ÑTC noùi vôùi taân ñaïi söù Sri Lanka
raèng ñaøm phaùn chaân thaønh
laø caùch duy nhaát coù ñöôïc hoøa bình
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Thaùnh cha Beâneâñictoâ XVI noùi vôùi taân ñaïi söù Sri Lanka raèng ñaøm phaùn chaân thaønh laø caùch duy nhaát coù ñöôïc hoøa bình.
Baøi cuûa Gerard O'Connell, Ñaëc Phaùi vieân ôû Roâma
Vatican (UCAN ZY05100.1500 Ngaøy 3-6-2008) -- "Ñaøm phaùn thaúng thaén vaø chaân thaønh" laø "caùch ñaûm baûo duy nhaát" ñeå giaûi quyeát cuoäc xung ñoät keùo daøi ôû Sri Lanka, Ñöùc Thaùnh cha Beâneâñictoâ XVI noùi vôùi taân ñaïi söù cuûa quoác gia naøy taïi Toøa Thaùnh.
Ñöùc Thaùnh cha ñaõ nhaän uûy nhieäm thö cuûa Ñaïi söù Tikiri Bandara Maduwegerdera hoâm 29-5-2008 taïi Vatican, chæ hôn moät naêm sau khi ngaøi tieáp ñoùn Toång thoáng Sri Lanka Mahinda Rajapaksa.
Taïi cuoäc hoäi kieán thaùng 4-2007, ngaøi nhaán maïnh ñeán nhu caàu ñaøm phaùn tìm ra moät giaûi phaùp hoøa bình cho cuoäc xung ñoät vuõ trang keùo daøi 25 naêm qua giöõa chính quyeàn do ngöôøi Sinhal ñöùng ñaàu vaø phieán quaân Tamil. Cuoäc xung ñoät ñaõ laøm 80,000 ngöôøi thieät maïng vaø hôn moät trieäu ngöôøi maát nhaø cöûa.
Thoâng ñieäp cuûa ngaøi vaãn khoâng thay ñoåi, nhöng cuoäc xung ñoät treân quoác ñaûo Nam AÙ coù 20 trieäu daân naøy laïi leo thang, ñaëc bieät laø sau leänh ngöøng baén ñöôïc kyù naêm 2002 bò baõi boû hoài thaùng gieâng. Sri Lanka coù khoaûng 69% ngöôøi theo Phaät giaùo Sinhal; 15% AÁn giaùo Tamil; 8% Hoài giaùo vaø 8% Kitoâ giaùo, vöøa ngöôøi Sinhal vaø Tamil, trong ñoù coù 1.3 trieäu ngöôøi Coâng giaùo.
"Ngöôøi Coâng giaùo ôû Sri Lanka, cuøng vôùi caùc Kitoâ höõu khaùc, ñoaøn keát vôùi nhieàu ngöôøi Phaät giaùo, AÁn giaùo vaø Hoài giaùo raát khao khaùt coù ñöôïc hoøa bình daøi laâu trong nöôùc vaø mong muoán hoaøn toaøn chaám döùt nhöõng baát hoaø laâu nay", Ñöùc Beâneâñictoâ noùi vôùi taân ñaïi söù. "Thaät buoàn, baïo löïc vaãn coøn gaây ñau khoå cho daân chuùng, gaây quan ngaïi nghieâm troïng cho Toøa Thaùnh vaø coäng ñoàng quoác teá".
Ñöùc Thaùnh cha khaúng ñònh "ñaøm phaùn thaúng thaén vaø chaân thaønh, cho duø phaûi maát bao nhieâu thôøi gian vaø nguoàn löïc ñi nöõa" laø "caùch baûo ñaûm duy nhaát ñeå ñaït ñöôïc söï hoøa giaûi vaø giaûi quyeát caùc vaán ñeà voán ñaõ gaây trôû ngaïi cho söï chung soáng hoøa bình ôû Sri Lanka laâu nay".
OÂng Madywegerdera phaùt bieåu trong dieãn vaên raèng "moät nhoùm khuûng boá" ñaõ ñe doïa nghieâm troïng ñeán "chuû quyeàn vaø söï toaøn veïn laõnh thoå" cuûa Sri Lanka trong 1/4 theá kyû qua. OÂng noùi "trong khi tìm caùch giaûi quyeát vaán ñeà Tamil veà maët chính trò", chính phuû cuûa oâng cuõng ñang duøng "haønh ñoäng quaân söï haïn cheá ñeå ñaøn aùp khuûng boá trong nöôùc".
Ñöùc Beâneâñictoâ ñaùp laïi raèng "caùc haønh ñoäng khuûng boá khoâng bao giôø coù theå baøo chöõa ñöôïc", trong khi "caùc vuï taán coâng ñoäc ñoaùn khoâng taïo ra tieáng noùi höõu hieäu cho lôïi ích cuûa caùc nhoùm khaùc nhau maø caùc vuï taán coâng naøy ñöôïc coâng khai thöïc hieän ñaïi dieän cho hoï" vaø coù theå khôi leân nhöõng phaûn öùng khaùc nhau".
Ngaøi noùi vôùi ñaïi söù -- vaø vôùi chính phuû cuûa oâng thoâng qua oâng -- raèng nhöõng voøng baïo löïc nhö theá gaây hoang mang trong söï thaät, keùo daøi chuoãi caùo traïng vaø phaûn caùo, vaø laøm cho con ngöôøi bò vôõ moäng vaø thaát voïng".
Vì lyù do naøy, ngaøi khaúng ñònh, "cuoäc ñaáu tranh choáng khuûng boá phaûi luoân ñöôïc thöïc hieän vôùi söï toân troïng nhaân quyeàn vaø quy ñònh phaùp luaät".
Ñöùc Beâneâñictoâ keâu goïi "taát caû caùc beân" chuaån bò cô sôû cho hoøa bình "baèng caùch laéng nghe nhau vaø baøy toû loøng toân troïng hôïp lyù ñoái vôùi nguyeän voïng chính ñaùng cuûa nhau".
Ñaïi söù noùi veà vieäc caùc phieán quaân tuyeån duïng binh lính treû em vaø duøng phuï nöõ ñaùnh bom lieàu cheát ñeå taán coâng thöôøng daân cuõng nhö caùc löïc löôïng an ninh.
Ñöùc Beâneâñictoâ leân aùn "vieäc chieâu moä treû em tham chieán hoaëc tham gia caùc hoaït ñoäng khuûng boá" nhö laø vieäc laøm "ñaùng phaûi leân aùn". Ngaøi noùi theâm "caùc saùng kieán" hoøa bình phaûi ñöôïc "aên saâu trong vieäc tìm hieåu ñuùng ñaén veà con ngöôøi vaø tính baát khaû xaâm phaïm cuûa nhöõng quyeàn lôïi voán coù cuûa con ngöôøi".
OÂng Maduwegerdera cuõng neâu leân "tieán boä quan troïng" cuûa Sri Lanka veà nhaân quyeàn vaø caùc vaán ñeà nhaân ñaïo, chaúng haïn nhö thaønh laäp "Boä Nhaân quyeàn vaø Xöû lyù Thaûm hoïa".
Löu yù ñeán nhöõng saùng kieán naøy, Ñöùc Thaùnh cha moâ taû vieäc chính phuû nöôùc naøy quyeát ñònh "thaønh laäp moät UÛy ban Ñieàu tra ñaëc bieät nhaèm ñieàu tra caùc vuï bò tình nghi coi thöôøng coâng lyù vaø nhaân quyeàn" laø "ñaùng khích leä".
Ngaøi hy voïng uûy ban seõ hoaøn thaønh coâng vieäc "nhanh choùng ñeå söï thaät veà taát caû caùc vuï naøy coù theå ñöôïc ñöa ra aùnh saùng", trong ñoù coù vuï "linh muïc Jim Brown vaø ngöôøi giuùp vieäc bò maát tích caùch ñaây gaàn hai naêm vaø cho ñeán nay vaãn khoâng ai bieát ñöôïc choã ôû cuûa hoï".
Ghi nhaän caûm kích cuûa ñaïi söù ñoái vôùi söï ñoùng goùp cuûa Vatican sau traän soùng thaàn thaùng 12-2004, Ñöùc Thaùnh cha cam ñoan vôùi chính phuû cuûa oâng raèng Giaùo hoäi cam keát "ñeán vôùi taát caû moïi ngöôøi baèng tình thöông".
Ngaøi khen ngôïi "baát kyø bieän phaùp naøo trong töông lai" ñöôïc chính phuû nöôùc naøy aùp duïng ñeå "giuùp ñaûm baûo caùc beänh vieän, tröôøng hoïc vaø toå chöùc baùc aùi cuûa Coâng giaùo coù theå tieáp tuïc chaêm soùc ngöôøi beänh, giôùi treû vaø nhöõng ngöôøi deã bò toån thöông khoâng phaân bieät saéc toäc hay toân giaùo".
Ñeå keát thuùc, Ñöùc Beâneâñictoâ ñaûm baûo vôùi Toång thoáng Rajapaksa raèng ngaøi seõ caàu nguyeän cho hoøa bình vaø haïnh phuùc cuûa quoác gia oâng" vaø ban pheùp laønh cuûa ngaøi cho taát caû ngöôøi daân Sri Lanka.
UCA News