Ñieåm baùo ngaøy thöù naêm 23/05/2002

veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC

taïi Azerbaijan vaø Bulgaria

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

Ñieåm baùo ngaøy thöù naêm 23/05/2002 veà chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi Azerbaijan vaø Bulgaria.

Caùc baùo chí xuaát baûn saùng thöù naêm 23.5.2002 taïi YÙ vaø taïi Roma ñeàu  noùi ñeán chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC Gioan Phaoloâ II, taïi Coäng hoøa Azerbaijan vaø caû Bulgari nöõa, nôi ngaøi seõ tôùi thaêm, töø chieàu thöù naêm,  23/05/2002, cho ñeán Chuùa Nhaät 26 thaùng 5/2002.

Caùc Nhaät  Baùo  “TIN CHIEÀU”  (phaùt haønh  taïi Milano) -  nhaät baùo  “Roma Thôøi Baùo”  vaø tôø  “Baûn Tin” (phaùt haønh  taïi Torino)--- taát caû  ñeàu löu yù caùch rieâng ñeán ba söï môùi laï trong chuyeán vieáng thaêm quoàc teá, laàn thöù 96 naøy cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II -  “Ba söï môùi laï” ñoù laø nhöõng ñieàu sau ñaây:

(1) Thöù nhaát: ÑTC duøng thang maùy ñeå leân  vaø xuoáng maùy bay; (2) Thöù hai: ÑTC  duøng  moät “buïc coù baùnh xe” do ngöôøi ñaåy , khi di chuyeån. Ñaây laø laàn thöù nhaát, ÑTC duøng buïc  ñeå ñi chuyeån trong chuyeán thaêm quoác teá. (3) Thöù ba: ÑTC chæ ñoïc moät phaàn dieãn vaên, phaàn coøn laïi do moät  Giaùm chöùc ñoïc thay.

Ngoaøi ba môùi laï trong chuyeán vieáng thaêm laàn naøy, caùc baùo chí ñeàu thuaät laïi lôøi quaû quyeát maïnh meõ sau ñaây cuûa ÑTC: “Khi naøo toâi coøn hôi thôû, toâi coøn leân tieáng”.  Baùo chí bình luaän nhieàu caùch khaùc nhau nhö sau: “Duø meät nhoïc,  vì giôùi haïn cuûa söùc khoûe, ñi laïi khoù khaên, nhöng Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaát ñònh khoâng töø boû söù meänh cuûa mình. Ñaây laø caùch traû lôøi giaùn  tieáp cho nhöõng ngöôøi noùi ñeán “vieäc ÑTC töø chöùc“, trong dòp möøng thöôïng thoï vöøa qua, ngaøy  18.05/2002, ngaøy sinh nhaät thöù 82 cuûa ÑTC. “Ñaây laø nhöõng lôøi lôøi  noùi leân daán thaân môùi cuûa ngaøi vaø daán thaân cho tôùi cuøng. Neáu söùc khoûe baét buoäc töø chöùc, thì ngaøi chæ ñaàu haøng khi khoâng coøn hôi thôû nöõa maø thoâi“. “ÑTC cuông quyeát ñeán cuøng, ít ra nhöõng ai ôû beân caïnh ngaøi hieåu nhö vaäy. Vì khi vöøa böôùc vaøo maùy bay, ÑTC lieàn noùi vôùi caùc vò trong ñoaøn tuøy tuøng nhö sau: “Laïi moät laàn nöõa, toâi buoäc  caùc Vò ra ñi vôùi toâi“.

Moät ñieåm khaùc quan troïng cuõng ñöôïc caùc baùo chí nhaéc laïi, laø  nhöõng lôøi ÑTC noùi leân nhöõng xaùc tín cuûa ngaøi; chaúng haïn nhö :  “Toâi ñeán nhö söù giaû cuûa hoøa bình“ (Lôøi ÑTC noùi vôùi Toång thoáng coäng hoøa Azerbaijan). “Ñöøng bao giôø nhaân danh Thieân Chuùa ñeå gaây chieán tranh. Ñöøng bao giôø  traàn tuïc hoùa  Thaùnh danh Ngaøi - Haõy toân troïng nhau,  ñöøng  chaáp nhaän baát cöù hình thöùc cöïc ñoan toân giaùo naøo“. “Khoâng bao giôø ñöôïc lôïi duïng Thaùnh Danh Thieân Chuùa ñeå bieän hoä cho nhöõng baïo löïc“ - ÑTC lôùn tieáng keâu goïi: “Chieán tranh haõy ngöøng ñi! Ñöùc Gioan Phaoloâ II meät nhoïc, nhöng cöông quyeát theo ñuoåi caùc daán thaân cuûa ngaøi. Naêm 2001, ÑTC  vieáng thaêm Armeâni, moät quoác gia ñang coù chieán tranh vôùi Azerbaijan. Naêm nay ngaøi ñeán Azerbaijan, beân caïnh Armeâni. Dó nhieân, ñaây nhö laø moät haønh ñoäng giaùn tieáp noùi vôùi hai daân toäc laùng gieàng naøy  raèng: haõy chung soáng trong hoøa bình“.

Taïi Phuû Toång thoáng, trong buoåi gaëp gôõ vôùi Giôùi chính trò, Vaên hoùa, ngheä thuaät, moät laàn nöõa, ÑTC nhaéc laïi: “Toâi ñeán Azerbaijan nhö söù giaû cuûa hoøa bình. Ñöøng nhaân danh thaùnh danh Thieân Chuùa, ñeå chieán tranh. Ñöøng traàn tuïc hoøa thaùnh danh Ngaøi“.

Nhaät baùo “Tin Chieàu” ñeà cao lôøi ca ngôïi vaø caûm ôn cuûa ÑTC daønh cho caùc tín höõu Hoài giaùo vaø Giaùo hoäi chính thoáng. “Toâi xin ca ngôïi caùc vò, hôõi caùc tín höõu Hoài giaùo, vì tính caùch hieáu khaùch quaûng ñaïi cuûa caùc vò, moät giaù trò quí giaù ñoái vôùi toân giaùo vaø daân toäc cuûa caùc Vò. Caûm ôn caùc vò, vì ñaõ ñoùn nhaän caùc tín höõu thuoäc caùc toân giaùo khaùc nhö anh chò em cuûa caùc vò“. Roài ngaøi caûm ôn Giaùo hoäi chính thoáng Azerbaijan  (-- chieám 12%  daân soá--), raát gaàn guõi vaø tuøng phuïc Toøa Giaùo chuû Nga.

Nhaät baùo  “Roma Thôøi Baùo”  coøn thuaät laïi söï kieän raát yù nghóa sau ñaây: Trong cuoäc gaëp gôõ taïi Phuû Toång thoáng Azerbaijan vôùi giôùi chính trò, vaên hoùa, ngheä thuaät, ñaïi dieän caùc toân giaùo, coù hai ca ñoaøn: ca ñoaøn nam haùt baøi “Gloria“  (Kinh Saùng danh) - ca ñoaøn nöõ haùt baøi “Ave Maria“ (Kinh Kính Möøng).. Caû hai ca ñoaøn dó nhieân goàm haàu heát  tín höõu Hoài giaùo, vì ñaïi ña soá daân Azerbaijan theo toân giaùo naøy. Caû hai baøi ñeàu ñöôïc Ñaøi Truyeàn hình Quoác gia Azerbaijan truyeàn tröïc tieáp. Nhaät baùo giaûi thích nhö sau: Dó nhieân ñeå kính taëng Vò Thöôïng khaùch, nhöng ñaây cuõng laø moät cöû chæ  khoâng ai coù theå nghó ñeán ñöôïc, taïi haàu heát caùc nöôùc theo Hoài giaùo.

Nhaät baùo “Tin Chieàu”  thuaät laïi trong moät baøi vaén caâu  chuyeän sau ñaây vôùi töïa ñeà: “Caùi hoân tay cuûa moät ñaïi taù coâng giaùo, cöïu só quan cuûa Hoàng quaân Lieân xoâ“.

Trong soá caùc vò ñeán chaøo kính ÑTC taïi Phuû Toång thoáng, coù moät ñaïi taù teân laø Okolov, cöïu só quan cuûa Hoàng quaân Lieân xoâ, ñeán baét tay  chaøo ÑTC, nhö caùc vò khaùc thuoäc giôùi chính trò, vaên hoùa, ngheä  thuaät. Ñaïi taù Okolov, khoâng maëc quaân  phuïc,  baét tay caùch kính caån vaø cuùi raát saâu. Toång thoáng Heidar Aliev,  moät cöïu ñaûng vieân coäng saûn trong UÛy ban laõnh ñaïo Ñaûng coäng saûn Lieân xoâ, ngöôøi ñaõ choáng ñoái ñöôøng loái oân hoøa cuûa Chuû tòch Gorbaciov,  nay noùi vôùi  ÑTC veà Ñaïi taù Okolov nhö sau: “Ñaây laø ngöôøi coâng giaùo“. Nhö vaäy, Okolov laø moät trong soá 120 ngöôøi coâng giaùo cuûa Azerbaijan. Toång thoáng môøi oâng ñeán, ñeå minh chöùng tính caùch ña toân giaùo vaø töï  do toân giaùo taïi nöôùc OÂng.

Sau buoãi gaëp gôõ naøy, Ñaïi taù tuyeân boá caùch haõnh dieän: “Toâi nhôù  caùch ñaây saùu naêm, taïi Baku (-- thuû ñoâ Azerbaijan--) toâi ñöôïc thaáy moät vò linh muïc coâng giaùo, sau 60 naêm.   Vò linh muïc naøy laø ngöôøi Ba lan, nhö ÑTC, teân laø Leji Pilus. Vò linh muïc tieàn nhieäm ngaøi, laø  cha Stefan Demurov,  bò moät soá phaän haåm hiu, laø  bò ñaày ñi Siberia. Caû nhaø thôø chính toøa Baku, ñöôïc xaây caát  do tieàn daâng cuùng cuûa moät phuù gia  daàu hoûa, ngöôøi Ba lan, bò  phaù huûy trong nhöõng thaäp nieân  30. Kieán truùc sö cuûa nhaø thôø naøy cuõng laø ngöôøi Ba lan, teân laø Ploshko, hoïa theo kieåu maãu nhaø thôø Notre-Dame  ôû Paris. Thay theá nhaø thôø naøy, ngöôøi coäng saûn Lieân Xoâ  ñaõ cho xaây caát  caâu laïc boä  giaûi trí  cuûa KGB. Caâu laïc boâï naøy vaãn coøn. Thay vì ñi leã, thænh thoaûng toâi ñi nghe hoøa nhaïc. Toâi laø ñaïi taù trong Hoàng quaân. Toâi ñöôïc môøi luoân. Ñieàu naøy deã hieåu. Khoâng theå laøm caùch khaùc ñöôïc? Luùc doù khoâng bao giôø toâi coù theå töôûng töôïng ñöôïc raèng: moät ngaøy kia, toâi ñöôïc chaøo kính ÑTC. Toâi ñaõ ñöôïc chaøo kính ngaøi taïi ñaây, ôû Baku naøy. Moät ñieàu haàu nhö khoâng theå tin ñöôïc!

Saùng thöù naêm 23.5.2002, taïi Toøa nhaø theå thao cuûa thuû doâ Baku, ÑTC ñaõ cöû haønh Thaùnh leã cho coäng ñoàng beù nhoû taïi Azerbaijan. Theo doõi ñaøi Truyeàn hình tröïc tieáp, chuùng toâi thaáy coù khoaûng hai ngaøn ngöôøi döï thaùnh leã, chaéc chaén coù moät soá anh chò em coâng giaùo ñeán töø nhöõng quoác gia laân caän.Thöïc söï ngöôøi coâng giaùo taïi caùc quoác gia tröôùc ñaây thuoäc Lieân xoâ chung quanh Azerbaijan raát thöa thôùt. Ña soá caùc ngöôøi döï leã chaéc chaén coù nhieàu tín höõu Hoài giaùo vaø chính thoáng, vì trong luùc cho röôùc leã, linh muïc thænh thoaûng laïi döøng laïi hoûi ngöôøi röôùc leã,  ñeå bieát coù phaûi laø “tín höõu coâng giaùo khoâng“. Ngöôøi ngoaøi coâng giaùo khoâng ñöôïc röôùc leã. Ngoaøi ñoaøn tuøy tuøng cuûa ÑTC, coù khoaûng 20 linh muïc thuoäc caùc quoác gia laùng gieàng ñeán ñoàng teá vôùi ÑTC vaø ñoàng thôøi chia vui vôùi  coäng ñoàng coâng giaùo nhoû beù taïi Azerbaijan. Ngoaøi ra, chuùng toâi coøn thaáy Nhaø caàm quyeàn cuõng hieän dieän trong thaùnh leã.

Theo doõi nhöõng bieán coá xaåy ra trong caùc chuyeán vieáng thaêm, caùch rieâng trong chuyeán vieáng thaêm cuûa ÑTC taïi caùc nöôùc coù soá giaùo daân coâng giaùo quaù ít, maø laïi ñaõ soáng laâu naêm döôùi cheá doä coäng saûn, chuùng toâi khoâng khoûi ngaïc nhieân vaø ca ngôïi Thieân Chuùa: “Chuùa thöïc cao caû, quyeàn pheùp voâ bieân. Chæ mình Ngaøi coù theå thay ñoåi taâm hoàn con ngöôøi, thay ñoåi theá giôùi. Coâng vieäc cuûa Ngaøi thaät kyø dieäu vaø vó ñaïi!”. Nhö ñaïi taù Okolov tuyeân xöng: Caùch ñaây 60 naêm coù bao giôø toâi töôûng töôïng ñöôïc moät ngaøy kia, toâi ñöôïc kính chaøo ÑTC taïi ñaây, taïi Baku naøy, queâ höông cuûa toâi?

Theo doõi leã nghi töø giaõ taïi saân bay quoác teá Baku, nhieàu ngöôøi caûm phuïc thaùi ñoä hieáu khaùch, lòch söï cuûa Toång thoáng Heidar Aliev vaø caùc nhaân vieân Chính phuû Azerbaijan (nhieàu vò tröôùc ñaây thuoäc Ñaûng coäng saûn Lieân xoâ). Toång thoáng noùi vôùi ÑTC nhö sau: “Chuyeán vieáng thaêm cuûa Ngaøi laø chuyeán vieáng thaêm lòch söû ñoái vôùi daân toäc chuùng toâi“.  ÑTC vieáng thaêm Azerbajan coù 24 tieáng ñoàng hoà maø thoâi. OÂng vaø caùc nhaân vieân trong chính phuû, Quoác hoäi, ñöùng nghieâm taïi phi tröôøng cho tôùi luùc maùy bay cuûa haõng haøng khoâng “Azerbaijan”  chuyeån baùnh ra phi ñaïo. OÂng vaãy tay chaøo ÑTC,  trong maùy bay, roài môùi ra veà.

Taát caû caùc leã nghi tieáp ñoùn daønh cho ÑTC, khoâng rieâng taïi caùc nöôùc coâng giaùo, ñeàu ñaëc bieät long troïng. ÑTC khoâng phaûi laø moät Vò laõnh ñaïo moät Sieâu cöôøng treân theá giôùi. Nhöng caùc Vò laõnh ñaïo caùc quoác gia treân theá giôùi ñeàu coâng nhaän raèng: ÑTC  laø moät vò laõnh ñaïo tinh thaàn uy tín nhaát treân theá giôùi ngaøy nay. Ngaøi laø söù giaû thöïc cuûa hoøa bình, cuûa tình huynh ñeä  giöõa caùc daân toäc. Tieáng noùi cuûa ngaøi coù aûnh höôûng saâu roäng nôi quaàn chuùng, nôi caùc vò laõnh ñaïo quoác gia.

Toång thoáng Bulgari tuyeân boá  vôùi ñaøi Phaùt thanh Vatican, trong chöông trình phaùt thanh baèng tieáng  Bulgari, raèng: “Toâi raát öôùc ao ñöôïc ÑTC vieáng thaêm Bulgari, bôûi vì ñaây laø moät vieäc coâng nhaän lôùn lao chieán thaéng cuûa neàn daân chuû vaø laø moät söï uûng hoä höõu hieäu cho nhöõng öôùc voïng cuûa chuùng toâi höôùng veà Chaâu AÂu. ÑTC coøn hôn laø moät laø Moät Vò Quoác tröôûng, hôn laø moät Vò Laõnh ñaïo toân giaùo, ngaøi laø moät bieåu hieäu. Moãi chuyeán vieáng thaêm cuûa ngaøi, ñeàu trôû neân moät bieán coá lòch söû cho Xöù sôû Bulgari, moät xöù sôû ñaõ bò lieân luïy trong vuï möu saùt ÑTC taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ , ngaøy 13 thaùng 5, naêm 1981. Vì theá, moät leã nghi ñaëc bieät ñaõ ñöôïc chuaån bò ñeå ñoùn tieáp ÑTC ñeán phi tröôøng Thuû Ñoâ Sofia, vaøo chieàu toái thöù naêm 26 thaùng 5. Chuùng toâi seõ keå tieáp trong baøi sau.

Back to Home Page