Caùc thaùnh leã theo nghi thöùc
tieàn Coâng ñoàng taïi Phaùp
Caùc thaùnh leã theo nghi thöùc tieàn Coâng ñoàng taïi Phaùp.
Phaùp [La Croix 9/6/2010] - Kính thöa quyù vò, caùc baïn thaân meán. Keå töø naêm 2007, khi Ñöùc thaùnh cha Benedicto XVI ban haønh Töï Saéc "Summorum Pontificum", taïi treân 200 giaùo xöù beân Phaùp, moãi Chuùa Nhöït caùc linh muïc phaûi cöû haønh Thaùnh leã theo hai nghi thöùc: moät baèng tieáng Latinh thôøi tieàn coâng ñoàng vaø moät theo nghi thöùc hieän haønh.
Naèm giöõa cao nguyeân Hauts de Seine, mieàn Taây Paris, giaùo xöù "Notre Dame des Airs" chaúng haïn laø moät giaùo xöù nhö moïi giaùo xöù khaùc taïi Phaùp. Chuùa Nhöït naøo cuõng coù hai thaùnh leã.
Tuy nhieân, ñieàu khaùc laï taïi giaùo xöù vôùi 2,500 tín höõu naøy, laø thaùnh leã vaøo luùc 9 giôø 30 saùng Chuùa Nhöït ñöôïc cöû haønh theo "nghi thöùc ngoaïi thöôøng", töùc baèng tieáng Latinh vaø theo saùch leã cuûa Ñöùc giaùo hoaøng Gioan 23 tröôùc thôøi coâng ñoàng Vatican II. Vôùi töï saéc "Summorum Pontificum", ñöùc Benedicto XVI cho pheùp cöû haønh Thaùnh leã theo nghi thöùc tieàn coâng ñoàng naøy.
Tieáp theo ñoù laø thaùnh leã ñöôïc cöû haønh theo nghi thöùc hieän haønh, töùc nghi thöùc do Ñöùc Phaolo VI ban haønh sau coâng ñoàng Vatican II.
So saùnh hai thaùnh leã, ngöôøi ta thaáy coù söï khaùc bieät: thaùnh leã theo nghi thöùc ngoaïi thöôøng laø moät thaùnh leã long troïng, coù bình ca baèng tieáng Latinh, coù xoâng höông, coù ñoaøn giuùp leã ñoâng ñaûo vaø nhöùt laø linh muïc quay löng laïi vôùi giaùo daân. Trong khi ñoù thaùnh leã theo nghi thöùc hieän haønh laïi dieãn ra moät caùch ñôn giaûn hôn, baèng tieáng Phaùp, trong ñoù giaùo daân cuõng haùt nhöõng baøi thaùnh ca baèng tieáng Phaùp vaø chaøo chuùc bình an cho nhau tröôùc luùc röôùc leã.
Ñieàu duy nhöùt lieân keát hai hình thöùc thaùnh leã naøy laø: linh muïc daâng leã vaãn laø moät. Cha Philippe de Morand, sinh vieân thuoäc giaùo phaän Lyon ñang du hoïc taïi Paris vaø hieän ñang laøm phuï taù taïi giaùo xöù Saint Cloud noùi raèng ngaøi coù caûm töôûng laø giaùo daân trong giaùo xöù thuoäc hai theá giôùi khaùc nhau, nhöng vaãn chaøo hoûi nhau vaø ñaõ baét ñaàu laøm vieäc chung vôùi nhau".
Theo cha Morand cuõng nhö 5 linh muïc khaùc ñang phuïc vuï trong giaùo xöù naøy, cöû haønh phuïng vuï theo hai nghi thöùc khaùc nhau khoâng heà coù nghóa laø chia giaùo xöù ra laøm hai. Traùi laïi, caùc linh muïc cuõng giaûng cuøng moät baøi giaûng trong caû hai thaùnh leã, cuõng coù nhöõng thoâng caùo gioáng nhau vaø moïi ngöôøi ñeàu tham gia nhöõng sinh hoaït gioáng nhau. Cha Morand noùi: "Moïi ngöôøi ñeàu laø giaùo daân cuûa giaùo xöù vaø toâi khoâng phaûi noùi vôùi hoï nhöõng ñieàu khaùc nhau. Chuùng toâi loan baùo cuøng moät Thieân Chuùa".
Theo vò linh muïc naøy, moät trong nhöõng ñieàu kieän toái caàn ñeå coù ñöôïc söï "thoáng nhöùt" ñoù laø: phaûi chính caùc linh muïc taïi choã cöû haønh thaùnh leã döôùi hai nghi thöùc khaùc nhau. Ñaây chính laø yeâu caàu maø cha Yvon Aybram, ñaïi dieän Giaùm muïc Giaùo phaän Nanterre kieâm haït tröôûng Saint Cloud ñeà ra hoài naêm 2007.
Sau 3 naêm thöû nghieäm, cha Aybram cho bieát coù khoaûng töø 100 ñeán 150 ngöôøi tham döï thaùnh leã theo nghi thöùc tieàn coâng ñoàng. Phaàn lôùn ñeán töø nhöõng thò xaõ laân caän. Cuõng coù ngöôøi tham döï Thaùnh leã hoaëc theo nghi thöùc naøy hoaëc theo nghi thöùc kia, vì lyù do thöïc tieãn hoaëc vì hoï öa chuoäng nghi thöùc naøy hôn nghi thöùc khaùc. Theo cha, khoâng ai baùm chaët vaøo moät nghi thöùc naøo.
Cha Aybram cho bieát: ñoái vôùi phaàn lôùn giaùo daân trong haït, phuïng vuï khoâng phaûi laø nôi ñeå taán coâng nhau, maø laø bieåu toû cuûa moät söï khao khaùt thieâng lieâng.
Aymeric, moät giaùo daân 37 tuoåi voán ñaõ quen thuoäc vôùi tieáng Latinh töø thuôû nhoû, noùi veà thaùnh leã theo nghi thöùc tieàn coâng ñoàng nhö sau: "Toâi thaáy hình thöùc naøy voâ cuøng phong phuù. Ít nhöùt vôùi phuïng vuï truyeàn thoáng, ngöôøi ta coù theå tìm laïi ñöôïc nhöõng ñieåm quy chieáu nhö nhau ôû baát cöù nôi naøo, trong khi ñoù thaùnh leã theo saùch leã cuûa Ñöùc Phaolo VI xem ra khoâng phaûi luùc naøo cuõng ñoàng boä".
Francois, moät sinh vieân 23 tuoåi, cho bieát anh raát vui möøng khi ñöôïc tin coù thaùnh leã baèng tieáng Latinh. Tröôùc ñaây, anh cöù phaûi ñi ñi veà veà giöõa Paris vaø Versailles nhö moät "khaùch du lòch phuïng vuï", ñeå ñöôïc xem leã baèng tieáng Latinh. Ngöôøi thanh nieân naøy khaúng ñònh raèng "thaùnh leã theo nghi thöùc cuõ laø thaùnh leã muoân ñôøi, laø thaùnh leã cuûa toå tieân".
Maëc duø khi ban haønh töï saéc "Summorum Pontificum", Ñöùc thaùnh cha ñaõ môû ra moät caùnh cöûa cho caùc tín höõu Coâng giaùo thuû cöïu, nhöng con ñöôøng hoøa giaûi vaãn coøn daøi. Moät ngöôøi cha gia ñình taïi giaùo xöù Saint Cloud ñaõ noùi nhö theá.
Theo ngöôøi giaùo daân naøy, vaán ñeà cô baûn vaãn laø vieäc giaûi thích Coâng ñoàng Vatican II, nhöùt laø trong nhöõng gì coù lieân quan ñeán töï do toân giaùo, vai troø cuûa linh muïc, chieàu kích hy teá cuûa thaùnh leã, caùch daïy giaùo lyù... Coøn nhieàu ñieàu caàn phaûi mang ra thaûo luaän.
OÂng khaúng ñònh raèng söï hieäp nhöùt chæ coù theå coù trong söï thaät.
Veà phaàn mình, cha Aybram nhìn nhaän raèng tuy coù nhöõng khaùc bieät,nhöng giaùo daân trong giaùo xöù Saint Cloud vaãn ñoái xöû vôùi nhau nhö anh em trong cuøng moät gia ñình.
CV.