Ñöùc hoàng y cöïu Giaùm muïc Hongkong
nhaän ñònh veà bieán coá Thieân An Moân
Ñöùc hoàng y cöïu Giaùm muïc Hongkong nhaän ñònh veà bieán coá Thieân An Moân.
Hongkong [Asianews 3/06/2009] - Kính thöa quí vò, caùc baïn thaân meán. Ngaøy 4 thaùng 6 naêm 2009, kyû nieäm ñuùng 20 naêm cuoäc thaûm saùt taïi quaûng tröôøng Thieân An Moân, Trung Quoác. Theo caùc soá lieäu cuûa nhaø caàm quyeàn coäng saûn Trung Quoác, chæ coù khoaûng 270 ngöôøi bò thieät maïng trong cuoäc ñaøn aùp naøy. Nhöng Hoäi Hoàng Thaäp Töï Quoác Teá noùi raèng con soá nhöõng ngöôøi bò saùt haïi trong cuoäc bieåu tình oân hoøa ñoøi daân chuû leân ñeán töø 2 ñeán 3 ngaøn ngöôøi.
Cho tôùi nay, bieán coá naøy vaãn coøn laø moät caám kî ñoái vôùi nhaø caàm quyeàn coäng saûn Trung Quoác.
Trong moät cuoäc phoûng vaán môùi ñaây daønh cho haõng thoâng taán Coâng giaùo Asianews, Ñöùc hoàng y Joseph Zen Ze Kiun (Giuse Traàn Nhaät Quaân), nguyeân giaùm muïc HongKong, tuyeân boá raèng ñaõ ñeán luùc caàn phaûi qui traùch nhieäm cho oâng Ñaëng Tieåu Bình veà cuoäc thaûm saùt naøy.
Ñöùc hoàng y Zen noùi nhö sau: "Thaät ñaùng buoàn, bôûi vì 20 naêm ñaõ qua ñi vaø thaûm kòch vaãn chöa ñöôïc chính phuû nhìn nhaän nhö moät sai laàm vaø moät toäi aùc... OÂng Ñaëng Tieåu Bình ñaõ nhaän traùch nhieäm hoaøn toaøn khi, nhöõng ngaøy lieàn sau khi dieãn ra cuoäc thaûm saùt, chính oâng ñaõ ñích thaân ñeán ca ngôïi quaân ñoäi. Chính oâng ñaõ ra leänh cho caùc binh só. Nhöng giôø ñaây oâng Ñaëng khoâng coøn nöõa".
Ñöùc hoàng y cöïu giaùm muïc Hongkong neâu leân caâu hoûi: "Phaûi chaêng chæ vì sôï moät ngöôøi ñaõ cheát töø bao nhieâu naêm maø ngöôøi ta khoâng daùm traû laïi coâng lyù?"
Ñöùc hoàng y Zen noåi tieáng laø moät ngöôøi tranh ñaáu khoâng bieát moõi meät cho daân chuû vaø töï do toân giaùo.
Theo ngaøi, lyù do khieán cheá ñoä coäng saûn Trung Quoác khoâng muoán nhìn nhaän traùch nhieäm veà toäi aùc laø bôûi vì ñaây laø moät cheá ñoä ñoäc taøi. Ñaõ ñeán luùc caàn phaûi thay ñoåi cheá ñoä naøy.
Ñöùc hoàng y cöïu giaùm muïc Hongkong giaûi thích: "Cheá ñoä Trung Quoác tuøy thuoäc vaøo moät con ngöôøi. Con ngöôøi naøy bieát nhìn xa vaø toû ra saùng suoát veà moät soá vaán ñeà, nhöng oâng khoâng theå ñaïi dieän cho daân chuû, bao laâu oâng töï xem mình nhö moät hoaøng ñeá.
Môùi ñaây coù ngöôøi noùi: "Nhöng laøm sao chuùng ta coù theå phuïc hoài phoøng traøo Thieân An Moân? Chuùng ta phaûi qui traùch cho Ñaúng Tieåu Bình. Nhöng khoâng theå laøm ñieàu ñoù ñöôïc!"
Toâi lieàn hoûi: "Nhöng taïi sao chuùng ta laïi khoâng ñöôïc pheùp leân aùn Ñaëng Tieåu Bình? Mao Traïch Ñoâng ñaõ bò leân aùn vì cuoäc caùch maïng vaên hoùa, vaäy thì taïi sao chuùng ta laïi khoâng ñöôïc pheùp leân aùn Ñaëng Tieåu Bình?"
Ñöùc hoàng y Zen khaúng ñònh: "Chuùng ta phaûi thay ñoåi cheá ñoä ñoäc taøi, cheá ñoä phong kieán naøy, bôûi vì noù laø caên coäi cuûa thaûm kòch roäng lôùn naøy".
Khi dieãn ra cuoäc thaûm saùt taïi Thieân An Moân ngaøy 4 thaùng 6 naêm 1989, Ñöùc hoàng y Zen coøn laïi moät linh muïc. Ngaøi noùi ñeán söï tham gia cuûa daân chuùng Hongkong vaøo Phong Traøo Thieân An Moân vaø noãi ñau khoå cuûa hoï khi chöùng kieán cuoäc thaûm saùt.
Ñöùc hoàng y Zen noùi: "Naêm ñoù ñaõ laøm phaùt sinh moät yù thöùc môùi vaø moät söï nhaäy caûm môùi trong loøng ngöôøi daân Hongkong: chuùng toâi laø ngöôøi Trung Hoa, chuùng toâi laø moät phaàn cuûa daân toäc vó ñaïi naøy. Tröôùc ñoù, chuùng toâi nghó raèng mình chæ laø daân Hongkong. Nhöng bieán coá ñoù ñaõ laøm cho chuùng toâi thaáy raèng mình thaät söï laø ngöôøi Trung Hoa".
Ñöùc hoàng y chia seû kinh nghieäm caù nhaân cuûa ngaøi: "Luùc ñoù toâi ñang laøm giaùm ñoác cuûa Tröôøng Aberdeen cuûa Doøng Don Bosco vaø beà treân coäng ñoaøn. Vì caùc bieán coá xaûy ra trong Ngaøy Chuùa Nhöït, cho neân ngaøy hoâm sau, thöù Hai, khi taát caû chuùng toâi taäp trung trong saân tröôøng, chuùng toâi noùi chuyeän vôùi nhau trong tieáng khoùc, bôûi vì chuùng toâi caûm thaáy mình laø ngöôøi Trung Hoa vaø chuùng toâi ñaõ chia seû nhöõng caûm xuùc vaø soá phaän cuûa nhöõng ngöôøi treû ñaõ can ñaûm ñöùng leân ñeå ñoøi hoûi caûi toå treân queâ höông. Toâi coøn nhôù: sau bieán coá ñoù, toâi coù ñoïc hai baøi dieãn vaên vaø chuùng toâi coù toå chöùc leã töôûng nieäm caùc anh huøng ñaõ boû mình taïi quaûng tröôøng vaø treân caùc ñöôøng phoá laân caän".
Ñaëc bieät, Ñöùc hoàng y nhôù laïi cuoäc tuaàn haønh vó ñaïi cuûa moät trieäu ngöôøi daân Hongkong. Ngaøi noùi raèng ñaây laø moät kinh nghieäm ñoäc nhöùt voâ nhò, moät bieán coá maø ngaøi seõ ghi nhôù suoát ñôøi.
Ñöùc hoàng y cöïu tToång giaùm muïc Hongkong laáy laøm ñau buoàn bôûi vì 20 naêm ñaõ qua, nhöng chính phuû coäng saûn Trung Quoác vaãn chöa chòu nhìn nhaän loãi laàm vaø toäi aùc taøy trôøi cuûa mình.
Ñöùc hoàng y Zen noùi: "Nhöng vôùi chuùng toâi thì sau 20 naêm cuõng chaúng coù gì thay ñoåi. Chuùng toâi vaãn coøn caûm nhaän noãi ñau saâu xa vì baàu nhieät huyeát cuûa tuoåi treû ñaõ bò phung phí moät caùch thaät bi thaûm".
Trong nhöõng ngaøy vöøa qua, ngöôøi caàm quyeàn taïi Hongkong laø oâng Donald Tsang tuyeân boá raèng cuoäc thaûm saùt taïi quaûng tröôøng Thieân An Moân caàn phaûi ñeå laïi cho lòch söû vaø caàn phaûi queân ñi. OÂng keâu goïi ngöôøi daân Hongkong haõy nhìn ñeán nhöõng tieán boä kinh teá ñaït ñöôïc taïi Hongkong vaø Trung Quoác sau cuoäc thaûm saùt.
Nhöng Ñöùc hoàng y Zen traû lôøi raèng: neáu oâng Tsang coù ñöa ra moät lôøi keâu goïi nhö theá thì ñoù khoâng phaûi laø yù kieán rieâng cuûa oâng maø laø chính saùch chung. Chính saùch ñoù chuû tröông raèng oån ñònh vaø thònh vöôïng chæ coù ñöôïc baèng caùch ñaøn aùp!"
Ñöùc hoàng y khaúng ñònh: "ñaây laø moät ñieàu hoaøn toaøn voâ lyù. Khoâng ai coù theå chöùng minh ñöôïc raèng söï oån ñònh phaùt sinh töø vieäc ñaøn aùp phong traøo Thieân An Moân". Vaø ngaøi tuyeân boá: "duø theá naøo ñi nöõa, thaønh coâng vaø thònh vöôïng khoâng bao giôø coù theå bieän minh cho moät vieäc xöû duïng baïo ñoäng taøn aùc nhö theá".
(Chu Vaên)