Giaùo huaán cuûa thaùnh toâng ñoà Phaoloâ
veà tính caùch trung taâm cuûa Chuùa Kitoâ
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
Ñöùc Thaùnh Cha Beâneâñitoâ XVI nhaéc ñeán ñieåm ñaëc bieät giaùo huaán cuûa thaùnh toâng ñoà Phaoloâ veà tính caùch trung taâm cuûa Chuùa Kitoâ, vaø chaøo chuùc caùc baïn treû tham döï cuoäc gaëp gôõ lieân toân taïi Assisi, töø ngaøy 4 ñeán 8 thaùng 11 naêm 2006.
Tin Vatican (Tin toång hôïp Vat vaø Apic 8/11/2006) - Luùc 10 giôø 30 phuùt saùng thöù Tö muøng 8 thaùng 11 naêm 2006, ÑTC Beâneâñitoâ XVI ñaõ tieáp kieán chung khoaûng 20,000 tín höõu taïi Quaûng Tröôøng Thaùnh Pheâroâ. Trong baøi huaán ñöùc, ÑTC nhaéc ñeán thaùnh Phaoloâ Toâng Ñoà, vaø moät caùch ñaëc bieät nhaéc ñeán giaùo huaán cuûa Thaùnh Phaoloâ veà choã ñöùng trung taâm cuûa Chuùa Kitoâ.
ÑTC ñaõ noùi nhö sau: Anh chò em thaân meán, trong baøi huaán ñöùc vöøa qua, caùch ñaây 15 ngaøy, toâi ñaõ moâ taû nhöõng ñöôøng neùt chính cuûa cuoäc ñôøi thaùnh toâng ñoà Phaoloâ. Chuùng ta thaáy ñöôïc raèng cuoäc gaëp gôõ cuûa thaùnh Phaoloâ vôùi Chuùa Kitoâ treân ñöôøng ñi Damasco, ñaõ thöïc hieän moät cuoäc caùch maïng trong ñôøi soáng cuûa ngaøi. Chuùa Kitoâ trôû thaønh lyù do hieän höõu cho cuoäc ñôøi ngaøi, vaø laø söùc thuùc ñaåy saâu xa cho troïn caû coâng vieäc toâng ñoà cuûa thaùnh Phaoloâ. Trong caùc thö cuûa ngaøi, sau danh thaùnh Thieân Chuùa ñöôïc duøng hôn 500 laàn, thì danh thaùnh ñöôïc nhaéc ñeán nhieàu nhaát laø danh thaùnh Chuùa Kitoâ (380 laàn). Vaäy ñieàu quan troïng laø chuùng ta löu yù ñeán taát caû nhöõng gì Chuùa Gieâsu Kitoâ coù theå taùc ñoäng trong ñôøi soáng cuûa moät con ngöôøi vaø nhö theá caû trong ñôøi soáng chuùng ta. Thaät vaäy, Chuùa Gieâsu Kitoâ laø choùp ñænh cuûa lòch söû cöùu roãi vaø do ñoù ngaøi laø ñieåm phaân bieät ñích thaät, caû trong cuoäc ñoái thoïai vôùi caùc toân giaùo khaùc.
Nhìn vaøo thaùnh Phaoloâ, chuùng ta coù theå ñaët ra caâu hoûi caên baûn nhö sau: cuoäc gaëp gôõ giöõa moät con ngöôøi vôùi Chuùa Kitoâ ñöôïc dieãn ra nhö theá naøo? Moái töông quan phaùt sinh töø cuoäc gaëp gôõ naøy heä taïi ôû ñieàu gì? Caâu traû lôøi cuûa thaùnh toâng ñoà Phaoloâ coù theå ñöôïc hieåu trong hai giai ñoaïn.
Tröôùc heát, thaùnh Phaoloâ giuùp chuùng ta hieåu giaù trò tuyeät ñoái caên baûn vaø khoâng theå thay theá ñöôïc cuûa ñöùc tin. Ngaøi ñaõ vieát trong thö Roma nhö sau: “Chuùng toâi giöõ laäp tröôøng raèng con ngöôøi ñöôïc coâng chính hoaù nhôø ñöùc tin, khoâng leä thuoäc vaøo nhöõng vieäc laøm cuûa Leà Luaät Moâi sen” (Rm 3,28). Vaø trong thö Galata, thaùnh Phaoloâ cuõng quaû quyeát gioáng nhö vaäy raèng: “Con ngöôøi khoâng ñöôïc coâng chính hoaù baèng nhöõng vieäc cuûa Leà Luaät Moâisen, nhöng chæ nhôø qua ñöùc tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ; vì theá chuùng toâi ñaõ tin vaøo Chuùa Gieâsu Kitoâ, ñeå ñöôïc coâng chính hoaù bôûi ñöùc tin vaøo Chuùa Kitoâ vaø khoâng phaûi do nhöõng coâng vieäc cuûa Leà Luaät, bôûi vì töø nhöõng coâng vieäc cuûa Leà Luaät khoâng bao giôø coù ai ñöôïc coâng chính hoaù” (2,16). “Ñöôïc coâng chính hoaù” coù nghóa laø ñöôïc trôû neân nhöõng keû coâng chính, laø ñöôïc ñoùn nhaän bôûi söï coâng baèng vaø nhaân töø cuûa Thieân Chuùa, vaø böôùc vaøo trong söï hieäp thoâng vôùi Thieân Chuùa, vaø do ñoù coù theå thieát laäp moät töông quan ñích thaät hôn vôùi taát caû moïi anh chò em chuùng ta: vaø ñieàu naøy döïa treân caên baûn cuûa söï tha thöù hoaøn toaøn nhöõng toäi loãi cuûa chuùng ta. Thaùnh Phaoloâ noùi heát söùc roõ raèng ñieàu kieän soáng nhö vöøa noùi treân khoâng tuøy thuoäc vaøo nhöõng coâng vieäc toát laønh chuùng ta thöïc hieän, nhöng tuyø thuoäc hieån nhieân vaøo aân suûng cuûa Thieân Chuùa: “Chuùng ta ñöôïc coâng chính hoaù moät caùch nhöng khoâng nhôø aân suûng Chuùa ban, nhôø ôn cöùu chuoäc ñöôïc Chuùa Gieâsu Kitoâ thöïc hieän”. (Rm 3,24).
Vôùi nhöõng lôøi treân, Thaùnh Phaoloâ noùi leân noäi dung caên baûn cuûa söï trôû laïi cuûa ngaøi; ngaøi noùi ñeán chieàu höôùng môùi cuûa ñôøi soáng ngaøi, keát quaû cuûa cuoäc gaëp gôõ cuûa ngaøi vôùi Chuùa Kitoâ phuïc sinh. Thaùnh Phaoloâ, tröôùc khi aên naên trôû laïi, khoâng phaûi laø con ngöôøi soáng xa caùch Thieân Chuùa vaø Leà Luaät. Ngöôïc laïi, thaùnh nhaân laø keû tuaân giöõ Leà Luaät, vôùi söï trung thaønh cho ñeán möùc ñoä cuoàng tín. Trong aùnh saùng cuûa cuoäc gaëp gôõ vôùi Chuùa Kitoâ, thaùnh Phaoloâ ñaõ hieåu raèng, vôùi vieäc tuaân giöõ Leà Luaät, ngaøi chæ laø keû coá gaéng xaây döïng chính mìønh, xaây döïng chính söï coâng chính rieâng vaø raèng vôùi söï coâng chính naøy, ngaøi chæ soáng cho chính mình. Ngaøi ñaõ hieåu raèng moät ñònh höôùng môùi cho ñôøi soáng ngaøi laø ñieàu heát söùc caàn thieát. Vaø ñònh höôùng môùi naøy, chuùng ta gaëp thaáy noù ñöôïc moâ taû nôi nhöõng lôøi cuûa chính thaùnh nhaân nhö sau: “Söï soáng maø toâi soáng trong thaân xaùc, toâi soáng noù trong ñöùc tin vaøo Con Thieân Chuùa, Ñaáng ñaõ yeâu thöông toâi vaø ñaõ hy sinh chính mình cho toâi”. (Gal 2,20). Do ñoù, thaùnh Phaoloâ khoâng coøn soáng cho chính mình nöõa, cho söï coâng chính rieâng cuûa mình nöõa. Ngaøi soáng nhôø Chuùa vaø vôùi Chuùa: baèng vieäc cho ñi chính mình, vaø khoâng coøn ñi tìm vaø thieát laäp baûn mình nöõa. Ñoù laø söï coâng chính môùi, laø ñònh höôùng môùi ñöôïc Chuùa ban cho chuùng ta, ñöôïc Ñöùc Tin trao ban cho chuùng ta. Tröôùc thaäp giaù cuûa Chuùa Kitoâ, söï theå hieän cuoái cuøng cuûa vieäc ngaøi cho ñi chính mình, khoâng coøn ai coù theå khoe khoang chính mình, khoe khoang söï coâng chính do chính mình laøm ra, vaø coù lôïi cho mình höôûng...
Suy nghó tieáp veà ñieàu ngaøi muoán noùi bôûi yù töôûng veà söï coâng chính hoaù khoâng do vieäc laøm nhöng do bôûi ñöùc tin, chuùng ta khaùm phaù khía caïnh thöù hai xaùc ñònh caên cöôùc kitoâ ñöôïc thaùnh Phaoloâ moâ taû trong chính ñôøi soáng mình. Ñaây laø caên cöôùc kitoâ goàm coù hai yeáu toá nhö sau: khoâng ñi tìm chính mình töø nôi mình, nhöng laõnh nhaän chính mình töø Chuùa Kitoâ vaø cho ñi chính mình cuøng vôùi Chuùa Kitoâ, vaø nhö theá ñích thaân tham döï vaøo vaän meänh cuûa Chuùa Kitoâ, cho ñeán möùc ñoä thaám nhaäp vaøo trong Chuùa vaø chia seû caùi cheát vaø söï soáng cuûa Chuùa. Ñaây laø ñieàu maø Thaùnh Phaoloâ vieát ra trong thö Roma nhö sau: “Chuùng ta ñaõ ñöôïc röûa toäi trong caùi cheát cuûa Chuùa... chuùng ta ñöôïc an taùng cuøng vôùi Chuùa... chuùng ta ñöôïc hoaøn toaøn keát hieäp vôùi Chuùa... Nhö vaäy, anh chò em haõy xem mình nhö ñaõ cheát cho toäi loãi, nhöng soáng cho Thieân Chuùa trong Chuùa Kitoâ Gieâsu” (Roma 6, 3.4.5.11)
Vaø ÑTC nhaán maïnh ñaây laø söï hoaø nhaäp laãn nhau, moät ñaëc ñieåm cuûa giaùo huaán cuûa thaùnh Phaoloâ: ngöôøi kitoâ soáng trong Chuùa vaø Chuùa Kitoâ soáng trong ngöôøi ñoù. Ñaây laø söï keát hieäp huyeàn bí; nhöng söï keát hieäp naøy khoâng laøm tan maát söï phaân bieät giöõa Chuùa vaø con ngöôøi chuùng ta. Maãu göông ñôøi soáng cuûa thaùnh Phaoloâ chæ cho chuùng ta bieát raèng ñöùc tin caàn phaûi ñöôïc theå hieän trong ñôøi soáng haèng ngaøy, moät cuoäc soáng ñöôïc ghi daáu bôûi caùc ñaëc ñieåm: khieâm toán toân thôø vaø chuùc tuïng Thieân Chuùa, lieân læ caûm taï loøng nhaân töø Chuùa, vaø tinh thaàn vui töôi tin töôûng vaøo tình yeâu Chuùa, moät tình yeâu ñöôïc maïc khaûi cho theá giôùi trong Chuùa Gieâsu Kitoâ, Con Moät Ngaøi.
Ñaëc bieät trong buoåi tieáp kieán saùng thöù Tö (muøng 8 thaùng 11 naêm 2006), sau khi toùm baøi huaán ñöùc baèng tieáng Anh, ÑTC ñaõ chaøo caùc baïn treû ñeán töø nhieàu quoác gia vaø thuoäc veà nhieàu toân giaùo khaùc nhau. Caùc baïn treû naøy ñaõ hoïp nhau taïi Assisi, töø ngaøy 4 ñeán 8 thaùng 11 naêm 2006, ñeå kyû nieäm 20 naêm cuoäc Gaëp Gôõ Lieân Toân ñeå caàu nguyeän cho Hoaø Bình Theá Giôùi, do saùng kieán cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II. ÑTC Beâneâñitoâ XVI ñaõ noùi nhö sau: “Toâi caùm ôn nhöõng vò laõnh ñaïo toân giaùo ñaõ goùp phaàn giuùp cho caùc baïn treû tham döï vaøo bieán coá naøy, vaø caùm ôn Hoäi Ñoàng Toaø Thaùnh veà ñoái thoaïi lieân toân ñaõ ñöùng ra toå chöùc cuoäc gaëp gôõ. Caùc baïn treû thaân meán, theá giôùi chuùng ta ñang khaån thieát caàn ñeán Hoaø Bình! Cuoäc gaëp gôõ taïi Assisi nhaán maïnh ñeán söùc maïnh cuûa lôøi caàu nguyeän trong vieäc xaây döïng hoaø bình. Lôøi caàu nguyeän ñích thaät coù söùc bieán ñoåi caùc con tim, môû roäng taâm trí chuùng ta cho ñoái thoaïi, thoâng caûm vaø hoaø giaûi, vaø trieät haï nhöõng böùc töôøng ngaên caùch do bôûi baïo löïc, thuø haän vaø traû thuø. Chuùc chuùng con trôû veà coäng ñoaøn toân giaùo cuûa chuùng con nhö nhöõng “nhaân chöùng cho tinh thaàn Assisi”, nhö nhöõng söù giaû cuûa hoaø bình, moät hoaø bình nhö laø hoàng aân cuûa Thieân Chuùa, vaø nhö laø nhöõng daáu chæ soáng ñoäng mang hy voïng ñeán cho theá giôùi chuùng ta ñang soáng.”
(Ñaëng Theá Duõng)