Leã Giaùng sinh naêm 2001 taïi Trung quoác

 

 

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

 

Leã Giaùng sinh naêm 2001 taïi Trung quoác.

 

Theo kinh nghieäm cuûa caùc naêm tröôùc ñaây, thì moät trong caùc leã nghi ñöôïc ngöôøi daân coâng giaùo taïi Trung Quoác tham döï ñoâng ñaûo hôn caû laø Thaùnh leã nöûa ñeâm giaùng sinh. Caùc nhaø thôø ñeàu chaät ních ngöôøi döï leã, keå caû caùc ngöôøi khoâng coâng giaùo, cuõng tham döï ñeå quan saùt, hoaëc vì tính toø moø.

Soá ngöôøi coâng giaùo hieän nay taïi Trung quoác - theo nhöõng nguoàn tín chaéc chaén - khoaûng töø 10 ñeán 12 trieäu. Dó nhieân hoï möøng leã khaùc haún ngöôøi coâng giaùo Chaâu AÂu hoaëc taïi caùc quoác gia nôi coù töï do toân giaùo  hoaøn toaøn. Moïi ngöôøi ñeàu bieát: caùc hoaït ñoäng toân giaùo  ñöôïc thu heïp laïi trong khu vöïc nhaø thôø. Nhöõng cuoäc bieåu ñöông toân  giaùo beân ngoaøi ra ngoaøi khu vöïc nhaø thôø, ñeàu phaûi coù pheùp rieâng hoaëc troán traùnh caùc luaät leä hieän haønh. Nhöõng troán traùnh nhö vaäy  khoù thoaùt khoûi con maét cuûa coâng an vaø dó nhieân seõ bò tröøng phaït caùch naøy hay caùch khaùc.

Ngaøy leã Giaùng sinh naêm nay (2001), chaéc chaén cuõng nhö caùc Leã Giaùng sinh tröôùc ñaây, trong nhaø thôø chính toøa Baéc Kinh cuõng nhö taïi caùc nhaø thôø khaùc raûi raéc trong caû nöôùc seõ coù thaùnh leã nöûa ñeâm. Caùc baøi haùt Giaùng sinh ñöôïc vang doäi, keå caû nhöõng baøi haùt coå dieån nhö “Adeste fideles“, ñöôïc haùt leân baèng tieáng Latinh hoaëc baèng tieáng Trung quoác.

Taïi nhieàu nhaø thôø, ngöôøi daân coâng giaùo cuõng tröng baøy hang ñaù; nhöng trong caùc gia ñình ít thaáy coù, nhö taïi Theá giôùi Taây phöông, bôûi vì caùc aûnh töôïng veà Sinh nhaät vaø caùc ñoà ñaïo raát hieám.  Nhöng chaéc chaén trong thôøi gian gaàn ñaây seõ coù nhieàu thay ñoåi. Hieän nay taïi nhöõng thaønh phoá lôùn vaø giaàu thònh nhö  Shangai vaø Canton, cuõng nhö Hoàng koâng vaø Macao  töø nhieàu naêm chòu aûnh höôûng vaên hoùa Taây phöông, tinh thaàn  tieâu thuï ñang lan traøn maïnh meõ. Ngöôøi daân coâng giaùo hay khoâng coâng giaùo cuõng tuoán ñeán caùc cöûa tieäm ñeå mua saém quaø taëng cho caùc thaân nhaân, baïn höõu...

Taïi Nhaø thôø chính toøa Baéc kinh, moät quan saùt vieân Taây phöông len loûi vaøo ngöôøi daân döï thaùnh leã ñoâng ñaûo, trong soá naøy coù nhieàu ngöôøi khoâng coâng giaùo cuõng tham döï, vì hoï cho ñaây laø moät leã coù tính caùch quoác teá. Taïi caùc nhaø thôø cuõng coù nhöõng “ngöôøi quan saùt khaùc“: ngöôøi laøm chính trò hoaëc nhaân vieân cuûa Ñaûng. Dó nhieân hoï ñeán vôùi tö caùch laø “ngöôøi kieåm soaùt“ caùc hoaït ñoäng toân giaùo, vaø ñeå giöõ traät töï.  Vieäc kieåm soaùt cuûa caùc quan saùt vieân chính trò vaø nhaân vieân cuûa Ñaûng ñöôïc thi haønh taïi caùc nhaø thôø thuoäc toå chöùc ñöôïc goïi laø “Hoäi coâng giaùo aùi quoác“ (ñöôïc chính phuû uûng hoä) cuõng nhö taïi caùc nhaø thôø cuûa Giaùo hoäi “haàm truù”.

Trong dòp leã Giaùng Sinh naêm nay cuõng nhö caùc naêm tröôùc, moät soá giaùm muïc, linh muïc vaø giaùo daân trung thaønh vôùi Roma, phaûi möøng leã Giaùng sinh xa nhaø vaø caùc ngöôøi thaân yeâu, bôûi vì caùc vò naøy hieän coøn bò giam taïi caùc nhaø tuø. Duø coù nhöõng daáu hieäu veà côûi môû, nhöng cuoäc töû ñaïo cuûa “Giaùo hoäi coâng giaùo haàm truù”ù taïi Trung quoác  vaãn chöa chaám döùt. Vò sau cuøng trong caùc giaùm muïc “bò maát tích“, hieän ñang phaûi traûi qua thôøi kyø caûi huaán, chæ vì  ngaøi töø choái gia nhaäp “Hoäi coâng giaùo aùi quoác“, ñoù laø Ñöùc Cha  Lucas Li, giaùm muïc giaùo phaän Fengxiang, bò maát tích töø thaùng 9 naêm 2001.  Tröôùc ít tuaàn, töùc ngaøy 10 thaùng 7/2001, coâng an baét giöõ trong mieàn Jiangxi, thuoäc phía Nam Trung quoác, 16 linh muïc thuoäc Giaùo hoäi haàm truù aån, veà toäi trung thaønh vôùi ÑTC. Cuõng trong dòp naøy, ñeâm khuya, coâng an ñoät nhaäp vaøo nhaø cha Liao Haiqing, thuoäc giaùo phaän Yujiang, roài ñoät nhaäp vaøo moät cuoäc hoäi hoïp cuûa caùc linh muïc  ñieäu ñi 15 vò,  cuõng thuoäc mieàn naøy.  Cha Liao Haiqing,  naêm nay 71 tuoåi, laø moät hình aûnh coù theå noùi laø töôïng tröng cuaû “giaùo hoäi haàm truù naøy“. Cha ñaõ bò giam tuø 17 naêm roài, trong nhöõng naêm 1950, roài giöõa nhöõng naêm 1980 vaø 1990. Nhieàu vò trong soá bò baét laàn naøy cuõng nhö cha Liao Haiqing, ñaõ neám thuû nhöõng cay ñaéng cuûa cuoäc baùch haïi cuûa cheá ñoä.

Theo moät soá quan saùt vieân, thì leã Giaùng sinh naêm 2001 khoâng gioáng nhö leã Giaùng sinh cuûa caùc naêm tröôùc ñaây. Caùch ñaây hai thaùng, coù hai bieán coá vaên hoùa quan troïng: moät taïi Baéc Kinh, moät taïi Roma: ñoù laø leã möøng kyû nieäm 400 naêm Cha Matteo Ricci, Doøng Teân, ñeán truyeàn giaùo taïi Trung quoác. Trong dòp naøy, Ñöùc Gioan Phaoloâ II göûi moät söù ñieäp quan troïng cho Ñaïi Hoäi quoác teá veà Cha Matteo Ricci, do Ñaïi Hoïc Gregoriana toå chöùc, trong ñoù ngaøi thaønh thöïc xin tha thöù veà nhöõng laàm loãi cuûa moät soá nhaø truyeàn giaùo taïi Trung quoác. Söù ñieäp cuûa ÑTC ñaõ coù tieáng vang nôi giôùi chính trò cuõng nhö trong dö luaän ngöôøi daân Trung quoác. Nhöng cuõng khoâng thieáu nhöõng tranh luaän veà thaùi ñoä naøy cuûa Toøa Thaùnh. Phaùt ngoân vieân Chính phuû tuyeân boá: Baéc Kinh ñang chôø ñôïi nhöõng böôùc tieán cuï theå cuûa Vatican.

Moät bieán coù khaùc coù tính caùch chính trò raát quan troïng: ñoù laø, theo chöông trình, trong Muøa Xuaân tôùi ñaây, seõ coù Ñaïi hoäi quoác gia Ñaûng coäng saûn Trung quoác. Trong Ñaïi hoäi naøy, Ñaûng seõ baàu leân nhöõng vò laõnh ñaïo môùi.  Trong nhöõng naêm tôùi ñaây, Vatican seõ phaûi ñoái phoù vôùi caùc vò laõnh ñaïo môùi naøy.

Treân bình dieän quoác teá, coù hai bieán coá: Trung quoác vöøa ñöôïc gia nhaäp, sau nhieàu naêm tranh ñaáu, Toå chöùc theá giôùi veà Thöông maïi (WTO) vaø töø nay ñeán 2008, Trung quoác ñang chuaån bò Theá Vaän hoäi. Ñaây coù theå laø nhöõng cô hoäi thuaän tieän thuùc ñaåy Trung quoác thay ñoåi ñöôøng loái chính trò, tieán ñeán moät neàn daân chuû thöïc söï vaø vieäc toân troïng caùc quyeàn con ngöôøi, trong ñoù coù quyeàn töï do toân giaùo.

 


Back to Home Page