Thöû baøn veà Dung Maïo Ñích Thöïc
cuûa Moät Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo
Thöû baøn veà Dung Maïo Ñích Thöïc cuûa Moät Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo?
(Radio Veritas Asia 26/05/2009) - Nhöõng phaûn öùng choáng laïi vieäc Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo Notre Dame môøi toång thoáng Hoa Kyø ñeán ñoïc dieãn vaên trong buoåi leã ra tröôøng vaø toân vinh oâng vôùi baèng "tieán só luaät danh döï" hoâm Chuùa Nhaät 17 thaùng 5 naêm 2009, hieän vaãn coøn aàm ó trong coâng luaän Hoa Kyø.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Charles Chaput, Toång Giaùo Phaän Denver, ñaõ maïnh meõ pheâ bình thaùi ñoä cuûa Linh Muïc John Jenkins, Vieän Tröôûng Ñaïi Hoïc Notre Dame, laø coi thöôøng tieáng noùi cuûa hôn 70 giaùm muïc Hoa Kyø khoâng ñoàng yù vôùi quyeát ñònh cuûa Cha. Caùc giaùm muïc ñaõ nhaéc laïi raèng töø naêm 2004, Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø ñaõ coâng boá baûn höôùng daãn daønh cho caùc cô sôû giaùo duïc cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo, caùc tröôøng trung hoïc, caùc hoïc vieän vaø caùc ñaïi hoïc. Baûn Höôùng Daãn yeâu caàu caùc tröôøng coâng giaùo khoâng neân toân vinh nhöõng caù nhaân naøo coù "haønh ñoäng khinh thöôøng" nhöõng ñieåm giaùo lyù caên baûn cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo. Ñöùc Toång Giaùm Muïc Denver löu yù nhö sau: "Chuùng ta haõy nhôù raèng cuoäc tranh luaän veà vieäc Toång Thoáng Obama ñeán ñoïc dieãn vaên taïi Ñaïi Hoïc Notre Dame, khoâng phaûi laø cuoäc tranh tuïng xem Toång thoáng Hoa Kyø laø "ngöôøi toát hay xaáu". Toång thoáng Hoa Kyø laø ngöôøi thaønh thaät, coù nhieàu khaû naêng vaø chaáp nhaän aûnh höôûng lôùn cuûa toân giaùo trong ñôøi soáng oâng. Chuùng ta coù boån phaän caàu nguyeän cho toång thoáng ñöôïc ôn khoân ngoan vaø ñöôïc thaønh coâng trong vieäc phuïc vuï coâng ích; nhöng vieäc phuïc vuï naøy caàn ñöôïc höôùng daãn bôûi nhöõng nguyeân taéc luaân lyù ñuùng. Ñoàng thôøi chuùng ta cuõng coù boån phaän beânh vöïc giaùo huaán coâng giaùo trong nhöõng vaán ñeà thaät caên baûn, nhö vaán ñeà phaù thai, vaán ñeà nghieân cöùu teá baøo goác söû duïng phoâi thai ngöôøi. Chuùng ta coù boån phaän phaûi traùnh vieäc "laøm hö" caên cöôùc coâng giaùo, döôùi danh nghóa "ñoái thoaïi", maø thaät ra ñaây chæ laø "caùi côù beân ngoaøi" ñeå deïp boû nhöõng nguyeân taéc luaân lyù cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo chuùng ta. Ñaïi hoïc Notre Dame khoâng chæ ñôn thuaàn môøi toång thoáng Hoa Kyø ñeán ñoïc dieãn vaên trong buoåi leã ra tröôøng vaøo cuoái naêm hoïc. Ñaïi Hoïc ñaõ toân vinh moät con ngöôøi coù laäp tröôøng uûng hoä phaù thai. Vaäy ñieàu thieát yeáu nhaát, maø ngöôøi coâng giaùo coù theå laøm trong luùc naøy, laø yeâu caàu - baèng lôøi noùi, baèng vieäc laøm vaø baèng vieäc uûng hoä taøi chaùnh hay khoâng - (yeâu caàu) caùc cô sôû hay toå chöùc mang danh hieäu "Coâng giaùo" haõy soáng ñöùc tin caùch can ñaûm vaø lieân tuïc."
Tieáp theo phaûn öùng cuûa Ñöùc Toång Giaùm Muïc Charles Chaput, laø phaûn öùng cuûa Patrick Reilly, saùng laäp vieân vaø laø ñöông kim chuû tòch cuûa Hieäp Hoäi coù teân goïi laø "Hoäi Ñöùc Hoàng Y Newman", nhaém muïc ñích canh taân vaø cuûng coá "caên cöôùc coâng giaùo" cuûa caùc hoïc vieän vaø ñaïi hoïc treân toaøn quoác Hoa Kyø. OÂng Patrick Reilly cho raèng söï coá Ñaïi Hoïc Notre Dame cho ta dòp thuaän tieän ñeå canh taân "caên cöôùc vaø söù maïng" cuûa caùc hoïc vieän vaø Ñaïi hoïc Coâng giaùo Hoa Kyø. Hoäi Ñöùc Hoàng Y Newman ñaõ thu ñöôïc 367,000 chöõ kyù cuûa ngöôøi Coâng Giaùo Hoa Kyø choáng laïi vieäc Ñaïi Hoïc Notre Dame môøi vaø toân vinh Toång Thoáng Hoa Kyø, oâng Barack Obama. Hoäi cho raèng ñaây khoâng phaûi laø moät cuoäc "phaûn ñoái chính trò" choáng laïi toång thoáng, nhöng laø moät phaûn ñoái Ñaïi Hoïc Notre Dame khoâng vaâng lôøi thaåm quyeàn Giaùo Hoäi vaø phaûn boäi nhöõng giaù trò coâng giaùo.
Hoäi Ñöùc Hoàng Y Newman nhaéc ñeán baøi dieãn vaên cuûa Ñöùc Hoàng Y Francis Arinze, cöïu Toång Tröôûng Boä Phuïng Töï vaø Kyû Luaät Bí Tích, trong buoåi leã ra tröôøng taïi Hoïc Vieän Thomas More, taïi Merrimark, bang New Hampshire, Hoa Kyø, hoâm ngaøy 10 thaùng 5 naêm 2009. Hoäi nhaéc laïi "tieâu chuaån" maø Ñöùc Hoàng Y Francis Arinze ñaõ ñeà ra cho moät Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo toát. Ñoù laø huaán luyeän ñöôïc moät "ngöôøi- kitoâ-vöøa- laø- coâng- daân" toát. Vieäc huaán luyeän trí thöùc caàn ñöôïc ñi keøm vôùi vieäc huaán luyeän luaân lyù. Trong baøi dieãn vaên ñöôïc nhaéc ñeán, Ñöùc Hoàng Y Arinze cho raèng moät Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo coù thaùi ñoä "vöøa can ñaûm saùng taïo trong laõnh vöïc trí thöùc vöøa trung thaønh vôùi caên cöôùc coâng giaùo, thì seõ goùp phaàn coå voõ moät toång hôïp laønh maïnh giöõa ñöùc tin vaø vaên hoùa trong xaõ hoäi. Ñöùc Hoàng Y cho raèng Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo caàn giaûng daïy cho nhöõng sinh vieân cuûa mình bieát raèng nhöõng quy luaät luaân lyù giuùp thaåm ñònh ñieàu toát xaáu, caàn ñöôïc aùp duïng trong khoa hoïc kyû thuaät, chính trò, thöông maïi, kinh teá, -- taét moät lôøi, -- trong moïi sinh hoaït cuûa con ngöôøi. Trong moät theá giôùi phöùc taïp nhö hoâm nay, -- nôi maø moïi yù töôûng ñeàu muoán ñöôïc chaáp nhaän maø khoâng maøn chi ñeán vieäc ñuùng hay sai, -- thì ngöôøi sinh vieân caàn ñöôïc höôùng daãn roõ raøng veà moái töông quan giöõa toân giaùo vaø ñôøi soáng. Ñaïi Hoïc Coâng Giaùo laø nôi lyù töôûng giuùp sinh vieân nhìn thaáy aùnh saùng vaø laø nôi trang bò cho ngöôøi sinh vieân ñoù khaû naêng ñoùng goùp toát cho xaõ hoäi. Chuùng ta seõ ñöôïc lôïi gì, neáu ngöôøi sinh vieân ñoù trôû thaønh moät keû trí thöùc khoång loà, nhöng laïi laø moät em beù luaân lyù? Chuùng ta ñöôïc lôïi gì, neáu ngöôøi sinh vieân ñoù am töôøng kyõ thuaät ñieän toaùn, nhöng laïi laø moät vaán ñeà cho cha meï, moät keû nghieän ngaäp ma tuyù, moät keû quaáy roái tình duïc ñoài baïi, moät tai hoïa cho tröôøng hoïc, moät keû phaïm phaùp trong hoà sô cuûa caûnh saùt?
Thaät ñaõ roõ raèng chæ phaùt trieån tri thöùc khoâng maø thoâi, thì khoâng ñuû.
(Ñaëng Theá Duõng)