Ngày 16.3.2002
Trèo Lên Ðỉnh Núi Nhìn Thiên Hạ
Chó sói đã phí rất nhiều sức lực, thật không dễ dàng để trèo lên đỉnh núi, nó nhìn xuống, nhà cửa chi chít, cất giọng ngạo mạn:
- "Chả trách người xưa đã nói, đứng trên núi Thái Sơn mà nhìn thì thiên hạ thật quá nhỏ, rốt cuộc hôm nay ta cũng hiểu được ý nghĩa ấy".
Nói chưa dứt lời, xa xa truyền lại một âm thanh như sấm rền:
- "Mầy nói sai rồi, so với ta, thì mày vẫn còn ở dưới chân núi ấy".
Chó sói ngẩng đầu lên, một ngọn núi cao to đồ sộ sừng sững sau lưng nó, ngay cả một góc trời bị che lấp. Chó sói nhìn nhìn chổ mình đứng, ngờ vực không hiểu, bèn hỏi:
- "Như vậy thì xét cho cùng, bây giờ tôi đang đứng trên đỉnh núi, hay là ở dưới chân núi?"
Núi lớn cười ha ha một hồi rồi nói:
- "Ðiều này thì coi mày nhìn lên hay nhìn xuống?"
(Hạnh Lâm Tử)
Suy tư :
Người ta thường nói : Núi cao thì có núi cao hơn, bàn tay có ngón ngắn ngón dài, hoặc là, người giỏi thì có người giỏi hơn...
Con chó sói chỉ trèo lên một ngọn núi mà cứ tưởng là cao nhất thiên hạ, ai dè lại có ngọn núi cao to lớn hơn đang ở phía sau nó.
Có người đi học chổ này một chút, chổ kia một chút, coi sách...hai chút, gộp tất cả các chút ấy lại, phần căn bản cũng chưa xong, mà đi đâu cũng muốn tỏ ra là mình giỏi, không coi ai ra gì, thậm chí phê bình lung tung tác giả này, nhạc sĩ nọ, giáo sư kia. Hay lăng xăng trước mặt mọi người, làm trò cười cho thiên hạ. Ðó là hạng người mà tâm lí học phân loại là "năng động", "bung xung", thích làm chuyện cho người ta để ý.
Cái tội nghiệp của người kiêu ngạo là ở đó, lên không được mà xuống cũng không xong, nhưng thực ra "lên xuống" thì cũng do tâm hồn họ mà ra. Nếu họ khiêm tốn nhận ra rằng, mình cần phải học hỏi nhiều, thì thật là một cơ hội may mắn cho họ.
Người khiêm tốn là người biết nhận ra giới hạn của mình.
Lm. Nhân Tài, csjb.
(dịch và viết suy tư)