Ñöùc Thaùnh cha Beneñitoâ XVI keâu goïi
ñoái thoaïi hoøa bình vaø khoan dung ôû Taây Taïng
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Thaùnh cha Beneñitoâ XVI keâu goïi ñoái thoaïi hoøa bình vaø khoan dung ôû Taây Taïng.
Baøi cuûa Gerard O'Connell, Ñaëc Phaùi vieân ôû Roâma
Vatican (UCAN ZY04680.1489 Ngaøy 20-3-2008) - Trong lôøi bình luaän coâng khai ñaàu tieân veà tình caûnh gaây xuùc ñoäng ôû Taây Taïng, Ñöùc Thaùnh cha Beâneâñictoâ XVI baøy toû ñau buoàn khi noùi "raát nhieàu ngöôøi" ñaõ phaûi chòu caûnh ñau khoå, vaø ngaøi keâu goïi "ñoái thoaïi vaø khoan dung" nhö laø caùch giaûi quyeát tieán boä.
"Toâi heát söùc lo laéng khi theo doõi tin töùc töø Taây Taïng trong nhöõng ngaøy naøy. Laø moät ngöôøi cha, loøng toâi caûm thaáy ñau khoå vaø u buoàn tröôùc caûnh khoán khoå cuûa raát nhieàu ngöôøi", ngaøi noùi vôùi haøng ngaøn khaùch haønh höông töø khaép nôi treân theá giôùi tuï taäp taïi Vatican hoâm 19-3-2008 ñeå tham döï cuoäc bieät kieán coâng khai vaøo moãi thöù Tö.
"Caàu xin maàu nhieäm chòu naïn vaø chòu cheát cuûa Ñöùc Gieâsu, maàu nhieäm maø chuùng ta ñang töôûng nieäm trong Tuaàn Thaùnh naøy, giuùp chuùng ta ñaëc bieät caûm thoâng vôùi tình caûnh cuûa hoï", ngaøi noùi theâm.
Ngaøi khaúng ñònh: "Vaán ñeà khoâng theå giaûi quyeát baèng baïo löïc, voán chæ gaây theâm traàm troïng maø thoâi".
Ñöùc Thaùnh cha môøi goïi taát caû nhöõng ngöôøi coù maët cuøng ngaøi caàu nguyeän raèng: "Chuùng ta haõy caàu xin Thieân Chuùa Toaøn Naêng - nguoàn aùnh saùng - soi saùng loøng trí moïi ngöôøi vaø giuùp moãi ngöôøi can ñaûm choïn con ñöôøng ñoái thoaïi vaø khoan dung".
Ngaøi khoâng heà nhaéc ñeán Trung Quoác trong lôøi keâu goïi cuûa ngaøi, nhöng roõ raøng thoâng ñieäp cuûa ngaøi ñöôïc göûi ñeán tröôùc heát laø caùc giôùi chöùc ôû Baéc Kinh, nhöõng ngöôøi cai quaûn Khu Töï trò Taây Taïng.
Tröôùc khi bình luaän veà Taây Taïng, Ñöùc Beâneâñictoâ nhaän xeùt chung hôn veà söï ñau khoå treân khaép traùi ñaát khi ngaøi suy gaãm Tuaàn Thaùnh vaø cuoäc töû naïn cuûa Ñöùc Gieâsu. Ngaøi noùi: "Trong lôøi caàu nguyeän chuùng ta neâu leân nhöõng söï kieän vaø tình caûnh xuùc ñoäng gaây ñau khoå cho anh em chuùng ta treân khaép theá giôùi trong nhöõng ngaøy naøy. Nhöng chuùng ta bieát haän thuø, chia reõ, vaø baïo löïc khoâng bao giôø ñem laïi quyeát ñònh cuoái cuøng trong caùc bieán coá lòch söû".
Ñöùc Thaùnh cha vaø caùc coá vaán thaâm nieân cuûa ngaøi ñaõ theo doõi saùt sao caùc söï kieän ôû Taây Taïng töø khi caùc cuoäc phaûn ñoái söï cai trò cuûa Trung Quoác baét ñaàu vaøo ngaøy 10-3-2008. Ñaøi phaùt thanh Vatican vaø tôø L'Osservatore Romano cuûa Vatican ñöa tin caäp nhaät haøng ngaøy veà caùc cuoäc phaûn ñoái naøy, tin veà caùc cuoäc gieát haïi, soá ngöôøi bò thöông, bò baét vaø vieäc taøn phaù taøi saûn cuõng nhö nhöõng tuyeân boá traùi ngöôïc cuûa caùc laõnh ñaïo Trung Quoác vaø Taây Taïng.
Hoâm Chuùa nhaät Leã Laù, La Repubblica, tôø nhaät baùo tieáng YÙ raát ñöôïc öa chuoäng, ñaêng taûi lôøi ngöôøi phaùt ngoân cuûa Ñöùc Ñaït lai Laït ma keâu goïi Ñöùc Thaùnh cha: "Ñöùc Ñaït lai Laït ma seõ bieát ôn Ñöùc Beâneâñictoâ neáu ngaøi baøy toû tình ñoaøn keát vôùi caùc Phaät töû (ôû Taây Taïng)".
Tuy nhieân, Ñöùc Thaùnh cha quyeát ñònh khoâng noùi veà Taây Taïng vaøo hoâm ñoù. Coù theå ngaøi muoán bieát roõ hôn veà nhöõng ñieàu ñang xaûy ra tröôùc khi noùi, nhöng söï im laëng cuûa ngaøi ñaõ bò chæ trích theo moät vaøi goùc ñoä.
Ñöùc Thaùnh cha Beâneâñictoâ ñaõ hoäi kieán vôùi Ñöùc Ñaït lai Laït ma, bieät kieán rieâng ngaøi hoâm 13-10-2006, maëc cho Baéc Kinh phaûn ñoái. Hai ngaøi ñaõ thaûo luaän veà caùc vaán ñeà toân giaùo.
Nhöng thaùng 12 naêm 2007 Ñöùc Giaùo hoaøng ngöôøi Ñöùc ñaõ laøm phaät loøng ngöôøi daân Taây Taïng khi ngaøi khoâng tieáp ñoùn laõnh ñaïo tinh thaàn cuûa hoï, ñang vieáng thaêm Roâma. Caùc nhaø phaân tích quan heä Trung Quoác - Vatican cho raèng ñieàu naøy laø do Ñöùc Beâneâñictoâ mong muoán thuùc ñaåy quan heä thaân maät hôn vôùi Baéc Kinh vôùi hy voïng caûi thieän tình hình cuûa ngöôøi Coâng giaùo ôû Trung Quoác ñaïi luïc. Caùc nguoàn tin khaùc thì noùi raèng hai laõnh ñaïo toân giaùo khoâng gaëp nhau laø do khoâng coù gì môùi ñeå thaûo luaän töø khi hoäi kieán vaøo naêm 2006.
Vò tieàn nhieäm cuûa ñöùc ñöông kim Giaùo hoaøng laø Ñöùc Thaùnh cha Gioan Phaoloâ II, ñaõ tieáp kieán Ñöùc Ñaït lai Laït ma nhieàu laàn trong suoát 26 naêm laøm giaùo hoaøng, baát chaáp söï phaûn ñoái cuûa Trung Quoác. Laõnh ñaïo Taây Taïng ñaõ tham döï cuoäc hoïp taïi Assisi lòch söû vaøo thaùng 10-1986, ñöôïc Ñöùc Thaùnh cha trieäu taäp ñeå caàu cho hoøa bình theá giôùi.
Khi Ñöùc Thaùnh cha Gioan Phaoloâ II qua ñôøi, Ñöùc Ñaït lai Laït ma ñaõ noùi veà "tình baïn thaân thieát" cuûa hoï trong moät thoâng ñieäp ngaøi göûi cho Vatican. "Toâi heát söùc caûm kích tröôùc söù meänh mang laïi hoøa bình cho theá giôùi cuûa Ñöùc Giaùo hoaøng", laõnh ñaïo Phaät giaùo noùi.
Ngaøi vieát: "Ñöùc Thaùnh cha raát caûm thoâng vôùi vaán ñeà cuûa Taây Taïng. Dó nhieân, laø ngöôøi ñöùng ñaàu moät toå chöùc ñang coá thieát laäp quan heä toát ñeïp vôùi Trung Quoác vaø heát söùc quan taâm ñeán tình traïng cuûa haøng trieäu Kitoâ höõu ôû Trung Quoác, ngaøi khoâng theå coâng khai hay chính thöùc theå hieän ñieàu naøy".
"Nhöng ngay töø khi baét ñaàu laøm baïn, ngaøi ñaõ cho moät mình toâi bieát ngaøi hieåu roõ vaán ñeà cuûa Taây Taïng vì chính ngaøi cuõng ñaõ kinh qua cheá ñoä coäng saûn ôû Ba Lan. Ñieàu naøy mang laïi cho toâi nhieàu khích leä", Ñöùc Ñaït lai Laït ma keát luaän.
Ñöùc Ñaït lai Laït ma ñaõ soáng löu vong ôû AÁn Ñoä töø khi troán khoûi Taây Taïng cuøng vôùi caùc tín ñoà naêm 1959, sau khi binh lính ñaøn aùp moät cuoäc noåi daäy choáng chính quyeàn Trung Quoác.
UCA News