Này em bé có
tóc xinh cài hoa vàng.
Này em bé có mắt
đen ôi dịu dàng.
Em biết không trong đêm
trường này,
Có mẹ em ru em ngủ say.
Này em bé lúc
lớn lên học trong trường.
Thầy cô sẽ sẽ
thương em thật nhiều.
Em biết không tương
lai còn dài,
Cố lên đi đi
xây mộng đẹp ngày mai.
Tôi đã lớn lên trong vòng tay của mẹ hiền. Mẹ đã từng ôm ấp tôi, đứa con của bà, trong lòng mình. Mẹ đã bao lần ru tôi ngủ. Giọng mẹ nhỏ nhẹ dịu êm như rót vào tai tôi những lời ca ngọt ngào như bài thơ trên. Giọng mẹ nồng ấm qua muôn vàn câu chuyện đơn sơ nhưng đầy ý nghĩa, tạo cho tôi vốn hành trang vào đời làm người.
Những ngày Lao Ðộng tại Ðài Loan lại làm cho tôi càng nhớ về Mẹ. Nhớ từng lời Mẹ dạy, nhớ từng giọng hò Mẹ ca. Mẹ đã từng kể tôi nghe câu chuyện sau đây, và câu chuyện này đã cứu tôi thóat khỏi một cuộc say sưa ẩu đã. Số là vào một ngày kia, vừa buồn vừa bực mình vì lắm chuyện bất bình xảy ra trong công ty. Sẵn những người bạn khác đang cùng nhau say sưa chè chén. Vừa buồn vừa chán nản, thế là tôi cũng chẳng thoát khỏi "chén tạc chén thù". Men say vào rồi thì ? chẳng ai nể ai. Chỉ một vài lời vô tình nho nhỏ cũng đủ gây nên lắm cái lôi thôi. Một cuộc ẩu đã hầu như sắp sửa xảy ra. Nhớ lời Mẹ dạy, tôi liền càng lo sợ. Nếu nhỡ bị đuổi về, trời ơi, chắc mẹ buồn lắm. Thế là với giọng lè nhè, tôi giả đò bảo anh em im đi để nghe tôi kể chuyện. Không ngờ nghe nói kể chuyện, ai nấy đều phát biểu: "Mày kể đi, kể xong chúng tớ sẽ tính chuyện phải trái". Ai nấy chăm chú nghe tôi kể chuyện. Câu chuyện mà tôi kể chính là chuyện Mẹ tôi thường kể cho tôi. Và cũng cùng tâm trạng giống như tôi. Mọi người nghe xong, đều ngồi im ngẫm nghĩ: "Nếu đánh nhau, nhỡ bị đuổi về, chắc là Mẹ buồn lắm".
Xin mọi người hãy cùng tôi nghe lại câu chụyện mà Mẹ tôi thường kể: "Một người kia có hai con trai. Người con thứ nói với cha rằng: "Thưa cha, xin cho con phần gia sản con được quyền thừa hưởng để con có chút vốn có thể tự lo thân". Và người cha đã chia gia tài cho hai con. Ít ngày sau, người con thứ thu góp tất cả rồi trẩy đi phương xa. Ở đó anh ta ăn chơi phóng đãng, phung phí tiền bạc.
Khi anh ta đã tiêu hết sạch, thì lại xảy ra trong khắp vùng ấy một nạn đói khủng khiếp. Và anh ta bắt đầu lâm cảnh túng thiếu, nên phải đi ở đợ cho một người dân trong vùng, người này sai anh ta ra trại chăn heo. Anh ta ao ước lấy đậu muồng heo ăn mà nhét cho đầy bụng, nhưng chẳng ai cho. Bấy giờ anh ta mới hồi tâm và tự nhủ: "Biết bao nhiêu người làm công cho cha ta được cơm dư gạo thừa, mà ta ở đây lại chết đói ! Thôi, ta lên đường, đi về cùng cha". Và thưa với người: "Thưa cha, con thật đắc tội với Trời và với cha, chẳng còn đáng gọi là con cha nữa. Xin coi con như một người làm công cho cha vậy". Thế rồi anh ta lên đường, đi về cùng cha mình.
Anh ta còn ở đằng xa, thì người cha đã trông thấy. Ông động lòng thương, chạy ra ôm cổ anh ta, và hôn lấy hôn để. Bấy giờ, người con toan mở miệng thú tội thì người cha đã bảo các đầy tớ rằng: "Mau đem cái áo đẹp nhất ra đây mặc cho cậu, xỏ nhẫn vào ngón tay cậu, xỏ dép vào chân cậu, rồi đi bắt con bê mập làm thịt để chúng ta ăn mừng. Vì con ta đây đã chết mà nay sống lại, đã thất lạc mà nay lại tìm thấy. Và họ bắt đầu mở tiệc ăn mừng".
Lúc ấy người con cả đang ở ngoài đồng. Khi anh ta về gần đến nhà, nghe tiếng đàn ca nhảy múa, liền gọi một người đầy tớ ra mà hỏi xem có chuyện gì. Người ấy trả lời: "Em cậu đã trở về rồi đấy, và ông nhà đã cho giết con bê mập, vì thấy cậu ấy trở về bình yên mạnh khỏe". Người anh cả liền nổi giận, không chịu vào nhà. Cha cậu phải ra năn nỉ, nhưng cậu trả lời: "Cha coi, đã bao nhiêu năm trời con hầu hạ cha, mà chẳng khi nào trái lệnh, thế mà chưa bao giờ cha cho lấy được một con dê con để thết đãi bạn bè. Còn thằng con của cha đó, đã nuốt hết gia sản của cha với bọn gái điếm, rồi vác mặt về, thì cha lại giết bê mập ăn mừng !"
Người cha mới nói: "Con à, lúc nào con cũng ở với cha. Tất cả những gì của cha, cũng đều là của con. Nhưng chúng ta phải ăn mừng, vì em con đây đã chết mà nay lại sống, đã thất lạc mà nay lại tìm thấy !" (Luca 15,11-32)
Mẹ ơi, con của mẹ đã lớn, đã có thể đi xa lập nghiệp. Có những lúc, con tự nhủ, con là người con thứ trong câu chuyện, cứ hoang đàng rồi tìm ngày trở về quê. Hay con là người con cả trong gia đình, không biết chấp nhận anh em chung quanh con: hoặc ghen tuông, hoặc vì tư lợi, nhiều lúc thật là bất lịch sự. Và hôm nay con muốn học để sống một cuộc sống có tình thương, một cuộc sống giống như người cha trong câu chuyện. Vì yêu thương, người cha rộng lòng tha thứ.
Hoa Liên, Ðài Loan,
17/12/2000.
Nguyễn Hòa Bình