Vaøi gôïi yù suy nghó dòp kyû nieäm 40 naêm
ban haønh thoâng ñieäp
"Humanae Vitae" Söï Soáng Con Ngöôøi
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Vaøi gôïi yù suy nghó dòp kyû nieäm 40 naêm ban haønh thoâng ñieäp "Humanae Vitae" Söï Soáng Con Ngöôøi.
Radio Veritas Asia (Theo baûn tin Apic 24/07/2008) - Ngaøy 25 thaùng 7 naêm 1968, Ñöùc Phaoloâ VI ñaët buùt kyù ban haønh thoâng ñieäp "Humanae Vitae" veà söï Soáng con ngöôøi. Hai töø tieáng latinh baét ñaàu thoâng ñieäp "Humanae Vitae", "Söï Soáng con ngöôøi" ñöôïc duøng laøm teân goïi cuûa thoâng ñieäp. Neáu ñoïc theâm cho troïn "cuïm töø" ñaàu tieân, chuùng ta seõ thaáy ñöôïc noäi dung quan troïng cuûa thoâng ñieäp: "Humanae Vitae Tradendae Munus Gravissimum", coù nghóa laø "Boån Phaän heát söùc nghieâm troïng phaûi thoâng truyeàn söï soáng con ngöôøi". Dieãn laïi cho xuoâi yù, chuùng ta coù theå noùi: "Thoâng truyeàn söï soáng con ngöôøi laø boån phaän heát söùc nghieâm troïng". Ñaây laø moät xaùc ñònh giaùo lyù coù tính caùch tieân tri! Noùi caùch noâm ra: con ngöôøi khoâng neân ñuøa giôûn vôùi vieäc "truyeàn sinh". Khoâng ñöôïc xem ñoù nhö laø moät "troø chôi"!
40 naêm ñaõ qua, keå töø khi ban haønh thoâng ñieäp "Söï Soáng con ngöôøi". 25 thaùng 7 naêm 1968 vaø 25 thaùng 7 naêm 2008. Nhaät baùo quan saùt vieân Roma, cô quan ngoân luaän baùn chính thöùc cuûa Toaø Thaùnh, soá phaùt haønh ngaøy thöù Saùu 25 thaùng 7 naêm 2008, ñaõ daønh nhieàu trang ñaëc bieät ñeå kyû nieäm bieán coá naøy. Trong soá caùc baøi, coù baøi "xaõ luaän" cuûa OÂng Gian Maria Vian, giaùm ñoác cuûa tôø baùo, nhaéc laïi tính caùch thôøi söï cuûa Thoâng Ñieäp. OÂng Gian Maria Vian ñaõ goïi thoâng ñieäp baèng cuïm töø "Daáu chæ ñích thöïc gaây maâu thuaån". OÂng ghi nhaän laø thoâng ñieäp xem ra nhö khoâng ñöôïc nhieàu ngöôøi "muoán nghó ñeán" nöõa, bôûi vì giaùo huaán cuûa thoâng ñieäp "raát ñoøi hoûi" vaø "ñi ngöôïc doøng" taâm thöùc thöôøng tình con ngöôøi. Nhöng, theo OÂng Gian Maria Vian, Thoâng Ñieäp "Söï Soáng con ngöôøi" raát aên khôùp vôùi nhöõng giaùo lyù quan troïng cuûa Coâng Ñoàng Vaticanoâ II veà hoân nhaân vaø veà gia ñình. Duø vaäy, khi ñöôïc coâng boá, Thoâng Ñieäp nhö bò "nhaän chìm" trong nhöõng tranh luaän vaø choáng ñoái, caû töø trong haøng nguû nhöõng ngöôøi con "öu tuù" cuûa Giaùo Hoäi, töø moät soá nhöõng linh muïc vaø nhöõng thaàn hoïc gia coâng giaùo. Ñöùc Hoàng Y Francis Stafford, Chöôûng AÁn Toaø AÙn Toái Cao trong Giaùo Hoäi, ñaõ khoâng ngaàn ngaïi goïi naêm 1968 laø "naêm cuûa thöû thaùch".
Theo nhaän ñònh cuûa OÂng Gian Maria Vian, thì nhöõng choáng ñoái thoâng ñieäp "Humanae Vitae" laø "voâ tieàn khoaùng haäu", vaø do hoaøn caûnh vaên hoaù phöùc taïp cuûa nhöõng thaäp nieân 60 vaø 70, vaø do nhöõng lôïi loäc rieâng tö seõ bò thieät thoøi, neáu giaùo huaán cuûa Thoâng Ñieäp ñöôïc caùc con caùi giaùo hoäi tuaân phuïc thi haønh.
Giôø ñaây, sau 40 naêm, nhìn laïi giaùo huaán cuûa Thoâng Ñieäp, OÂng Gian Maria Vian cho raèng Thoâng Ñieäp ñaõ noùi leân tieáng noùi roõ raøng vaø coù tính caùch caûnh tænh tröôùc nhöõng nguy hieåm leøo laùi söï soáng con ngöôøi, tröôùc nhöõng phaùt trieån kyû thuaät ñaùng e ngaïi trong laõnh vöïc sinh lyù vaø truyeàn sinh.
Hoâm ngaøy 10 thaùng 5 naêm 2008, khi tieáp kieán nhöõng tham döï vieân cuûa Hoäi Nghò Quoác Teá do Ñaïi Hoïc Lateranoâ, Roma, toå chöùc, nhaém kyû nieäm 40 naêm Thoâng Ñieäp "Söï Soáng con ngöôøi", Ñöùc Beâneâñitoâ XVI ñaõ leân tieáng "toá caùo" moät loái "sinh hoaït tính duïc" bieán thaùi thaønh nhö laø moät "thöù thuoác phieän". Ñöùc Thaùnh Cha luùc ñoù ñaõ maïnh meõ nhaéc laïi raèng "khoâng coù kyõ thuaät naøo coù theå thay theá cho haønh ñoäng truyeàn sinh cuûa tình yeâu vaø döïa treân tình yeâu. Vôùi caùch noùi naøy, Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi giaùo lyù truyeàn thoáng cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo, khoâng chaáp nhaän baát cöù phöông phaùp ngöøa thai nhaân taïo naøo, vaø do ñoù khoâng chaáp nhaän vieäc "truyeàn sinh do kyõ thuaät y khoa thöïc hieän". Ñöùc Thaùnh Cha nhaéc laïi söï caàn thieát cuûa moät chöông trình giaùo duïc töông xöùng veà phaùi tính, nhaát laø daønh cho giôùi treû.
Ñöôïc bieát, ñeå soaïn Thoâng Ñieäp "Humanae Vitae", Söï Soáng con ngöôøi, Ñöùc Phaoloâ VI luùc ñoù ñaõ phaûi thieát laäp caùc UÛy ban chuyeân moân, laøm vieäc trong voøng 5 naêm. Caân nhaéc kyõ löôõng nhöõng ñeà nghò khaùc nhau cuûa caùc UÛy Ban, Ñöùc Phaoloâ VI ñaõ quyeát ñònh caùch roõ raøng raèng ngaøi quyeát choïn tuaân giöõ giaùo lyù truyeàn thoáng cuûa giaùo hoäi, ñaõ ñöôïc noùi leân nhieàu laàn, do bôûi caùc vò giaùo hoaøng tieàn nhieäm ngaøi.
Nhö theá, Thoâng Ñieäp ñaõ ñöôïc coâng boá nhö moät "quaû boâm" baát ngôø trong dö luaän theá giôùi, bôûi vì luùc ñoù nhieàu ngöôøi töôûng nghó laø giaùo hoäi seõ thay ñoåi "laäp tröôøng truyeàn thoáng", ñeå thích öùng vôùi taâm thöùc deã daõi cuûa ña soá.
Giaùo Lyù truyeàn thoáng cuûa giaùo hoäi veà truyeàn sinh ñöôïc baûo veä troïn veïn. Thoâng Ñieäp xaùc nhaän "moái daây lieân keát khoâng theå taùch rôøi" giöõa hai yù nghóa cuûa haønh ñoäng phoái hôïp vôï choàng laø: keát hieäp vaø truyeàn sinh. Moïi haønh ñoäng hoân nhaân phaûi môû roäng ñoùn nhaän vieäc truyeàn sinh. Moïi phöông phaùp nhaân taïo ñeå ñieàu hoaø sinh saûn laø khoâng theå chaáp nhaän ñöôïc, vì töï chuùng, nhöõng phöông phaùp nhaân taïo ñoù laø xaáu, laø "khoâng chaân thaønh", laø "ru nguû löông taâm", daãn ñeán "phaù thai", gieát ngöôøi voâ toäi maø khoâng noùi ra.(Moïi thuoác "ngöøa thai" ñeàu coù taùc duïng phaù thai, gieát cheát thai nhi voâ toäi). Moät caùch tích cöïc, Thoâng Ñieäp "Humanae Vitae", Söï soáng con ngöôøi, nhìn nhaän tính caùch ñuùng luaân lyù cuûa vieäc tuaân theo "chu kyø töï nhieân" trong nhöõng haønh ñoäng hoân nhaân. Theo giaùo lyù cuûa giaùo hoäi, vieäc ñieàu hoaø sinh saûn caàn tuaân theo chu kyø töï nhieân, khi ngöôøi nöõ trong giai ñoaïn khoâng thuï tinh mang thai.
(Ñaëng Theá Duõng)