Ñeå cho Chuùa Kitoâ sinh ra cheát ñi vaø soáng laïi
moãi ngaøy trong chuùng ta laø Thaân Mình cuûa Ngöôøi
Ñeå cho Chuùa Kitoâ sinh ra cheát ñi vaø soáng laïi moãi ngaøy trong chuùng ta laø Thaân Mình cuûa Ngöôøi.
Vatican (Vat. 22/04/2009) Ñöùc Thaùnh Cha Bieån Ñöùc XVI ñaõ khích leä hôn 40,000 tín höõu vaø du khaùch haønh höông naêm chaâu nhö treân trong buoåi tieáp kieán saùng thöù tö 22-4-2009. Trong soá haøng ngaøn ñoaøn haønh höông hieän dieän taïi quaûng tröôøng thaùnh Pheâroâ cuõng coù phaùi ñoaøn hôn 50 tín höõu Vieät Nam thuoäc coäng ñoaøn Oslo do Linh Muïc Huynh Taán Haûi höôùng daãn. Ñaëc bieät hoâm qua ñaõ coù raát nhieàu phaûi ñoaøn sinh vieân hoïc sinh caùc nöôùc taây aâu. Ñeán töø xa nhaát laø maáy ñoaøn haønh höông Australia.
Trong baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ giôùi thieäu moät taùc giaû Kitoâ khaùc soáng vaøo theá kyû thöù VIII: ñoù laø Linh Muïc Ambrogio Autperto, ngöôøi Phaùp, tu só doøng Bieån Ñöùc. Sinh taïi Provence mieàn nam nöôùc Phaùp, Ambrogio Autperto ñaõ töøng laø só quan trong trieàu ñình vua Peùpin le Bref vaø goùp phaàn vaøo vieäc giaùo duïc Charlemagne, hoaøng ñeá töông lai cuûa Phaùp. Naêm 753-754 khi Ñöùc Giaùo Hoaøng Stefano II vieáng thaêm nöôùc Phaùp, só quan Ambrogio theo Ñöùc Giaùo Hoaøng sang Italia vaø coù ñòp vieáng thaêm tu vieän bieån ñöùc thaùnh Vincenzo trong tænh Benevento Nam Italia. Tu vieän naøy do ba tu huynh Paldone, Tatone vaø Tasone thaønh laäp, vaø noåi tieáng laø oác ñaûo cuûa neàn vaên hoùa coå ñieån Kitoâ. Sau khi gia nhaäp tu vieän, thaày Ambrogio ñaõ ñöôïc thuï phong linh muïc naêm 761, vaø naêm 777 ñöôïc baàu laøm vieän phuï vôùi söï uûng hoä cuûa caùc ñan só goác Phaùp, nhöng cha gaëp söï choáng ñoái cuûa caùc ñan só goác Longobardi muoán baàu tu só Potone laøm vieän phuï. Naêm 782 sau khi vò vieän phuï keá vò cha Ambrogio qua ñôøi, caùc tu só baàu cha Potone leân thay, nhöng vuï tranh chaáp giöõa hai nhoùm laïi buøng noå vaø vò vieän phuï môùi bò toá caùo leân hoaøng ñeá Charlemagne. Hoaøng ñeá giao cho Ñöùc Giaùo Hoaøng nhieäm vuï phaân xöû. Cha Ambrogio cuõng ñöôïc trieäu veà Roma nhö laø chöùng nhaân, nhöng qua ñôøi ñoät ngoät ngaøy 30 thaùng gieâng naêm 784, coù leõ laø bò saùt haïi. Ñeà caäp tôùi aûnh höôûng cuûa caùc caêng thaúng chính trò treân cuoäc soáng cuûa caùc tu só thôøi ñoù Ñöùc Thaùnh Cha noùi:
Ambrogio Autperto ñaõ laø ñan só vaø vieän phuï trong moät thôøi ñaïi ghi daáu caùc caêng thaúng chính trò naëng neà aûnh höôûng treân caû cuoäc soáng beân trong caùc ñan vieän. Noù thöôøng xuyeân vang voïng trong caùc buùt tích cuûa ngöôøi. Chaúng haïn cha toá caùo söï maâu thuaãn giöõa veû raïng ngôøi beà ngoaøi cuûa caùc ñan vieän vaø cuoäc soáng haâm haåm cuûa caùc ñan só, vaø chaéc chaén qua ñoù cuõng nhaém ñan vieän cuûa mình. Vì theá cha vieát laïi cuoäc ñôøi cuûa ba ñan só thaønh laäp ñan vieän nhaèm coáng hieán cho theá heä ñan só môùi ñieåm quy chieáu. Khaûo luaän khoå cheá "Xung khaéc giöõa caùc nhaân ñöùc vaø caùc taät xaáu" cuõng nhaém cuøng muïc ñích ñoù. Cuoán saùch naøy ñaõ thaønh coâng lôùn vaøo thôøi trung coå vaø ñöôïc in naêm 1473 taïi Utrecht beân Hoøa Lan döôùi teân Gregorio Caû, roài taïi Strasbourg beân Phaùp döôùi teân Agostino.
Qua ñoù cha Ambrogio Autperto muoán daäy cho caùc ñan só bieát phaûi ñöông ñaàu moät caùch cuï theå vôùi cuoäc chieán tinh thaàn haøng ngaøy nhö theá naøo. Ñoù khoâng phaûi laø cuoäc chieán choáng laïi caùc baùch haïi töø beân ngoaøi, maø laø cuoäc chieán choáng laïi söï taán kích cuûa caùc löïc löôïng söï döõ töø beân trong. Taùc phaåm trình baày 24 caëp chieán só: moãi tính xaáu tìm caùch caùm doã linh hoàn vôùi caùc lyù luaän tinh teá, trong khi nhaân ñöùc ñoái nghòch duøng Kinh Thaùnh ñeå ñoái ñaùp vôùi caùc lôøi caùm doã ñöôøng maät aáy. Auperto ñoái choïi laïi söï ham hoá baèng söï khinh reû theá gian. Ñaây khoâng phaûi laø söï khinh reû thuï taïo, veû ñeïp vaø söï toát laønh cuûa taïo vaät vaø cuûa Ñaáng Taïo Hoùa, maø laø söï khinh cheâ caùi theá gian giaû taïo do söï ham muoán ñöa ra ñeå caùm doã caùc ñan só. Noù ræ tai raèng chieám höõu laø giaù trò cao nhaát cuûa soáng con ngöôøi, vaø soáng ngoaøi ñôøi laø ñieàu quan troïng nhaát. Vì nhaän thaáy söï theøm muoán chieám höõu cuûa caùc ngöôøi giaàu vaø keû quyeàn theá ngoaøi xaõ hoäi cuõng hieän dieän trong taâm hoàn caùc ñan só, cha Auperto cuõng vieát khaûo luaän veà "Loøng ham muoán" vaø toá caùo noù nhö laø nguoàn goác cuûa moïi söï döõ. Cha vieát: "Töø loøng ñaát nhoâ leân caùc gai nhoïn töø caùc goác reã khaùc nhau; traùi laïi trong traùi tim con ngöôøi moïi gai nhoïn ñeàu baét nguoàn töø moät goác reã duy nhaát laø söï ham muoán" (De cupiditate 1: CCCM 27B, tr.963). Vaø Ñöùc Thaùnh Cha khaúng ñònh raèng ñaây laø ñieàu thaät thôøi söï trong boái caûnh cuûa cuoäc khuûng hoaûng kinh teá hieän nay. Cuoäc khuûng hoaûng kinh teá naûy sinh töø söï ham muoán. Cha Ambrogio töôûng töôïng ra lôøi phaûn baùc cuûa caùc ngöôøi giaàu vaø keû quyeàn theá. Hoï noùi: "Chuùng toâi ñaâu coù phaûi laø caùc ñan só, neân moät soá caùc ñoøi hoûi khoå cheá khoâng coù giaù trò ñoái vôùi chuùng toâi". Cha traû lôøi: "Quùy vò noùi ñuùng, nhöng trong caùch thöùc cuûa giai taàng vaø theo möùc ñoä söùc löïc cuûa quùy vò, con ñöôøng doác vaø heïp cuõng coù giaù trò, vì Chuùa ñaõ chæ ñeà nghò coù hai cöûa vaø hai loái ñi thoâi: ñoù laø cöûa heïp vaø cöûa roäng, ñöôøng doác vaø ñöôøng deã daõi, chöù Chuùa ñaõ khoâng chæ cho chuùng ta cöûa vaø con ñöôøng thöù ba" (l.c., tr.978). Nhö theá caû ngöôøi giaàu coù vaø quyeàn theá cuõng phaûi chieán ñaáu choáng laïi loøng ham muoán chieám höõu, ham muoán phoâ tröông, choáng laïi yù nieäm sai laàm veà töï do nhö laø khaû naêng saép xeáp taát caû theo yù rieâng mình. Ngöôøi giaàu coù cuõng phaûi tìm ra con ñöôøng cuûa söï thaät, tình yeâu thöông vaø cuoäc soáng ngay thaúng.
Tieáp tuïc baøi huaán duï Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi veà taùc phaåm quan troïng nhaát cuûa cha Ambrogio nhö sau:
Taùc phaåm quan troïng nhaát cuûa cha Ambrogio chaéc chaén laø boä chuù giaûi saùch Khaûi Huyeàn goàm 10 cuoán: noù laø boä chuù giaûi saâu roäng ñaàu tieân trong theá giôùi latinh veà cuoán saùch cuoái cuøng trong Kinh Thaùnh. Noù laø hoa traùi nhieàu naêm trôøi laøm vieäc trong hai giai ñoaïn 758 vaø 767 töùc tröôùc khi cha ñöôïc baàu laøm vieän phuï. Trong phaàn tieàn ñeà cha keâ khai ra caùc nguoàn taøi lieäu, ñaây laø ñieàu tuyeät ñoái baát thöôøng trong thôøi trung coå. YÙ nghóa nhaát laø cuoán chuù giaûi cuûa Ñöùc Giaùm Muïc Primario Adrumetano bieân soaïn vaøo khoaûng theá kyû thöù VI. Cha Autperto tieáp xuùc vôùi cuoán chuù giaûi do Ticonio, taùc giaû ngöôøi Phi chaâu soáng tröôùc thaùnh Agostino moät theá kyû, ñeå laïi. Ticonio khoâng phaûi laø tín höõu coâng giaùo vì thuoäc beø phaùi laïc giaùo Donatismo, nhöng laø moät thaàn hoïc gia lôùn. OÂng cho raèng Giaùo Hoäi laø moät thaân mình coù hai phaàn: moät phaàn thuoäc Chuùa Kitoâ, phaàn kia thuoäc ma quûy. Thaùnh Agostino cuõng ñoïc taùc phaåm naøy nhöng nhaán maïnh raèng: Giaùo Hoäi ôû trong tay Chuùa Kitoâ vaø laø thaân mình cuûa Chuùa, chæ laø moät vôùi Chuùa vaø tham döï vaøo ôn thaùnh Chuùa. Khi chuù giaûi saùch Khaûi huyeàn cha Ambrogio khoâng chuù yù tôùi bieán coá Chuùa Kitoâ quang laâm cho baèng caùc haäu quûa cuûa laàn ñeán thöù nhaát, töùc cuûa bieán coá nhaäp theå ñoái vôùi cuoäc soáng Giaùo Hoäi. Cha noùi moät caâu raát quan troïng: "Chuùa Kitoâ phaûi sinh ra, cheát ñi vaø soáng laïi moãi ngaøy trong chuùng ta, laø Thaân Mình cuûa Ngöôøi" (in Apoc. III: CCCM 27, tr.205). Trong chieàu kích thaàn bí bao truøm moïi Kitoâ höõu cha nhìn Meï Maria nhö laø maãu göông cuûa Giaùo Hoäi vaø cuûa taát caû chuùng ta, vì Chuùa Kitoâ cuõng phaûi sinh ra trong chuùng ta vaø qua chuùng ta. Theo göông caùc giaùo phuï coi Ngöôøi ñaøn baø maëc aùo maët trôøi laø hình aûnh cuûa Giaùo Hoäi cha Autperto lyù luaän raèng:"Ñöùc Trinh Nöõ phuùc ñöùc... haèng ngaøy sinh ra caùc daân toäc môùi, töø ñoù laøm thaønh Thaân Mình chung cuûa Ñaáng Trung Gian. Vì theá khoâng laø ñieàu gaây kinh ngaïc, neáu ñaáng, trong cung loøng coù phuùc cuûa ngöôøi chính Giaùo Hoäi ñöôïc keát hôïp vôùi Ñaàu, dieãn taû kieåu maãu cuûa Giaùo Hoäi. Trong nghóa ñoù cha Autperto nhìn thaáy vai troø ñònh ñoaït cuûa Ñöùc Trinh Nöõ Maria trong coâng trình cöùu chuoäc. Loøng suøng kính vaø tình yeâu saâu thaúm ñoái vôùi Meï Thieân Chuùa khieán cho cha coù caùc kieåu noùi dieãn taû tröôùc caùc kieåu noùi cuûa thaùnh Bernardo vaø neàn thaàn bí Phan Sinh, maø khoâng rôi vaøo chuû tröông duy tình caûm, vì cha ñaõ khoâng bao giôø taùch Ñöùc Maria khoûi maàu nhieäm Giaùo Hoäi.
Cuøng vôùi loøng ñaïo ñöùc vaø thaùi ñoä soáng khoâng dính beùn caùc thuù vui traàn gian mau qua, cha Ambrogio coi troïng vieäc hoïc hieåu caùc khoa hoïc thaùnh, nhaát laø suy nieäm Kinh Thaùnh laø "taàng trôøi thaêm thaúm vaø vöïc saâu khoâng ño löôøng ñöôïc" (In Apoc. IX). Cha ñaõ laø ngöôøi soáng trong moät thôøi ñaïi, trong ñoù Giaùo Hoäi bò laïm duïng cho chính trò, vaø khuynh höôùng duy quoác gia vaø duy boä toäc boùp meùo göông maët cuûa Giaùo Hoäi. Nhöng giöõa caùc khoù khaên maø chuùng ta cuõng bieát ngaøy nay, cha ñaõ bieát khaùm phaù ra göông maët cuûa Giaùo Hoäi nôi Meï Maria vaø hieåu laø tín höõu coâng giaùo, laø Kitoâ höõu coù nghóa laø gì: ñoù laø soáng vì Lôøi Chuùa, böôùc vaøo vöïc saâu Lôøi Chuùa vaø soáng maàu nhieäm cuûa Meï Thieân Chuùa, taùi trao ban söï soáng cho Lôøi Chuùa, daâng hieán thòt xaùc cho Lôøi Chuùa trong hieän taïi.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo caùc tín höõu baèng caùc thöù tieáng Phaùp, Anh, Ñöùc, Taây Ban Nha, Boà Ñaøo Nha, Ba Lan, Hungari, Tcheøque, Slovac, Sloveni, Croat vaø YÙ. Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ chaøo nhieàu ñoaøn haønh höông YÙ do caùc Toång Giaùm Muïc vaø Giaùm Muïc höôùng daãn. Ngaøi ñaëc bieät chaøo caùc baïn treû cuûa Trung Taâm Giôùi Treû Quoác teá Thaùnh Lorenzo trong dòp kyû nieäm 25 naêm ngaøy Ñöùc Gioan Phaoloâ II trao Thaùnh Giaù Quoác Teá Giôùi Treû cho hoï vaøo cuoái naêm Thaùnh Cöùu Ñoä, ngaøy 22 thaùng 4 naêm 1984. Töø ñoù ñeán nay Thaùnh Giaù naøy ñöôïc giöõ taïi Trung Taâm vaø ñöôïc röôùc ñi haønh höông khaép nôi treân theá giôùi trong caùc Ngaøy Quoác Teá Giôùi Treû. Ñöùc Thaùnh Cha khuyeán khích caùc baïn treû ñem Thaùnh Giaù Chuùa ñi khaép nôi treân traùi ñaát naøy, ñeå cho caùc theá heä môùi cuõng khaùm phaù ra loøng Thöông Xoùt cuûa Thieân Chuùa vaø laøm soáng daäy trong con tim hoï nieàm hy voïng nôi Chuùa Kitoâ chòu ñoùng ñanh vaø phuïc sinh.
Buoåi tieáp kieán ñaõ keát thuùc vôùi Kinh Laäy Cha vaø pheùp laønh Toøa Thaùnh Ñöùc Thaùnh Cha ban cho moïi ngöôøi.
Linh Tieán Khaûi
(Radio Vatican)