Toøa Thaùnh taùi khaúng ñònh
vieäc caám ngöôøi ly dò taùi hoân röôùc leã
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Vatican (SD 6/07/2000; APIC 7/07/2000) - Ngaøy 6/07/2000, Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh giaûi thích caùc Vaên Baûn Luaät ñaõ ra tuyeân ngoân giaûi thích chính thöùc khoaûn giaùo luaät soá 915 vaø taùi khaúng ñònh vieäc caám caùc tín höõu ly dò taùi hoân vaø caùc tín höõu Coâng giaùo chæ keát hoân theo nghi thöùc daân söï, khoâng ñöôïc röôùc leã.
Khoaûn giaùo luaât soá 915 qui ñònh: “Khoâng ñöôïc nhaän cho röôùc leã nhöõng ngöôøi bò vaï tuyeät thoâng vaø caám cheá sau khi hình phaït ñaõ tuyeân keát hay tuyeân boá, vaø nhöõng ngöôøi coá chaáp trong moät toäi naëng coâng khai.”
Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, moät soá taùc giaû ñöa ra nhieàu lyù leõ ñeå quaû quyeát raèng khoaûn giaùo luaät naøy khoâng ñöôïc aùp duïng cho caùc tín höõu ly dò taùi hoân. Chaúng haïn hoï noùi raèng khoaûn giaùo luaät naøy noùi veà “toäi troïng”, vaø ñeå coù toäi troïng thì phaûi coù taát caû nhöõng ñieàu kieän, keå caû nhöõng ñieàu kieän chuû quan. Theá maø thöøa taùc vieân cho röôùc leã khoâng theå ñöa ra phaùn quyeát töø beân ngoaøi ñeå quaû quyeát coù söï hieän dieän cuûa toäi troïng nôi moät tín höõu. Ngoaøi ra, ñeå coù theå noùi laø thaùi ñoä “coá chaáp” ôû lyø trong toäi troïng, thì caàn phaûi nhaän thaáy nôi tín höõu aáy moät thaùi ñoä thaùch thöùc, sau khi ñöôïc vò Muïc Töû caûnh giaùc hôïp phaùp.
Hoäi ñoàng Toøa Thaùnh giaûi thích caùc Vaên Baûn Luaät baùc boû caùc lyù leõ treân ñaây, vaø nhaéc ñeán giaùo huaán thoáng nhaát töø tröôùc ñeán nay veà vaán ñeà nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân khoâng ñöôïc röôùc leã. Giaùo huaán ñoù döïa treân chính lôøi Thaùnh Phaoloâ: “Vì vaäy, ai aên baùnh vaø uoáng cheùn cuûa Chuùa moät caùch baát xöùng, thì trôû thaønh tuø nhaân cuûa Mình vaø Maùu Chuùa. Do ñoù, moãi ngöôøi haõy xeùt mình khi aên baùnh vaø uoáng cheùn naøy; vì ai aên vaø uoáng maø khoâng nhìn nhaän Mình Chuùa, töùc laø aên vaø uoáng aùn phaït chính mình”, 1 Corinto, ñoaïn 11, caâu 27 ñeán 29. Caâu Kinh Thaùnh naøy lieân heä tröôùc tieân tôùi tín höõu vaø löông taâm cuûa hoï, vaø ñoù laø ñieàu ñöôïc trình baøy trong khoaûn giaùo luaät soá 916 tieáp ñoù: “Ai yù thöùc mình phaïm toäi naëng vaø chöa xöng toäi tröôùc thì khoâng ñöôïc laøm leã vaø khoâng ñöôïc röôùc leã...” Röôùc Mình Chuùa Kitoâ maëc duø moïi ngöôøi bieát ñöông söï laø baát xöùng, thì gaây thieät haïi khaùch quan cho tình hieäp thoâng cuûa Giaùo hoäi; ñoù laø thaùi ñoä gaây thieät haïi cho quyeàn cuûa Giaùo hoäi vaø taát caû caùc tín höõu ñöôïc soáng phuø hôïp vôùi nhöõng ñoøi hoûi cuûa tình hieäp thoâng aáy. Trong tröôøng hôïp cho tín höõu ly dò taùi hoân ñöôïc röôùc leã, haønh ñoäng göông muø aáy coù lieân heä ñoàng thôøi tôùi pheùp Thaùnh Theå vaø söï baát khaû phaân ly cuûa hoân phoái.
Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh giaûi thích caùc Vaên Baûn Luaät cuõng khaúng ñònh raèng: “Xeùt veà baûn chaát cuûa qui luaät noùi treân phaùt xuaát töø luaät Chuùa, neân khoâng moät quyeàn bính Giaùo hoäi naøo, trong baát kyø tröôøng hôïp naøo, coù theå chuaån chöôùc cho thöøa taùc vieân trao ban Mình Thaùnh Chuùa khoûi nghóa vuï khoâng ñöôïc trao Mình Thaùnh Chuùa cho ngöôøi baát xöùng, vaø khoâng ñöôïc ban haønh nhöõng chæ thò traùi ngöôïc laïi”.
Trong cuoäc phoûng vaán daønh cho phaùi vieân haõng tin Coâng giaùo Apic cuûa Thuïy Só, ngaøy 7/07/2000, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Julian Herranz, Chuû tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh giaûi thích caùc Vaên Baûn Luaät, noùi raèng:
“Sôû dó chuùng toâi ñaõ taùi khaúng ñònh veà maët phaùp lyù raèng nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân khoâng theå röôùc leã laø vì coù raát nhieàu hoãn ñoän veà vaán ñeà naøy. Vai troø Hoäi ñoàng chuùng toâi laø giaûi thích noäi dung boä giaùo luaät, bieåu loä luaät chung cuûa Giaùo hoäi. Khoaûn soá 915 cuûa boä giaùo luaät ñaõ bò moät soá ngöôøi giaûi thích sai. “Vì theá, coâng vieäc cuûa chuùng toâi laø taùi xaùc ñònh yù nghóa cuûa ñieàu khoaûn ñoù, vaø chuùng toâi laøm ñieàu ñoù veà phöông dieän phaùp lyù, theo thaåm quyeàn cuûa chuùng toâi”.
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Julian Herranz, moät trong nhöõng sai laàm veà vieäc giaûi thích thöôøng thaáy nhaát veà khoaûn giaùo luaät soá 915 laø nghó raèng nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân khoâng bò vaï tuyeät thoâng. “Trong vaán ñeà naøy coù moät söï hoãn ñoän raát lôùn. Caàn phaûi phaân bieät nhöõng ngöôøi ôû ngoaøi Giaùo hoäi, vì vôùi tö caùch laø ngöôøi bò vaï tuyeät thoâng, vaø nhöõng ngöôøi nhö caùc caëp ly dò taùi hoân, vaãn laø nhöõng ngöôøi con troïn veïn cuûa Giaùo hoäi, vaø hoï ñöôïc môøi goïi tham döï thaùnh leã, cho duø khoâng röôùc leã, vaø tích cöïc tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa giaùo xöù”.
Theo Ñöùc Toång Giaùm Muïc Chuû Tòch Hoäi Ñoàng Toøa Thaùnh giaûi thích caùc Vaên Baûn Luaät, coù hai lyù do khieán cho nhöõng ngöôøi ly dò taùi hoân khoâng theå röôùc leã. “Lyù do thöù nhaát laø moái quan taâm baûo toàn bí tích Thaùnh Theå. Röôùc leã töùc laø röôùc chính Chuùa Kitoâ. Vì theá, ta khoâng theå röôùc leã neáu ta ôû trong tình traïng coù toäi troïng: toäi troïng vì ly dò vaø taùi hoân hay thöù toäi troïng naøo khaùc”.
Lyù do thöù hai laø mong öôùc cuûa Giaùo hoäi baûo toàn “ñaëc tính baát khaû phaân ly cuûa hoân nhaân Kitoâ giaùo... Coù moät söï khaùc bieät lôùn lao giöõa tình yeâu nhö ñöôïc quan nieäm trong hoân nhaân Kitoâ giaùo, vaø tình yeâu ñöôïc quan nieäm ôû beân ngoaøi. Hoân nhaân Kitoâ giaùo laø moät bí tích vaø laø ñieàu raát troïng ñaïi. Hoân nhaân döïa treân ñaëc tính moät vôï moät choàng vaø chung thuûy vôùi nhau maõi maõi. Dó nhieân, ñieàu naøy ñoøi phaûi chieán ñaáu, vì caàn phaûi tha thöù cho ngöôøi baïn ñöôøng cuûa mình. Giaùo hoäi phaûi nhaéc laïi raèng coù cuoäc chieán ñaáu ñoù, neáu khoâng hoân nhaân seõ chæ laø moät ñieàu khoâng töôûng. Thöïc vaäy, quan nieäm raèng mình phaûi rôøi boû ngöôøi vôï hoaëc choàng cuûa mình vöøa khi khaùm phaù nhöõng khuyeát ñieåm môùi nôi hoï, töùc laø coù moät naõo traïng höôùng veà ly dò”.
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Herranz nhaán maïnh raèng “khoâng phaûi Giaùo hoäi khoâng öa chuoäng loøng töø bi. Giaùo hoäi theo göông cuûa Chuùa Kitoâ tha thöù cho ngöôøi ñaøn baø ngoaïi tình trong Phuùc AÂm, vì Chuùa noùi: “Haõy ñi vaø ñöøng phaïm toäi nöõa”. Chuùa Kitoâ khoâng bieän minh cho toäi ngoaïi tình, maëc duø Ngaøi tha thöù cho ngöôøi phuï nöõ aáy. Ngaøy nay Giaùo hoäi taùi khaúng ñònh cuøng moät ñieàu nhö vaäy. Ñieàu naøy coù veû khoù hieåu vì yù töôûng ngaøy nay laø moät soá ñoâng ngöôøi nghó raèng chaân lyù aáy khoâng coøn giaù trò nöõa, vaø cuõng khoâng coøn hieän höõu. Nhöng moät luaät do Thieân Chuùa truyeàn khoâng theå thay ñoåi ñöôïc.
(Trích daãn töø Nguyeät San Traùi Tim Ñöùc Meï soá 272, thaùng 8 naêm 2000)