Caùc nöõ tu Vieät Nam giuùp ñôõ
con caùi cuûa beänh nhaân phong
ngöôøi daân toäc thieåu soá
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Caùc nöõ tu Vieät Nam giuùp ñôõ con caùi cuûa beänh nhaân phong ngöôøi daân toäc thieåu soá.
Pleiku, Vieät Nam (UCAN VT05239.1503 Ngaøy 25-6-2008) -- Treû em daân toäc thieåu soá ngheøo ôû Taây nguyeân coù theå ñi hoïc vaø thoaùt khoûi noãi ñau khoå laø con caùi cuûa nhöõng gia ñình bò phong nhôø döï aùn cuûa caùc nöõ tu doøng Thaùnh Phaoloâ thaønh Chartres.
Teâreâsa Ñinh Chuùc, 14 tuoåi, coá gaéng aên böõa côm tröa thaät nhanh ñeå coù theå ñeán tröôøng ñuùng giôø. Em hoïc sinh lôùp saùu naøy ñi hoïc vaøo ban chieàu.
Tuy nhieân, em noùi vôùi UCA News tröôùc kia em ñaõ khoâng bao giôø öôùc mô ñeán tröôøng hoïc nhö caùc hoïc sinh khaùc bôûi cha meï em maéc beänh phong.
Coâ beù coøn nhôù nhöõng ngöôøi daân laøng Jarai phaân bieät ñoái xöû vaø thaäm chí coøn xua ñuoåi nhöõng ngöôøi beänh phong vaø con caùi hoï ra khoûi laøng em, caùch Pleiku 40 km. Em tính coù 19 gia ñình trong laøng coù ngöôøi bò phong. Boá meï em bò vi truøng Hansen laáy ñi caùc ngoùn tay vaø ngoùn chaân.
Chuùc cho bieát caùc nöõ tu doøng Thaùnh Phaoloâ thaønh Chartres ñaõ cho em aên ôû mieãn phí, vaø chi traû caùc chi phí khaùc töø naêm 2002 ñeå em coù theå ñi hoïc. Caùc nöõ tu coøn chaêm soùc söùc khoûe cho caùc beänh nhaân phong trong laøng.
Coâ beù vôùi em trai vaø saùu hoïc sinh khaùc trong laøng, ñeàu laø con caùi cuûa nhöõng ngöôøi Jarai bò phong, soáng trong löu xaù ngay trong khuoân vieân nhaø doøng cuûa caùc nöõ tu ôû thaønh phoá Pleiku, caùch Haø Noäi 1,205 km veà phía nam.
Nhaän Bí tích Theâm Söùc vaøo leã Chuùa nhaät Chuùa Thaùnh Thaàn Hieän Xuoáng 11-5-2008, Chuùc noùi em khoâng coøn thaáy maëc caûm veà nguoàn goác daân toäc cuûa gia ñình mình vaø tham gia moät nhoùm muùa do caùc nöõ tu thaønh laäp ñeå trình dieãn vaøo caùc dòp leã cuûa Giaùo hoäi.
Gioakim Ksor Plang, 22 tuoåi, noùi vôùi UCA News raèng em ñaõ ñeán nhaø caùc nöõ tu xin laøm vieäc, "nhöng caùc dì ñoäng vieân em ñi hoïc nöõa vaø cho em aên ôû töø naêm 2004". Laøng em gaàn laøng cuûa em Chuùc.
Moà coâi khi coøn raát nhoû vì boá meï qua ñôøi do beänh phong, Plang boû hoïc khi ñang hoïc lôùp ba vaøo naêm 1996 luùc em ñöôïc 10 tuoåi, do ngheøo khoå. Em phaûi giuùp ñôõ nhöõng ngöôøi cöu mang em baèng caùch ñi laøm ngoaøi ñoàng ruoäng vaø chaên boø. Em giaûi thích em khoâng theå vöøa laøm vieäc vöøa ñi hoïc, caùch xa laøng khoaûng 5 km.
Hoïc sinh lôùp 7 ngöôøi Jarai noùi caùc nöõ tu coøn daïy em chôi ñaøn organ, vaø em hy voïng sau naøy ñöôïc hoïc taïi moät tröôøng aâm nhaïc.
Nöõ tu Teâreâsa Leâ Thò Lieân noùi vôùi UCA News: "Chuùng toâi caáp choã aên ôû, saùch vôû, buùt vieát vaø caùc chi phí khaùc mieãn phí cho 160 hoïc sinh daân toäc töø tieåu hoïc ñeán trung hoïc, bôûi vì ngöôøi daân toäc ngheøo ôû caùc laøng xa xoâi khoâng coù ñuû tieàn ñeå ñi hoïc". Khoâng coù tröôøng caáp hai hay caáp ba trong laøng caùc em, chò noùi theâm.
Chò Lieân, 67 tuoåi, cho bieát haàu heát caùc hoïc sinh maø chò vaø 26 nöõ tu khaùc giuùp ñôõ laø con caùi cuûa beänh nhaân phong thuoäc caùc saéc toäc Jarai vaø Sedang, bò daân laøng phaân bieät ñoái xöû. Caùc em thöôøng rôøi löu xaù khi hoïc heát trung hoïc, chò löu yù, nhöng coù nhieàu em boû hoïc sôùm hôn vì caùc em muoán giuùp gia ñình hay kieám tieàn mua quaàn aùo môùi hay ñieän thoaïi di ñoäng.
Nöõ tu Anna Nguyeãn Thò Kim Thaûo, 46 tuoåi, phaùt bieåu vôùi UCA News, hoïc sinh daân toäc thieåu soá taïi löu xaù taäp theå duïc buoåi saùng, chôi theå thao, oân baøi vaø hoïc giaùo lyù, aâm nhaïc vaø caùch chaêm soùc söùc khoûe cô baûn. Döï aùn giuùp caùc em hoïc tieáng Vieät toát, ñeå caùc em coù theå giao tieáp vaø thích nghi toát hôn vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi laøng caùc em.
Tröông Thò Thanh Phöông, moät giaùo vieân ñeán töø moät tröôøng tieåu hoïc coâng laäp ôû ñaây, cho UCA News bieát döï aùn cuûa caùc nöõ tu giuùp cho hoïc sinh daân toäc thieåu soá hoïc toát chöõ quoác ngöõ vaø theo kòp cuoäc soáng hieän ñaïi.
Chò Lieân, beà treân coäng ñoaøn, cho bieát hoï coøn caáp choã aên ôû cho 137 hoïc sinh ngöôøi Kinh töø caùc vuøng xa xoâi leân thaønh phoá hoïc, vaø chaêm soùc mieãn phí cho baûy em bò baïi naõo. Coäng ñoaøn coøn quaûn lyù moät nhaø treû vôùi 200 treû.
Caùc nöõ tu baét ñaàu nhieàu hoaït ñoäng mang tính giaùo duïc vaøo naêm 1994 vaø moãi naêm chi 700 trieäu ñoàng cho caùc hoaït ñoäng naøy, theo chò Lieân.
Caùc nöõ tu doøng Thaùnh Phaoloâ thaønh Chartres coøn laøm vieäc vôùi caùc beänh nhaân phong ngöôøi daân toäc thieåu soá taïi caùc laøng maïc xa xoâi töø naêm 1962. Hoï caáp löông thöïc, thuoác men vaø choã ôû cho 700 beänh nhaân phong.
Moät beänh nhaân 34 tuoåi noùi vôùi UCA News chò vaø con caùi ñaõ theo ñaïo vì hoï "caûm ñoäng tröôùc söï hoã trôï heát loøng cuûa caùc nöõ tu".
UCA News