Mạch Nước Trường Sinh
(Những Bài Suy Niệm và Cầu Nguyện Hằng Ngày
của Ðài Phát Thanh Chân Lý Á Châu
Radio Veritas Asia)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 93 -
Quan Niệm Về Tự Do
Khi đề cập tới vấn đề tự do, người ta thường kể cho nhau nghe câu chuyện như sau:
Một người đàn ông khi luôn bị chi phối bởi lý tưởng làm sao để mọi loài vật được tự do hoàn toàn như ông nghĩ. Ngày nọ, khi đang đi dạo quanh phố nhỏ, ông thấy một ngôi nhà đang mở cửa. Nhìn vào, ông thấy một hồ cá có con cá vàng đang bơi trong đó. Người đàn ông tội nghiệp thay cho con cá, vì sao nó không được tự do mà suốt ngày cứ phải quanh quẩn trong hồ nước như vậy. Và ông nảy sinh ý định cứu con cá ra khỏi cảnh tù túng đó. Ông vừa tiến vào trong nhà có con cá đang nuôi trong hồ vừa nói thật lớn quyết định của mình:
- Cá vàng ơi, tội nghiệp cho ngươi là một tù nhân nhỏ bé và đáng thương. Ta sẽ đến để giúp ngươi thoát khỏi tình trạng tù túng này.
Vừa đến được bên hồ nhỏ, người đàn ông vội vã đánh thật mạnh vào chiếc hồ và cái hồ vỡ tan tành, nước chảy ra, chú cá vàng nằm ngáp ngáp trên nền nhà rồi cũng chết ngay sau đó trong sự tự do mà người đàn ông tạo cho nó. Người đàn ông cảm thấy mãn nguyện vì đã giải thoát cho một con cá thực sự được tự do như ông tưởng và ông tiếp tục đi qua những ngôi nhà khác, rồi ông nhìn vào những căn nhà có mở cửa để tìm cách giải thoát cho những loài vật khác. Ông đến một căn nhà có chú chim vành khuyên. Nó nhảy múa trong chiếc lồng được trang trí và bao bọc rất cẩn thận. Ông vội tìm cách leo vào nhà và tìm đến chỗ con chim đang bị nhốt trong lồng rồi ông nói:
- Chim ơi, ta sẽ giải thoát mi và rồi mi sẽ được tự do.
Vừa nói ông cũng vừa mở cửa lồng để thả con chim vành khuyên ra. Vừa bay ra khỏi lồng được vài phút thì con chim bị con chó nhảy lên cắn chết. Con chim cũng chết trong khi đang hưởng tự do là người đàn ông tạo cho nó.
* * *
Có lẽ chúng ta sẽ cười thầm về sự ngớ ngẩn của người đàn ông trên. Quan niệm của ông về sự tự do thật là ngược đời. Suy đi nghĩ lại ta thấy nhiều khi chúng ta cũng đã từng hành xử như người đàn ông đó, chúng ta cảm thấy khó chịu và muốn phá vỡ tất cả khi cảm thấy chúng ta bị bao bọc bởi một số luật lệ nào đó.
Nhưng thử hỏi nếu chúng ta không biết tôn trọng quy luật của cuộc sống, thì cũng có nghĩa là chúng ta cũng không muốn tuân theo quỹ đạo của cuộc sống. Bằng cách nào chúng ta được sống, được bảo vệ và nuôi dưỡng trong bầu khí quyển, nhưng chúng ta lại càng thấy bị tù túng và muốn phá vỡ bầu khí quyển để thoát ra ngoài hay sao. Và như thế có thực là chúng ta được tự do để hành động hay chúng ta lại bị nô lệ bởi một ý nghĩa, một động lực không lành mạnh là sự ích kỷ, háo thắng và muốn khẳng định mình một cách ngược đời và ngông cuồng trong những tính toán thiển cận của mình.
Tự do không có nghĩa là phá bỏ mọi lề luật và muốn làm gì thì làm. Nếu như vậy là sự phóng túng, buông thả chứ không phải là tự do. Người ta chỉ nói về tự do như một phẩm chất của con người có lý trí chứ không thể nói về tự do của cây cỏ hay muông chim cầm thú, vì chúng không có lý trí mà chỉ sống theo bản năng tự nhiên. Tự do đích thực nơi con người là thể hiện phương hướng làm điều tốt, hướng về điều tốt, hữu ích và phù hợp với đặc tính hữu lý của con người. Vì bản tính con người đã bị tổn thương, khuynh hướng con người hướng về sự thiện đã bị thương tổn về tội lỗi nên chúng ta chỉ có thể sống hoặc xa cách thật khi đặt mình sống như những tạo vật của Thiên Chúa, Ðấng tác tạo nên chúng ta và đã ban cho chúng ta sự tự do.
Vậy chúng ta cần được tự do bao lâu chúng ta sống như những con cái Thiên Chúa để thanh luyện và nâng đỡ trong ước muốn, những hành động của chính mình. Lúc đó chúng ta sẽ cảm nghiệm được sự tự do để thực hiện những điều tốt lành, thánh thiện. Nếu chúng ta làm những điều tốt trong tâm tình của người con thảo của Thiên Chúa Cha, chúng ta sẽ không còn cảm thấy bị ép buộc và tự do làm điều đó, vì chúng ta biết rằng những gì thuộc về Chúa đều công ích cho chúng ta, làm cho chúng ta được hạnh phúc. Vậy chúng ta hãy cố gắng sống công chính và ngay lành trước mặt Chúa và anh chị em, cùng mau mắn thi hành những điều tốt, đó là cách thức để chúng ta thể hiện sự tự do của mình, tự do thi hành ước muốn của Cha là Ðấng yêu thương mình.
Lạy Chúa, xin cho chúng con luôn cảm nghiệm được tình thương của Chúa là Cha chúng con, để chúng con luôn vui sống trong tước vị là con Chúa và chia sẻ niềm vui ấy cho mọi người.