Ngöôøi Coâng giaùo Haø noäi
giöõa ñoái khaùng vaø ngoaïi giao
Ngöôøi Coâng giaùo Haø noäi giöõa ñoái khaùng vaø ngoaïi giao.
Haø Noäi, Vieät Nam [La Croix on line 21/6/2010] - "Ngöôøi Coâng giaùo Haø noäi giöõa ñoái khaùng vaø ngoaïi giao". Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán, treân ñaây laø töïa ñeà cuûa moät baøi vieát cuûa kyù giaû Berthe Fouque, ñaêng treân nhöït baùo Coâng giaùo Phaùp "La Croix", aán baûn ñieän töû soá ra ngaøy 21 thaùng 6 naêm 2010. Chuùng toâi xin ñöôïc trích ñoïc baøi baùo haàu quyù vò vaø caùc baïn.
Trong luùc saép dieãn ra trong tuaàn naøy cuoäc gaëp gôõ laøm vieäc giöõa Toøa thaùnh vaø Vieät nam, thì taïi Haø noäi, söï xuaát hieän môùi ñaây cuûa moät taân Toång giaùm muïc vaãn tieáp tuïc khieán cho caùc tín höõu cuõng nhö haøng giaùo só phaûi hoang mang.
Moät doanh nhaân raát daán thaân trong Giaùo hoäi noùi vôùi phoùng vieân cuûa nhöït baùo La Croix raèng keå töø khi Ñöùc cha Nguyeãn vaên Nhôn nhaäm chöùc hoài thaùng 5 naêm 2010, giôùi treû khoâng coøn tham döï caùc thaùnh leã taïi nhaø thôø chính toøa nöõa. Theo oâng, roõ raøng laø chính quyeàn ñaõ thaønh coâng trong vieäc gaây chia reõ giöõa ngöôøi Coâng giaùo Vieät nam, khoâng nhöõng giöõa caùc tín höõu vôùi nhau, maø coøn caû giöõa caùc linh muïc vaø giaùm muïc nöõa.
Theo baùo La Croix, ngöôøi Coâng giaùo Mieàn Baéc Vieät nam, voán bò nhöõng ngöôøi coäng saûn ñaøn aùp keå töø sau chieán thaéng naêm 1954, coù thaùi ñoä ñoái khaùng vôùi chính quyeàn nhieàu hôn ôû Saøi Goøn vaø caùc tænh khaùc, laø nôi maø söï thöông löôïng vaø thaùi ñoä meàm moûng xem ra thaéng theá. Taïi thuû ñoâ Haø noäi, quan heä giöõa Giaùo hoäi vaø Nhaø nöôùc döôøng nhö ñaõ bò caét ñöùt keå töø hai naêm vöøa qua.
Cuõng nhö taïi nhieàu vuøng khaùc, nhöõng cuoäc xung ñoät veà taøi saûn cuûa Giaùo hoäi bò nhöõng ngöôøi coäng saûn tòch thu, laø moät chaát xuùc taùc vaø ñoâi khi laø moät caùi côù. Nhöng töø hai naêm nay, khi tìm caùch chieám ñoaït ñaát ñai voán luoân thuoäc veà caùc toå chöùc toân giaùo ngay giöõa trung taâm thaønh phoá laø nôi maø giaù ñaát raát cao, Ñaûng coäng saûn Vieät nam ñaõ taïo ra moät cuoäc ñoái ñaàu thöïc söï.
Chính vì theá maø baèng nhöõng cuoäc bieåu tình oân hoøa, Giaùo hoäi ñaõ choáng laïi vieäc ñaûng coäng saûn Vieät nam quyeát ñònh laáy ñaát cuûa toøa khaâm söù cuõ trong quaän Hoaøn Kieám, ñoái dieän vôùi nhaø thôø chính toøa vaø trao cho caùc nhaø ñaàu tö ñeå xaây khu thöông maïi. Cuoái cuøng, chính quyeàn ñaõ luøi böôùc, nhöng ñeå khoûi maát maët, noäi trong moät ñeâm, hoï ñaõ bieán khu ñaát thaønh moät coâng vieân.
Gaàn ñoù, moät cuoäc xung ñoät töông töï cuõng ñaõ lay ñoäng Thaùi Haø laø giaùo xöù do caùc cha doøng Chuùa Cöùu Theá ñieàu khieån, khi chính quyeàn muoán tòch thu moät khu ñaát roäng 14 ngaøn thöôùc vuoâng cuûa giaùo xöù ñeå thöïc hieän moät döï aùn baát ñoäng saûn khaùc. Maëc duø ñaõ dieãn ra nhöõng cuoäc phaûn ñoái oân hoøa, phoøng giaùo xöù naèm trong mieáng ñaát ñoù vaãn bò phaù huûy vaø moät coâng vieân cuõng ñöôïc döïng leân.
Trong caû hai tröôøng hôïp, Ñöùc cha Ngoâ quang Kieät, cöïu Toång giaùm muïc Haø noäi, ñaõ khoâng toû ra sôï haõi khi leân tieáng phaûn ñoái. Duø vaäy, coâng an ñaõ can thieäp moät caùch thoâ baïo vaø baét giöõ 6 ngöôøi. Luùc ñoù, Ñöùc cha Kieät ñaõ tuyeân boá raèng caùc tín höõu ñaõ bò baét giöõ vì hoï caàu nguyeän moät caùch oân hoøa. Ngaøi noùi: "Ñaây laø moät vi phaïm nhaân quyeàn khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc. Anh chò em haõy ghi laïi vaø noùi cho toaøn theá giôùi bieát".
Khoâng nhöõng ñöùng veà phía giaùo xöù Thaùi Haø cuûa caùc cha doøng Chuùa Cöùu Theá, ngaøy 21 thaùng 9 naêm 2008, Ñöùc Cha Kieät coøn ñeán toøa khaâm söù cuõ ñeå ñieàu ñoäng cuoäc bieåu tình phaûn khaùng baát baïo ñoäng ñöôïc xem laø lôùn nhöùt taïi Haø noäi keå töø naêm 1954. Dó nhieân, moät thaùi ñoä nhö theá ñaõ khoâng laøm haøi loøng oâng chuû tòch uûy ban nhaân daân thaønh phoá Haø noäi, cho neân oâng ñaõ khoâng ngaàn ngaïi yeâu caàu Ñöùc cha Kieät phaûi töø chöùc. Keå töø ñoù, vò giaùm muïc ñaõ bò theo doõi raát chaët cheõ vaø haàu nhö bò ngaên caûn ñeå khoâng theå ra khoûi nhaø trong nhieàu tuaàn leã.
Moät ngöôøi giaùo daân raát tích cöïc trong sinh hoaït giaùo xöù cuûa mình ñaõ noùi vôùi phoùng vieân cuûa nhöït baùo La Croix raèng "nhöõng nhaø laõnh ñaïo Vieät nam nghó raèng Giaùo hoäi Coâng giaùo laø tay sai cuûa ngoaïi quoác. Nhöng khoâng ñuùng nhö theá. Lyù do chính laø: nhöõng ngöôøi coäng saûn sôï Giaùo hoäi Coâng giaùo vì söï toå chöùc chaët cheõ cuûa Giaùo hoäi".
Nhöng duø theá naøo ñi nöõa, cuoäc xung ñoät giöõa chính quyeàn vaø Ñöùc toång giaùm muïc Haø noäi ñaõ ñaït ñeán toät ñænh. Caàn phaûi tìm moät loái thoaùt. Theo baùo La Croix, loái thoaùt ñoù laø: ñaàu thaùng 5 naêm 2010, Toøa thaùnh ñaõ boå nhieäm Ñöùc cha Nguyeãn vaên Nhôn, Giaùm muïc Ñaø Laït, chuû tòch Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät nam, laøm Toång giaùm muïc phoù Haø noäi. Nhöng chæ moät tuaàn sau, töùc ngaøy 13 thaùng 5 naêm 2010, Ñöùc cha Nhôn ñaõ trôû thaønh Toång giaùm muïc chính toøa. Taát caû nhöõng ngöôøi ñöôïc baùo La Croix phoûng vaán ñeàu moâ taû Ñöùc cha Kieät nhö "moät vò muïc töû vaø moät nhaø laõnh ñaïo tuyeät vôøi", ngöôøi ñaõ ñoät ngoät ñi Hoa Kyø ñeå chöõa beänh.
Moät caùch chính thöùc, Ñöùc cha Kieät, vì bò beänh maát nguû, ñaõ xin töø chöùc vì lyù do söùc khoûe. Nhöng loái giaûi thích naøy ñaõ khoâng thuyeát phuïc ñöôïc moïi ngöôøi. Nhö cha Nguyeãn vaên Khaûi, thuoäc giaùo xöù Thaùi Haø chaúng haïn, khaúng ñònh raèng laàn cuoái cuøng gaëp Ñöùc cha Kieät, cha thaáy Ñöùc cha "raát khoûe maïnh, vôùi tieáng noùi sang saûng".
Ñöôïc hoûi: lieäu vieäc thay ñoåi giaùm muïc naøy coù giuùp giaûi quyeát vaán ñeà khoâng, cha Khaûi noùi raèng cha khoâng tin nhö theá. Theo vò linh muïc doøng Chuùa Cöùu Theá naøy, "neáu ngöôøi ta thoûa hieäp vôùi ngöôøi coäng saûn ñeå nhaän vaøi mieáng baùnh, hoï seõ ñaøn aùp chuùng toâi hôn nöõa". Cha Khaûi khaúng ñònh: "ñöùc taân Toång giaùm muïc ñöôïc Roma boå nhieäm döôùi aùp löïc cuûa chính phuû".
Maëc duø tuyeân boá thaúng thöøng nhö theá, nhöng cuõng nhö haàu heát nhöõng ngöôøi ñöôïc baùo La Croix phoûng vaán, cha Khaûi noùi: "Chuùng toâi khoâng sôï; caàn phaûi noùi leân söï thaät vaø coâng lyù vaø chæ soáng theo nhöõng giaù trò cuûa Tin Möøng ngay caû khi coù theå bò baét giöõ."
Kyù giaû Berthe Fouque keát luaän: "Neáu cha Khaûi khoâng hieåu ñöôïc thaùi ñoä cuûa Toøa Thaùnh maø cha cho laø ñaõ khoâng naâng ñôõ ñöùc cöïu Toång giaùm muïc, thì nhöõng ngöôøi ñöôïc chuùng toâi phoûng vaán baûo ñaûm vôùi chuùng toâi raèng Roma seõ tìm caùch loaïi boû aùp löïc vaø tìm moät loái thoaùt cho tình traïng roái ren naøy". Nhöõng ngöôøi naøy noùi: "Thaät laø ñaùng tieác. Nhöõng ngöôøi Coâng giaùo bieåu tình phaûn ñoái khoâng hieåu roõ vaán ñeà. Vaán ñeà chính laø taùi tuïc cuoäc ñoái thoaïi vôùi chính quyeàn vaø nhö vaäy cuoái cuøng quan heä ngoaïi giao giöõa Toøa thaùnh vaø Vieät nam seõ ñöôïc thieát laäp".
Baùo La Croix vieát: "Hieän nay, taïi Haø noäi, ngöôøi Coâng giaùo ñang muoán bieát thaùi ñoä cuûa ñöùc taân Toång giaùm muïc".
CV.