöôøi voâ thaàn. Saùng kieán naøy ñöôïc ñaët teân laø "saân cuûa Daân Ngoaïi". Teân goïi cuûa saùng kieán naøy ñaõ ñöôïc chính Ñöùc thaùnh cha ñeà ra trong baøi dieãn vaên ñoïc tröôùc giaùo trieàu ngaøy 21 thaùng 12 naêm 2009, nhaân dòp chuùc möøng Giaùng Sinh caùc nhaân vieân Giaùo trieàu.
Vôùi saùng kieán naøy, Ñöùc thaùnh cha muoán môû ra moät cuoäc ñoái thoaïi coù heä thoáng vôùi nhöõng ngöôøi ñang soáng xa Chuùa ñeå hoï coù theå ñeán vôùi Ngaøi "ít nhöùt nhö moät Vò Thaàn Voâ Danh".
Veà kieåu noùi "Saân cuûa Daân Ngoaïi", Ñöùc thaùnh cha giaûi thích raèng danh hieäu naøy ñöôïc ruùt ra töø Tin Möøng trong ñoaïn noùi veà vieäc Chuùa Gieâsu xua ñuoåi nhöõng ngöôøi ñoåi tieàn ra khoûi Ñeàn Thôø.
Ñöùc thaùnh cha noùi: "Toâi nhôù laïi lôøi Chuùa Gieâsu trích töø saùch tieân tri Isaia raèng ñeàn thôø phaûi laø nôi caàu nguyeän cuûa caùc daân toäc. Chuùa Gieâsu nghó ñeán ñieàu ñöôïc goïi laø "saân cuûa daân ngoaïi", maø ngaøi ñaõ taåy ueá khoûi nhöõng vieäc phaøm tuïc ñeå noù trôû thaønh moät khoâng gian daønh cho daân ngoaïi laø nhöõng ngöôøi muoán caàu nguyeän vôùi Thieân Chuùa Ñoäc Nhöùt ôû ñoù, vì hoï khoâng ñöôïc tham döï vaøo maàu nhieäm voán chæ dieãn ra beân trong Ñeàn Thôø. Coù moät nôi caàu nguyeän daønh cho moïi daân toäc, töùc nhöõng ngöôøi bieát Chuùa, nhöng chæ bieát töø xa, nhöõng ngöôøi khoâng haøi loøng vôùi thaàn minh, nghi leã, huyeàn thoaïi cuûa mình; hoï khao khaùt Ñaáng Cöïc Saïch vaø Vó Ñaïi, cho daãu Chuùa vaãn coøn laø "Vò Thaàn voâ danh" ñoái vôùi hoï. Hoï caàn caàu nguyeän vôùi Vò Thaàn Voâ Danh giöõa nhöõng taêm toái ñuû loaïi".
Treân ñaây laø nhöõng lôøi giaûi thích cuûa Ñöùc thaùnh cha veà saùng kieán thieát laäp ñieàu maø ngaøi goïi laø "saân cuûa daân ngoaïi".
Coù leõ khoâng ai giaûi thích roõ raøng hôn yù nghóa cuûa kieåu noùi naøy cho baèng Ñöùc cha Gianfranco Ravasi, moät chuyeân gia Kinh Thaùnh noåi tieáng vaø ñoàng thôøi laø ngöôøi ñaõ tieáp xuùc roäng raõi vôùi giôùi vaên hoùa thuoäc moïi toân giaùo treân khaép theá giôùi.
Trong moät baøi vieát ñöôïc cho ñaêng treân baùo Ngöôøi Quan Saùt Roma trong soá ra ngaøy 2 thaùng 6 naêm 2010, Ñöùc cha chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà vaên hoùa loan baùo raèng ngaøi seõ khaùnh thaønh "Saân cuûa daân ngoaïi" taïi Paris, Phaùp Quoác, vaøo thaùng 3 naêm 2011. "Saân" naøy seõ ñöôïc ñaët taïi ba nôi hoaøn toaøn khoâng coù lieân heä ñeán toân giaùo laø: Ñaïi Hoïc Sorbonne, truï sôû Unesco cuûa Lieân Hieäp Quoác vaø Haøn Laâm Vieän Phaùp.
Saùng kieán naøy ñaõ ñöôïc nhieàu nhaø trí thöùc taïi Phaùp höôûng öùng.
Trong moät cuoäc phoûng vaán treân baùo Avvenire [töông lai] cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc YÙ ngaøy 25 thaùng 2 naêm 2010, Ñöùc cha Gianfranco Ravasi ñaõ moâ taû nhieàu hình thöùc voâ thaàn hieän haønh maø Giaùo hoäi caàn phaûi ñoái thoaïi vôùi.
Ñöùc cha chuû tòch Hoäi ñoàng Toøa thaùnh veà vaên hoùa noùi: "Caàn phaûi chuù yù ñeán nhieàu hình thöùc khaùc nhau cuûa chuû nghóa voâ thaàn, bôûi vì chuû nghóa naøy khoâng theå giaûn löôïc vaøo moät moâ thöùc duy nhöùt. Tröôùc heát, coù chuû nghóa voâ thaàn chính hieäu cuûa Nietszche vaø Marx. Chuû nghóa naøy ñaõ töøng gaëp khuûng hoaûng, vì ñöa ra moät giaûi thích veà thöïc taïi khaùc vôùi caùi nhìn cuûa Kitoâ giaùo. Nhöng vôùi neàn ñaïo ñöùc rieâng cuûa noù, chuû nghóa voâ thaàn naøy quaû ñaõ ñöa ra moät caùi nhìn nghieâm chænh vaø can ñaûm khi xem con ngöôøi laø moät höõu theå ñôn ñoäc trong vuõ truï.
Beân caïnh ñoù laø thöù chuû nghóa voâ thaàn "mæa mai cay ñoäc" chæ nhaém taán coâng vaøo nhöõng khía caïnh phuï thuoäc cuûa nieàm tin hay nhöõng giaûi thích "cöïc ñoan" veà Kinh Thaùnh. Ñaây laø chuû nghóa voâ thaàn cuûa Onfray, Dawkins vaø Hitchens.
Cuoái cuøng, coù moät chuû nghóa voâ thaàn khaùc laø thaùi ñoä döûng döng tuyeät ñoái phaùt sinh töø traøo löu tuïc hoùa. Ñaây laø thöù chuû nghóa voâ thaàn ñöôïc Charles Taylor toùm taét trong taùc phaåm "Moät thôøi ñaïi theá tuïc" khi oâng vieát raèng "Neáu Thieân Chuùa phaûi ñeán moät trong nhöõng ñoâ thò cuûa chuùng ta ngaøy nay, thì ñieàu duy nhöùt xaûy ra laø: hoï seõ hoûi "giaáy tôø" cuûa Ngaøi".
CV.