Vaøi nhaän ñònh cuûa Ñöùc Taân Giaùo Chuû

cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Chalñeâ

veà Hieän Tình IRAQ

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

Vaøi nhaän ñònh cuûa  Ñöùc Taân Giaùo Chuû cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Chalñeâ veà Hieän Tình IRAQ.

(Radio Veritas Asia 6/12/2003) - Quyù vò vaø caùc baïn thaân meán, Trong baûn tin ñaõ phaùt, chuùng ta bieát ÑTC Gioan Phaoloâ II ñaõ chaáp nhaän Ñöùc Taân Thöôïng Phuï Giaùo Chuû cuûa nhöõng ngöôøi coâng giaùo Chalñeâ, vôùi danh hieäu  laø: Ñöùc Emmanuel III  Delly.

Ñöùc Taân Thöôïng Phuï Giaùo Chuû Emmanuel Ñeä Tam Delly sinh taïi TELKAIF, mieàn baéc Iraq, ngaøy 6 thaùng 10 naêm 1927. Thuï Phong Linh Muïc  ngaøy 21 thaùng 12 naêm 1952. Ñöôïc taán phong giaùm muïc laøm Phuï Taù cho Ñöùc Thöôïng Phuï taïi Bagdad ngaøy 19 thaùng 4 naêm 1963. Vaø töø ñoù ñeán nay (2003), Ngaøi ñaõ laøm giaùm muïc phuï taù cho hai vò Thöôïng Phuï Giaùo Chuû taïi Bagdad, tröôùc heát laø cho Ñöùc Thöôïng Phuï Phaoloâ II CHIEKHO töø naêm 1958 cho ñeán naêm 1989, roài keá ñeán laø cho Ñöùc Thöôïng Phuï Raphael Bidawid I, töø naêm 1989 cho ñeán naêm 2003. Ñöùc Thöôïng Phuï Raphael Bidawid I ñaõ qua ñôøi thaùng 7 naêm 2003 taïi Liban. Ngaøy 3 thaùng 12 naêm 2003, Ngaøi ñaõ ñöôïc 22 vò giaùm muïc cuûa Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Chalñeâ hoïp Hoäi Ñoàng taïi Roma choïn laøm Thöôïng Phuï, keá vò Ñöùc Raphael Bidawid I; vaø Ngaøi ñaõ laáy danh hieäu laø Emmanuel III. Vôùi kinh nghieäm muïc vuï 40 naêm phuïc vuï taïi Bagdad,  Ñöùc Taân Thöôïng Phuï Emmanuel III  Delly ñöôïc xem nhö laø vò thích hôïp nhaát ñeå höôùng daãn Giaùo hoäi Coâng giaùo Chalñeâ taïi Iraq, trong tình hình  phöùc taïp hieän nay.

Giaùo Hoäi Coâng Giaùo Chaldeâ hieän nay hieän coù khoaûng 700,000 tín höõu sinh soáng raûi raùc treân khaép theá giôùi; nhöng ña soá --- töùc  khoaûng 550 ngaøn ---  sinh soáng taïi Iraq, vaø khoaûng 150 ngaøn  sinh soáng beân ngoaøi Iraq, taïi vuøng Trung Ñoâng, taïi AÂu Chaâu, Hoa Kyø vaø UÙùc Chaâu. Ñöôïc bieát Giaùo hoäi Coâng giaùo Chalñeâ, thuoäc veà  phía Giaùo hoäi Coâng giaùo Ñoâng phöông, vaø vaøo naêm 431, ñaõ taùch ra khoûi Giaùo hoäi Coâng Giaùo toaøn caàu, vì theo giaùo thuyeát cuûa Nestorius choáng laïi giaùo huaán cuûa Coâng Ñoàng Epheâsoâ. Nhöng roài vaøo naêm 1551, thì baét ñaàu trôû laïi vôùi söï hieäp thoâng trong Giaùo hoäi Coâng giaùo Roma. Cho ñeán naêm 1830, söï hieäp thoâng trôû neân hoaøn taát, döôùi trieàu giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Pioâ VIII;  Töø luùc ñoù vò laõnh ñaïo Giaùo hoäi Coâng giaùo Chalñeâ mang danh hieäu laø Thöôïng Phuï cuûa Nhöõng Tín Höõu Chalñeâ, vôùi Toøa Giaùo Chuû ñöôïc ñaët taïi Bagdad, thuû ñoâ cuûa Iraq. Hieän taïi, ña soá tín höõu coâng giaùo Chalñeâ soáng taäp trung taïi thuû ñoâ Bagdad, vôùi khoaûng 300 ngaøn tín höõu, trong toång soá khoaûng 550,000 tín höõu coâng giaùo Chalñeâ trong toaøn quoác Iraq.

Sau ñaây kính môøi quyù vò vaø caùc baïn theo doõi vaøi nhaän ñònh cuûa Ñöùc Taân Thöôïng Phuï Emmanuel III Delly, veà tình hình IRAQ ngaøy nay. Ngaøi cho bieát nhö sau:

Söï ñau khoå vaø thieáu an ninh cuûa daân chuùng Iraq ñang gia taêng. Daân chuùng ñang phaûi soáng trong caûnh thieáu an ninh vaø thieáu vieäc laøm. Chieán tranh ñaõ keùo daøi trong voøng 13 naêm. Toâi noùi laø 13 naêm, vì toâi keå luoân nhöõng naêm bò caám vaän kinh teá; cuoäc caám vaän kinh teá naày laø nhö moät cuoäc chieán tuy khoâng duøng ñeán vuõ khí, nhöng ñaõ gaây ra caûnh nhieàu ngöôøi daân bò cheát ñoùi. Roài ñeán cuoäc chieán do Hoa Kyø vaø Anh Quoác laõnh ñaïo, töø thaùng 3 naêm 2003. Caùc nhaø laõnh ñaïo Hoa Kyø vaø Anh Quoác nghó  raèng hoï can thieäp ñeå laøm cho tình hình trôû neân toát hôn cho daân chuùng, nhöng maõi cho ñeán nay chöa coù ñöôïc söï an ninh cho daân chuùng. Hieän taïi daân chuùng Iraq raát caàn moät Hieán Phaùp môùi, trong ñoù ñöôïc baûo ñaûm söï töï do toân giaùo, töï do giaùo duïc vaø giaûng daïy treân bình dieän vaên hoaù vaø xaõ hoäi. Nhöõng nhaân quyeàn caàn ñöôïc baûo veä. Chuùng toâi mong muoán coù moät Hieán Phaùp theo höôùng ñôøi thöôøng, chôù khoâng theo höôùng toân giaùo; bôûi vì neáu theo höôùng toân giaùo, thì phaûi aùp duïng Luaät Hoài Giaùo; theo höôùng ñôøi thöôøng, thì hieán phaùp môùi seõ baûo ñaûm cho taát caû moïi thaønh phaàn daân chuùng ñeàu ñöôïc höôûng töï do toân giaùo; ngöôøi kitoâ cuõng nhö ngöôøi hoài giaùo, vaø caùc tín ñoà  cuûa caùc toân giaùo khaùc, moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc bình ñaúng tröôùc luaät phaùp. Hieän taïi chuùng toâi ñang laøm vieäc vôùi nhöõng vò laõnh ñaïo chính trò, theo höôùng naày, vaø chuùng toâi hy voïng seõ coù keát quaû toát. Chuùng toâi xin anh chò em caàu nguyeän vaø naâng ñôõ chuùng toâi, bôûi vì tuy coù nhöõng tín ñoà Hoài giaùo ñoàng yù vôùi laäp tröôøng chuùng toâi, nhöng coù nhöõng tín ñoà Hoài giaùo quaù khích thì khoâng muoán nhö vaäy. Taïi Iraq, nhöõng ngöôøi kitoâ chæ chieám 3% daân soá. Chuùng toâi caàn söï uûng hoä  ñeå coù moät hieán phaùp môùi khoâng coù tính caùch hoài giaùo.

Treân bình dieän cuï theå, chuùng toâi sinh soáng vôùi nhöõng anh chò em hoài giaùo trong tinh thaàn yeâu thöông vaø baùc aùi, caùch oân hoøa töø 15 theá kyû qua. Taát caû moïi ngöôøi, kitoâ vaø hoài giaùo, taïi Iraq, ñeàu ñang soáng trong tình traïng khoù khaên. Chuùng toâi caàn coù hoøa bình vaø yeân haøn. Caàn phaûi caáp baùch thieát laäp laïi söï an ninh, ñieàu kieän ñaàu tieân ñeå baét ñaàu laïi cuoäc soáng bình thöôøng. Chuùng toâi, nhöõng ngöôøi Kitoâ, hieän ñöôïc höôûng söï töï do phuïng töï, chôù chöa phaûi laø söï töï do toân giaùo troïn veïn. Chuùng toâi coù töï do thöïc haønh ñöùc tin kitoâ trong caùc nhaø thôø chuùng toâi. Nhöõng anh chò em hoài giaùo khoâng ñöôïc thay ñoåi tín ngöôõng theo kitoâ giaùo.

Phöông theá duy nhaát ñeå giuùp cho coäng ñoaøn kitoâ laø neâu göông toát cho anh chò em hoài giaùo. Neáu nhöõng anh chò em hoài giaùo tuaân giöõ kinh Coran, vaø nhöõng anh chò em kitoâ tuaân giöõ Kinh Thaùnh, thì moïi söï ñöôïc yeân oån trong traät töï. Neáu khoâng, thì raát nguy hieãm. Hieän taïi, khoâng coù luaät naøo choáng laïi ngöôøi kitoâ. Tuy nhieân, neáu Luaät Phaùp quoác Gia Iraq theo höôùng Hoài Giaùo, thì nhöõng anh chò em kitoâ phaûi gaëp khoù khaên. Neáu khoâng coù söï töï do toân giaùo thaät söï, thì nhöõng nguôøi Kitoâ seõ boû ñaát  nöôùc ñi nôi khaùc. Caùc nhaø laõnh ñaïo hieän nay taïi Iraq ñang thuyeát phuïc nhöõng anh chò em hoài giaùo ña soá chaáp nhaän moät hieán phaùp theo höôùng ñôøi thöôøng, vaø baûo ñaõm töï do cho taát caû moïi ngöôøi daân taïi Iraq.”

(Ñaëng Theá Duõng)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page