ÑTC Gioan Phaoloâ II
vaø queâ höông Ba Lan cuûa ngaøi
Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines
ÑTC
Gioan Phaoloâ II vaø queâ höông Ba Lan cuûa ngaøi.
Vatican
(AP,
AFP 12/10/2003) - Chuùa Nhaät (12/10/2003), ngöôøi daân Ba Lan möøng kyû
nieäm 25 naêm Ñöùc Gioan Phaoloâ II laøm Giaùo Hoaøng. Ñaây laø dòp
ñeå quoác gia coù ña soá daân theo ñaïo coâng giaùo naøy vinh danh
ngöôøi con yeâu daáu, moät ngöôøi con ñaõ goùp phaàn laøm suïp
cheá ñoä coäng saûn vaø moät ngöôøi con coù aûnh höôûng raát lôùn
ñoái vôùi toaøn theå daân chuùng. Nhöõng buoåi nhaïc hoäi, chöông
trình truyeàn hình ñaëc bieät veà Ñöùc Karol Wojtyla, vaø nhöõng lôøi
caàu nguyeän cho vò giaùo hoaøng 83 tuoåi ñöôïc cöû haønh treân
toaøn quoác. Dòp kyû nieäm ngaân khaùnh trieàu giaùo hoaøng Gioan
Phaoloâ II laø cô hoäi ñeå ngöôøi daân Ba Lan toû loøng kính meán
ñoái vôùi ÑTC, nhöng cuõng laø dòp ñeå ÑTC nhôù laïi khoaûng thôøi
gian 1/4 theá kyû vôùi nhieàu soùng gioù, ñaëc bieät laø söï suïp
ñoå mau choùng vaø oân hoøa cuûa cheá ñoä Coäng Saûn taïi Ñoâng AÂu,
maø phaàn nhieàu laø do söï chæ trích khoâng moûi meät vaø öu theá
tinh thaàn cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II.
OÂng
Janusz Krupinski, moät thöôøng daân taïi Cracovia, sinh quaùn cuûa ÑTC,
ñaõ baøy toû caûm nghó raèng leã kyû nieäm ngaân khaùnh trieàu
giaùo hoaøng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II cho ngöôøi daân Ba Lan thaáy
roõ vai troø cuûa ngaøi ñoái vôùi rieâng Ba Lan vaø caû theá giôùi.
OÂng Janusz Krupinski ñaõ gaëp Ñöùc Karol Wojtyla trong moät dòp leo nuùi
vaøo naêm 1957 vaø cho ñeán giôø vaãn giöõ lieân laïc vôùi ÑTC.
Moät phaùt ngoân vieân cuûa Giaùo hoäi Coâng giaùo Ba Lan, linh muïc
Jozef Kloch cho bieát giöõa luùc söùc khoûe cuûa ÑTC ngaøy moät yeáu
ñi vì chöùng beänh Parkinson vaø vieâm khôùp, ngöôøi daân Ba Lan heát
söùc chuù taâm tôùi tình traïng söùc khoûe cuûa ngaøi. Haún nhieân
chuû ñeà cuûa caùc thaùnh leã
ñöôïc cöû haønh treân toaøn nöôùc Ba Lan hoâm Chuùa Nhaät
12/10/2003 laø caàu nguyeän cho söùc khoûe cuûa ÑTC.
Khi
ÑTC Gioan Phaoloâ II vieáng thaêm Ba Lan laàn ñaàu tieân vaøo naêm
1979 trong tö caùch laø Giaùo Hoaøng, cheá ñoä coäng saûn vaãn coøn
hieän dieän treân toaøn Ñoâng AÂu vaø khoâng moät nhaø baát ñoàng
chính kieán naøo coù theå tin ñöôïc laø cheá ñoä coäng saûn taïi
ñaây coù theå suïp ñoå moät caùch mau leï. Khi aáy, ÑTC Gioan
Phaoloâ II ñaõ khuyeán khích haøng traêm ngaøn ngöôøi daân Ba Lan taïi
Varsava qua baøi dieãn vaên trong ñoù ngaøi keâu goïi hoï "haõy
thay ñoåi boä maët cuûa Ba Lan". OÂng Lech Walesa, ngöôøi saùng
laäp coâng ñoaøn Ñoaøn Keát Ba Lan vaø sau naøy trôû thaønh toång
thoáng, ñaõ khaúng ñònh raèng bieán coá Ñöùc Karol Wojtyla ñöôïc
baàu laøm Giaùo Hoaøng vaø chuyeán haønh höông Ba Lan cuûa ngaøi vaøo
naêm 1979 laø hai yeáu toá giuùp ngöôøi daân Ba Lan coù can ñaûm noåi
daäy. OÂng Walesa cho bieát qua moät cuoäc phoûng vaán baèng ñieän
thoaïi nhö sau: "Ñöùc Giaùo Hoaøng Gioan Phaoloâ II ñaõ khôûi
ñaàu moät loaït nhöõng bieán coá daãn tôùi söï suïp ñoå cuûa
cheá ñoä coäng saûn. Tröôùc khi ngaøi leân laøm Giaùo Hoaøng, chæ
coù moät soá ít ngöôøi Ba Lan muoán choáng cheá ñoä coäng saûn. Tröôùc
trieàu giaùo hoaøng cuûa ngaøi, theá giôùi bò chia thaønh nhieàu khoái
vaø khoâng moät ai bieát laøm theá naøo ñeå giaûi tröø chuû nghóa
coäng saûn. ÑTC chæ ñôn giaûn noùi: Ñöøng sôï, haõy thay ñoåi boä
maët cuûa vuøng ñaát naøy."
Cho
ñeán ngaøy hoâm nay, aûnh höôûng cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñoái
vôùi Ba Lan vaãn chöa suy giaûm. Vaøo muøa heø naêm 2003, khi ngöôøi
daân Ba Lan tham gia cuoäc tröng caàu daân yù ñeå bieát Ba Lan coù neân
gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu hay khoâng, chính qua vieäc ÑTC uûng hoä vieäc Ba Lan gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu,
maø daân chuùng Ba Lan ñaõ boû phieáu ñoàng yù. Moät laàn nöõa,
linh muïc Jozef Kloch cho bieát, --- qua moät cuoäc phoûng vaán veà bieán
coá Ñöùc Karol Wojtyla ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng --- nhö sau:
“Söï kieän Ñöùc Karol Wojtyla ñöôïc baàu laøm giaùo hoaøng vaøo
naêm 1978 raát quan troïng ñoái vôùi ngöôøi goác Slavo chuùng toâi,
bôûi vì Giaùo Hoäi Coâng Giaùo laø moät theá löïc raát maïnh taïi
Taây AÂu. Tröôùc khi ngaøi leân laøm Giaùo Hoaøng coù ít ngöôøi
bieát ñeán Ba Lan”.
Keå
töø sau khi ngaøi leân laøm giaùo hoaøng, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ
vieáng thaêm queâ höông cuûa ngaøi toång coäng 8 laàn. Noùi moät caùch
ñôn giaûn, ngöôøi daân Ba Lan coi ngaøi laø thaàn töôïng. Trong moãi
laàn trôû laïi Ba Lan, ÑTC Gioan Phaoloâ II ñeàu keâu goïi ñoàng höông
cuûa ngaøi haõy giöõ vöõng ñöùc tin cuûa hoï giöõa luùc Ba Lan ñang
traûi qua giai ñoaïn chuyeån tieáp ñaày khoù khaên. Ngaøi cuõng raát
quyeát lieät khi khuyeán khích Ba Lan ñi tìm choã ñöùng cuûa mình
treân theá giôùi vaø truyeàn baù caùc giaù trò vaên hoùa. Trong
chuyeán vieáng thaêm laàn cuoái cuûa ngaøi vaøo thaùng 8 naêm 2002 vaø
moät laàn nöõa chæ ba tuaàn tröôùc ngaøy ngöôøi daân Ba Lan boû
phieáu quyeát ñònh xem coù neân gia nhaäp Lieân Hieäp AÂu Chaâu,
Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ keâu goïi hoï haõy boû sang moät beân nhöõng
lo ngaïi vaø gia nhaäp Lieân Hieäp naøy. Trong baøi dieãn vaên ñoïc
taïi Quaûng Tröôøng Thaùnh Pheâroâ, ngaøi ñaõ nhaén nhuû daân chuùng
Ba Lan nhö sau: "Toâi hieåu roõ moái quan taâm cuûa ngöôøi daân
Ba Lan veà vieäc duy trì caên cöôùc vaên hoùa vaø toân giaùo cuûa
queâ höông. AÂu Chaâu caàn Ba Lan. Giaùo hoäi Coâng giaùo AÂu Chaâu
caàn göông chöùng nhaân veà ñöùc tin cuûa ngöôøi Ba Lan. Ba Lan caàn
AÂu Chaâu.
Caùc cuoäc thaêm doø dö luaän tröôùc khi böôùc vaøo thieân nieân kyû thöù ba cho thaáy, ña soá ngöôøi daân Ba Lan coi Ñöùc Gioan Phaoloâ II laø nhaân vaät quan troïng nhaát cuûa theá kyû 20 vaø bieán coá ngaøi ñöôïc baàu laøm chuû chaên cai quaûn Giaùo hoäi Coâng giaùo laø quan troïng hôn caû söï suïp ñoå cuûa chuû nghóa coäng saûn vaøo naêm 1989 hay bieán coá khôûi ñaàu Ñeä Nhò Theá Chieán, 50 naêm tröôùc ñoù.
(Vieät
Huøng)