Vaøi chi tieát veà

chuyeán vieáng thaêm quoác teá laàn thöù 101

cuûa ÑTC taïi Bosnia-Herzegovina

 

 

Prepared for Internet by Radio Veritas Asia, Philippines

 

Vaøi chi tieát veà chuyeán vieáng thaêm quoác teá laàn thöù 101 cuûa ÑTC taïi Bosnia-Herzegovina.

(Radio Veritas Asia - 21/06/2003) - Hai tuaàn sau chuyeán vieáng thaêm CROAT, Ñöùc Thaùnh Cha Gioan Phaoloâ II chuaån bò thöïc hieän chuyeán vieáng thaêm thöù 101 ngoaøi Italia: Chuùa Nhaät 22 thaùng 6 naêm 2003, Ngaøi leân ñöôøng vieáng thaêm Coäng Hoaø Bosnia-Herzegovina, nôi coù nhieàu ngöôøi coâng giaùo goác CROAT. Vaø taïi Coäng Hoaø Bosnia-Herzegovina, ÑTC ñeán thaêm taïi  ñòa ñieåm BANJA LUKA, laø nôi coù ña soá daân laø ngöôøi SERBI, theo Chính Thoáng Giaùo. Baàu khí chung  cuûa chuyeán vieáng thaêm saép ñeán cuûa ÑTC coøn mang nhieàu caêng thaúng giöõa nguôøi CROAT Coâng Giaùo vaø ngöôøi SERBI theo Chính Thoáng Giaùo.

Chính trong baàu khí naày, ÑTC  cöû haønh leã phong chaân phöôùc cho moät giaùo daân ñaàu tieân ngöôøi CROAT, vaø  ñaây coù theå laø dòp ñeå ÑTC noùi leân söù  ñieäp hoaø giaûi vaø xaây döïng  laïi ñaát nöôùc BOSNIA-HERZEGOVINA treân bình dieän xaõ hoäi vaø toân giaùo.

DTC

Taân chaân phöôùc giaùo daân naày laø Chaân Phöôùc IVAN MERZ (1896-1928), ñöôïc goïi laø “toâng ñoà cuûa giôùi treû coù taàm möùc aâu chaâu. Taân chaân phöôùc giaùo daân IVAN MERZ ñaõ sinh ra taïi BANJA LUKA, luùc ñoù ñang bò AÙo-Hungari chieám ñoùng. Troïn cuoäc ñôøi ngaøi dieãn ra trong thôøi kyø lòch söû coù nhieàu bieán coá chính trò thay ñoåi boä maët cuûa Chaâu AÂu. Laø cöïu chieán binh cuûa theá chieán thöù hai, chaân phöôùc saép ñöôïc toân phong IVAN MERZ trrôû thaønh giaùo sö taïi Ñaïi Hoïc ZAGREB, sau khi ñaõ toát nghieäp ôû Hoïc Vieän Coâng Giaùo vaø Ñaïi Hoïc Sorbonne, ôû Paris, beân Phaùp. Trong hoà sô phong chaân phöôùc cho ngaøi, ngöôøi ta ñoïc ñöôïc nhaän ñònh veà maãu göông soáng cuûa ngaøi, nhö sau:

“Ngaøi ñaõ laø sinh vieân vaø laø ngöôøi lính coâng giaùo, roài laø moät trí thöùc giaùo daân coù trình ñoä vaên hoaù roäng raõi; vì tình yeâu ñoái vôùi Thieân Chuùa, ngaøi ñaõ xöû duïng heát söùc löïc mình ñeå phuïc vuï ngöôøi laân caän, trong laõnh vöïc giaùo duïc giôùi treû Croat. Trong nhaân caùch cuûa Ivan Merz, treân bình dieän chuûng toäc vaø vaên hoaù, coù hoäi tuï nhöõng yeáu toá ñeán töø nhieàu quoác gia aâu chaâu khaùc nhau, trong moät toaøn boä hoaø hôïp vôùi nhau. Theo nghóa naày, taân chaân phöôùc IVAN coù theå laø göông maãu cho nhöõng coâng daân cuûa moät AÂu Chaâu töông lai ñöôïc thoáng nhaát döïa treân nhöõng goác reã kitoâ chung.”

ÑTC ñaõ ñeán thaêm Bosnia-Herzegovina laàn ñaàu tieân vaøo thaùng Tö  naêm 1997; luùc ñoù  ÑTC ñeán thaêm thuû ñoâ SARAJEVO, lieàn sau khi kyù hoaø öôùc keát thuùc cuoäc chieán ñaåm maùu giöõa ngöôøi CROAT vaø Ngöôøi SERBI. Trong laàn gaëp gôõ ñaàu tieân vôùi hai daân toäc CROAT vaø SERBI, ÑTC cuõng ñaõ leân tieáng keâu goïi hoaø giaûi thaät söï giöõa ngöôøi coâng giaùo vaø nguôøi chính thoáng giaùo, trong moät quoác gia coù 4 trieäu  daân, theo ba toân giaùo khaùc nhau laø Coâng Giaùo, Chính Thoáng Giaùo vaø Hoài Giaùo.

Theo chöông trình  döï truø, thì khi vöøa ñeán taïi Phi Tröôøng Banja Luka, ÑTC  gaëp ngay Chuû Tòch Ñoaøn, goàm coù ba thaønh vieân,  ñaïi dieän cho ba saéc  daân cuûa Coäng Hoaø Bosnia-Herzegovina. Chuû Tòch Ñoaøn naày coù nhieäm kyø laø hai naêm, vaø moãi vò trong chuû tòch ñoaøn seõ thi haønh chöùc vuï Toång Thoáng, trong voøng 8 thaùng.

Quan taâm chính cuûa ÑTC seõ laø tình traïng xaõ hoäi cuûa Bosnia-Herzegovina. Ngoaøi vieäc xaây döïng laïi ñaát nöôùc treân bình dieän vaät chaát --- moät vaøi vuøng coøn chöa baét ñaàu ñöôïc coâng cuoäc taùi thieát naày --- ÑTC coù leõ seõ keâu goïi nhöõng anh chò em giaùo daân haõy coäng taùc vaøo vieäc taùi thieát tinh thaàn, chính trò, kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Theo thoáng keâ chính thöùc, Coäng Hoaø Bosnia-Herzegovina coù gaàn 40% daân soá bò thaát nghieäp.

Cao ñieåm cuûa chuyeán vieáng thaêm, nhö vöøa noùi treân, laø thaùnh leã phong chaân phöôùc cho nguôøi giaùo daân Croat ñaàu tieân, chaân phöôùc Ivan Merz, vaøo luùc tröa Chuùa Nhaät 22/06/2003, taïi Tu Vieän Phanxicoâ Petricevac, naèm caùch thaønh phoá Banja Luka vaøi caây soá. Ñaây laø dòp ñeå ÑTC tröïc tieáp ngoû lôøi vôùi nhöõng ngöôøi coâng giaùo cuûa coäng hoaø Bosnia-Herzegovina, maø ña soá laø goác Croat, sinh soáng trong coäng hoaø naày. Tröôùc cuoäc chieán ñaåm maùu giöõa nguôøi Croat vaø nguôøi Serbi vaøo ñaàu thaäp nieân 1990, --- cuoäc chieán ñaõ keùo daøi 4 naêm, töø naêm 1991-1995 --- soá ngöôøi coâng giaùo trong vuøng naày ñöôïc khoaûng 91,000, nhöng hieän nay, con soá  khoâng hôn 50,000. Hoï chôø ñôïi ÑTC ñeán thaêm ñeå noùi leân tieáng noùi naâng ñôõ hoï trong cuoäc tranh ñaáu cho coâng baèng veà quyeàn lôïi, vieäc laøm vaø nhaø ôû. Ñöùc Giaùm Muïc cuûa giaùo phaän Banja Luka hieän nay laø Ñöùc Cha Franjo Komarica, ñaõ heát söùc öôùc mong coù chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi ñaây, sau khi ÑTC ñaõ ñeán vieáng thaêm CROAT.

Ñöùc Cha Franjo Komarica laø con ngöôøi cuûa ñoái thoaïi vôùi nhöõng ngöôøi Serbi,  vöøa ñoàng thôøi bieát beânh vöïc nhöõng quyeàn lôïi cuûa nhöõng ngöôøi coâng giaùo goác Croat, ñaõ phaûi chaïy tò naïn, vaø nay trôû  veà  yeâu caàu  coù laïi nhaø cöûa cuûa hoï vaø coâng aên vieäc laøm. Lieäu chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Banja Luka, cuøng vôùi söù ñieäp Hoaø Giaûi cuûa ngaøi, coù theå giuùp cho hai daân toäc Croat vaø Serbi, vöôït qua quaù khöù lòch söû ñau buoàn hay khoâng?  Tröôùc heát, ñoù laø thôøi theá chieán thöù hai, nhöõng ngöôøi Croat Coâng Giaùo coù phaàn tham döï vaøo cuoäc saùt haïi nhöõng ngöôøi Serbi Chính Thoáng Giaùo;  roài sau ñoù trong cuoäc chieán  boán naêm, töø naêm 1991 ñeán naêm 1995, thì ngöôïc laïi, ñeán phieân nhöõng anh chò em Serbi Chính Thoáng Giaùo traû thuø treân nhöõng ngöôøi Croat Coâng Giaùo.

OÂng DARKO TANASKOVIC, ñaïi söù  cuûa quoác gia SERBI vaø MONTENEGRO caïnh  Toaø Thaùnh, ñaõ phaùt bieåu yù kieán cuûa mình nhö sau: “Töø laâu ngöôøi ta chôø ñôïi moät lôøi xin loãi töø phía Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Cöû chæ naày noùi leân moät böôùc tieán coù yù nghóa trong nhöõng töông quan giöõa nhöõng ngöôøi SERBI vaø Giaùo Hoäi Coâng Giaùo. Nhöõng laäp tröôøng  cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø nhöõng chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi taïi caùc coäng hoaø môùi ñöôïc thaønh laäp trong vuøng Balkan naày, coù theå coù nhöõng aûnh höôûng tích cöïc, höõu ích cho vuøng naày; vieäc tích cöïc höõu ích ñaàu tieân laø loâi keùo chuù yù cuûa coäng ñoàng quoác teá ñeán moät quoác gia chöa ñöôïc vöõng vaøng treân bình dieän chính trò”. Lieân quan ñeán vieäc hoaø giaûi giöõa nhöõng  daân toäc khaùc nhau  ñang sinh soáng taïi coäng hoaø Bosnia-Herzegovina, OÂng Ñaïi Söù nhaän ñònh raèng: “Khoâng neân doàn eùp caùc vaán ñeà. Caàn  daán thaân laøm vieäc theo chieàu höôùng hoaø giaûi, nhöng ñoàng thôøi cuõng caàn daønh theâm thôøi gian, ñeå moãi nguôøi ñöôïc phuïc hoài”.

 

(ÑTD)

 

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page