Giaùo Hoäi laø moät gia ñình
ôû ñaâu cuõng laø nhaø mình
ngöôøi naøo cuõng laø anh chò em mình
truyeàn thoáng naøo cuõng laø gia saûn chung
Ñöùc Cha Nguyeãn Naêng: "Giaùo Hoäi laø moät gia ñình, ôû ñaâu cuõng laø nhaø mình, ngöôøi naøo cuõng laø anh chò em mình, truyeàn thoáng naøo cuõng laø gia saûn chung".
Phaùt Dieäm, Vieät Nam (WHÑ 3.09.2009) - Nhö tin ñaõ ñöa, ngaøy 25-07-2009, Toøa Thaùnh ñaõ boå nhieäm linh muïc Giuse Nguyeãn Naêng, Giaùm ñoác Cô sôû 2 Ñaïi Chuûng Vieän Thaùnh Giuse (Xuaân Loäc), laøm giaùm muïc chính toøa giaùo phaän Phaùt Dieäm. Vieäc boå nhieäm naøy kheùp laïi giai ñoaïn hai naêm giaùm quaûn do Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Chí Linh ñaûm traùch (2007-2009), môû ra moät trang lòch söû môùi cho giaùo phaän. Nhaân dòp naøy, Baûn tin ñieän töû cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam (WHÑ) thöïc hieän cuoäc phoûng vaán Ñöùc taân Giaùm muïc Giuse, qua ñoù cung caáp cho quyù ñoäc giaû nhöõng caûm nhaän vaø chia seû ñaàu tieân cuûa vò muïc töû laõnh ñaïo daân Chuùa taïi Phaùt Dieäm, moät giaùo phaän giaøu truyeàn thoáng vaø kinh nghieäm löõ haønh. Xin chaân thaønh caûm ôn Ñöùc cha Giuse ñaõ nhaän traû lôøi phoûng vaán cuûa WHÑ.
Hoûi 1: Nhöõng caûm nhaän ñaàu tieân cuûa Ñöùc cha khi nhaän ñöôïc tin Toøa thaùnh boå nhieäm vaøo chöùc vuï muïc töû, laõnh ñaïo giaùo phaän Phaùt Dieäm?
Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Naêng: Taâm traïng ñaàu tieân laø moät söï ngôõ ngaøng, khoâng phaûi ngôõ ngaøng vì baûn tin ñöôïc coâng boá, vì baûn tin chæ laø keát thuùc cuûa moät tieán trình chuaån bò töø laâu, nhöng laø ngôõ ngaøng tröôùc moät söù maïng vôùi nhöõng traùch nhieäm môùi vaø khoù khaên. Cuõng nhö caùc linh muïc khaùc, toâi raát mong öôùc laøm linh muïc, nhöng khoâng thích laøm giaùm muïc. Chæ vì tinh thaàn Giaùo Hoäi maø toâi chaáp nhaän söï ñeà cöû cuûa caùc vò höõu traùch vaø söï choïn löïa cuûa Toaø Thaùnh. Taát caû moïi söï ñeàu laø hoàng aân cuûa Chuùa, nhöng coù nhöõng ôn mình thích, coù nhöõng ôn mình khoâng thích. Toâi ñang taäp muoán ñieàu Chuùa muoán. Ngaøy thuï phong linh muïc, toâi haân hoan vui söôùng vaø haêng say chuaån bò cho ngaøy tieán chöùc vaø taï ôn. Coøn baây giôø ñöôïc choïn laøm muïc töû cuûa moät giaùo phaän, toâi caûm thaáy lo nhieàu hôn vui. Ñoù laø taâm traïng cuûa moät ngöôøi ñöôïc trao phoù moät troïng traùch nhöng laïi caûm thaáy baûn thaân quaù baát xöùng. Tuy nhieân Lôøi Chuùa nhaéc toâi luoân caäy troâng phoù thaùc cho Chuùa. Vaán ñeà khoâng phaûi laø toâi seõ laøm ñöôïc gì cho Chuùa vaø Giaùo Hoäi, nhöng laø Chuùa coù theå duøng toâi ñeå thöïc hieän chöông trình cuûa Ngaøi khoâng.
Hoûi 2: Giaùo phaän Phaùt Dieäm caùch giaùo phaän Xuaân Loäc hôn 1,500 caây soá. Ñöùc cha coù caûm thaáy coøn khoaûng caùch naøo khaùc ngoaøi khoaûng caùch ñòa lyù?
Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Naêng: Cuøng vôùi taâm traïng ngôõ ngaøng vaø lo laéng, toâi cuõng caûm thaáy ngaïi nguøng khi phaûi ñi xa nôi maø mình ñaõ soáng, ñaõ ñöôïc ñaøo taïo vaø ñaõ laøm vieäc töø hôn 50 naêm qua. Khi nhaäp tòch vaøo giaùo phaän Xuaân Loäc, toâi choïn soáng vaø cheát cho Xuaân Loäc. Moïi söï nôi toâi mang daáu aán cuûa Xuaân Loäc. Voán laø moät ngöôøi sinh ra taïi Phaùt Dieäm, nhöng toâi khoâng bieát gì nhieàu veà Phaùt Dieäm, ngoaøi nhöõng kieán thöùc ñoïc trong saùch vôû hay qua vaøi laàn veà thaêm nhö moät ngöôøi khaùch du lòch. Trôû veà queâ höông, nhöng ñoái vôùi toâi moïi söï ñeàu laø môùi. Nhö moät treû thô, toâi baét ñaàu hoïc teân ngöôøi, teân xöù, hoïc phong tuïc vaø taäp quaùn, hoïc lòch söû vaø vaên hoaù, hoïc truyeàn thoáng ñöùc tin, hoïc neáp soáng ñaïo cuûa giaùo daân. Toùm laïi laø hoïc laøm ngöôøi cuûa Phaùt Dieäm.
Coù nhöõng caùi phaûi hoïc, nhöng khoâng phaûi laø xa laï, vì trong hôn 50 qua, gia ñình toâi soáng taïi giaùo xöù Phuùc Nhaïc vaø Baïch Laâm laø nhöõng nôi in ñaäm truyeàn thoáng Phaùt Dieäm. Hôn nöõa khi quan nieäm Giaùo Hoäi nhö laø moät gia ñình, thì ôû ñaâu cuõng laø nhaø mình, ngöôøi naøo cuõng laø anh chò em mình, truyeàn thoáng naøo cuõng laø gia saûn chung. Khi ta giöõ khoaûng caùch vôùi moïi ngöôøi, thì moïi ngöôøi ñeàu laø keû xa laï. Nhöng khi ta ñeán vôùi moïi ngöôøi vaø thaät loøng yeâu meán hoï, thì hoï laø ngöôøi nhaø cuûa ta. Toâi nhaän thaáy raèng duø toâi chöa veà soáng taïi Phaùt Dieäm, nhöng Phaùt Dieäm ñaõ yeâu meán toâi vaø toâi yeâu meán Phaùt Dieäm, vaø tình yeâu xoaù boû moïi khoaûng caùch.
Hoûi 3: Ñöôïc bieát Ñöùc cha choïn khaåu hieäu "Hieäp thoâng vaø Phuïc vuï" cho söù vuï giaùm muïc. Xin Ñöùc cha chia seû cho ñoäc giaû WHÑ veà yù nghóa cuûa söï löïa choïn naøy.
Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Naêng: Theo saùch Coâng vuï Toâng ñoà, Hieäp thoâng (koinonia) vaø Phuïc vuï (diakonia) laø hai yeáu toá noøng coát laøm thaønh ñôøi soáng cuûa Giaùo Hoäi nhaèm laøm chöùng (marturia) cho Ñöùc Kitoâ Phuïc sinh. Muoán laøm chöùng cho Chuùa, Giaùo Hoäi phaûi hieäp thoâng vaø phuïc vuï. Söï hieäp thoâng mang nhieàu chieàu kích: tröôùc heát laø hieäp thoâng vôùi Chuùa Ba Ngoâi, ñeå töø nguoàn maïch vaø theo maãu göông hieäp thoâng cuûa Ba Ngoâi, kieán taïo söï hieäp thoâng giöõa moïi thaønh phaàn Daân Chuùa vaø soáng hieäp thoâng vôùi caû nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi bieân giôùi höõu hình cuûa Giaùo Hoäi, vì Chuùa Thaùnh Thaàn vaãn luoân hieän dieän vaø hoaït ñoäng nôi hoï. Söï hieäp thoâng nhö vöøa trình baøy ñöôïc dieãn taû qua hình aûnh ba ngöôøi giang tay lieân keát vôùi nhau ñeå laøm thaønh chöõ H-T töùc laø Hieäp Thoâng.
Hình aûnh ba ngöôøi giang tay gôïi leân Tam quan cuûa Phöông ñình Nhaø thôø Chính toaø Phaùt Dieäm. Ñieàu ñoù muoán noùi leân raèng söï hieäp thoâng mang tính caùch cuï theå cuûa coäng ñoàng Giaùo Hoäi ñòa phöông. Giaùo Hoäi ñòa phöông chính laø moät gia ñình, maø gia ñình naøy laø hoaï aûnh cuûa söï hieäp thoâng Ba Ngoâi. Moïi Kitoâ höõu ñöôïc môøi goïi ñeå xaây döïng Giaùo Hoäi ñòa phöông vaø laøm chöùng cho Chuùa trong tính ñaëc thuø cuûa ñòa phöông maø vaãn khoâng laøm phöông haïi ñeán söï hieäp thoâng cuûa Giaùo Hoäi phoå quaùt.
Hieäp thoâng phaûi ñöa ñeán Phuïc vuï. Giaùo Hoäi khoâng phaûi laø moät toå chöùc co cuïm, nhöng ñöôïc sai ñi ñeå phuïc vuï con ngöôøi, vì con ngöôøi laø con ñöôøng cuûa Giaùo Hoäi. Nhö Ñöùc Kitoâ, moïi thaønh phaàn trong giaùo phaän Phaùt Dieäm caàn naém tay nhau vaø daán thaân ñeå phuïc vuï söï soáng vaø phaåm giaù cuûa con ngöôøi, laøm sao ñeå moïi ngöôøi ñöôïc soáng sung maõn vaø phaùt trieån toaøn dieän: taâm hoàn vaø theå xaùc, hieän taïi vaø vónh cöûu, caù nhaân vaø coäng ñoàng, kinh teá, vaên hoaù vaø ñaïo ñöùc...
Thaùnh giaù Ñöùc Kitoâ naèm ôû trung taâm ñôøi soáng Giaùo Hoäi vaø bao truøm moïi sinh hoaït cuûa Giaùo Hoäi. Nguoàn maïch vaø göông maãu cuûa söï hieäp thoâng vaø phuïc vuï chính laø Thaùnh giaù Ñöùc Kitoâ. Toaøn huy hieäu thaám nhuaàn maøu ñoû, maøu cuûa söï soáng ñöôïc khôi nguoàn töø Thaùnh giaù. Neáu khoâng ñi theo con ñöôøng cuûa Tin Möøng vaø khoâng lieân keát vôùi Ñöùc Kitoâ chòu khoå naïn vaø phuïc sinh, söï hieäp thoâng vaø phuïc vuï cuûa Giaùo Hoäi cuøng laém chæ laø bieåu hieän cuûa moät tình yeâu nhaân baûn chöù khoâng theå laø moät söï laøm chöùng cho Ngaøi.
Hoûi 4: Vaøo luùc naøy, Ñöùc cha muoán chia seû ñieàu gì vôùi coäng ñoàng Daân Chuùa taïi Phaùt Dieäm?
Ñöùc cha Giuse Nguyeãn Naêng: Giaùm muïc ñöôïc ñaët leân ñeå laøm ngöôøi phuïc vuï Daân Chuùa. Toâi xin ñöôïc laëp laïi lôøi cuûa thaùnh Augustinoâ: "Cho anh em, toâi laø giaùm muïc; vôùi anh em, toâi laø Kitoâ höõu. Giaùm muïc laø teân chæ chöùc vuï, coøn Kitoâ höõu laø teân chæ aân hueä". Duø laø giaùm muïc, linh muïc, tu só hay giaùo daân, taát caû chuùng ta laø nhöõng chi theå soáng ñoäng trong Nhieäm Theå laø Giaùo Hoäi, chuùng ta ñoàng traùch nhieäm veà Giaùo Hoäi. Neáu taát caû moïi thaønh phaàn trong coäng ñoàng Daân Chuùa hieäp thoâng vôùi Chuùa vaø vôùi nhau caùch chaân thaønh taän ñaùy loøng, chuùng ta môùi coù theå laøm cho giaùo phaän ñöôïc thaêng tieán vaø coù theå laøm chöùng cho Chuùa caùch höõu hieäu thöïc söï. Neáu khoâng, chuùng ta seõ voâ tình bieán Giaùo Hoäi thaønh moät toå chöùc xaõ hoäi nhö bao xaõ hoäi khaùc, vaø vieäc chuùng ta laøm chöùng cho Chuùa chaúng ñem laïi keát quaû gì saâu xa.
Keá ñeán, Phaùt Dieäm laø giaùo phaän coù truyeàn thoáng soáng ñaïo saâu xa vöõng vaøng aên reã saâu vaøo vaên hoaù daân toäc. Töø ngaøy thaønh laäp giaùo phaän ñeán nay ñaõ hôn moät traêm naêm qua nhöõng thôøi kyø khaùc nhau, töø giai ñoaïn xaây döïng, sang giai ñoaïn thöû thaùch, roài phuïc hoài, luùc naøo caùc thaønh phaàn Daân Chuùa cuõng chöùng toû moät ñöùc tin vöõng maïnh. Öôùc mong giaùo phaän tieáp noái vaø phaùt huy truyeàn thoáng ñöùc tin ñoù. Xaõ hoäi Vieät Nam ñang böôùc vaøo thôøi kyø phaùt trieån vaø hoäi nhaäp vaøo coäng ñoàng quoác teá. Khi ñôøi soáng vaät chaát ñöôïc naâng cao, con ngöôøi deã rôi vaøo thaùi ñoä höôûng thuï vaø thöïc duïng. Hieän nay laøn soùng vaät chaát vaø kyõ thuaät ñang taán coâng caùc giaù trò tinh thaàn vaø ñaïo ñöùc, nhieàu gia ñình rôi vaøo khuûng hoaûng vaø coù nguy cô tan vôõ, giôùi treû coù khuynh höôùng soáng voäi vaø höôûng thuï. Laø Kitoâ höõu, chuùng ta cuõng khoâng thoaùt khoûi nhöõng caùm doã vaø khuûng hoaûng aáy. Neáu khoâng hoïc hoûi Lôøi Chuùa vaø soáng ñaïo caùch yù thöùc vaø tröôûng thaønh, ñöùc tin cuûa chuùng ta cuõng seõ mai moät. Taát caû moïi chöông trình cuûa Giaùo Hoäi ñeàu phaûi phaùt xuaát töø choã thaùnh hoaù baûn thaân, töø loøng tin vaø tình yeâu ñoái vôùi Chuùa vaø Giaùo Hoäi. Ñoù chính laø khôûi ñieåm caàn thieát vaø chaéc chaén ñeå thaêng tieán giaùo phaän. Vaø ñoù cuõng chính laø nieàm mong öôùc xin ñöôïc göûi ñeán coäng ñoàng Daân Chuùa Phaùt Dieäm.
WHÑ
(nguoàn: Baûn tin ñieän töû cuûa Hoäi ñoàng Giaùm muïc Vieät Nam hdgmvietnam.org)