Số phận hẩm hiu của
những công nhân Việt Nam tại Ðài Loan

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Số phận hẩm hiu của những công nhân Việt Nam tại Ðài Loan.

 Trong khi các Hiệp Hội bảo vệ Súc Vật của thế giới đang hăng hái để khiển trách những nước có những hành vi xúc phạm đến sự sống và sự sinh tồn của những con vật mà họ đang có nhiệm vụ phải bảo vệ, thì hầu như thế giới cũng không ngờ rằng, hằng ngày, các công nhân Việt Nam tại Ðài Loan đang bị các chủ nhân của các hãng xưởng và của các trung tâm môi giới xúc phạm trầm trọng đến quyền sống và quyền làm việc của họ.
 
 

Quá nhiều các khoản tiền phải đóng để được phép đi lao động xuất khẩu Ðài Loan:

Những công nhân Việt Nam, trước khi đi lao động xuất khẩu Ðài Loan, đều phải đóng một số chi phí cho các môi giới Việt Nam và Ðài Loan. Theo quy định của Nhà Nước Việt Nam, những công nhân này còn phải đóng một khoản tiền thế chân trước khi rời Việt Nam. Về các khoản tiền phải đóng, mỗi công nhân có một số phận khác nhau, nhưng chung quy thì ai cũng phải đóng, dù nhiều, dù ít: Thường thường từ 1,000 mỹ kim tới 3,000 mỹ kim. Theo sự nghiên cứu các Nhân Viên thuộc Bộ Lao Ðộng Ðài Loan, sau khi Ðài Loan đã được Giáo Hội Công Giáo Ðài Loan cảnh giác về tội đồng lõa với các nước khác để bóc lột quá đáng những đồng lương của các công nhân nước ngoài, và kết quả cho thấy, ở Việt Nam, công nhân phải tốn rất nhiều tiền cho những thủ tục giấy tờ, những thủ tục qua các cò mồi trung gian, và nhiều chi phí khác cho các trung tâm đăng ký đi lao động.
 
 

Những tờ Hợp Ðồng bất lợi mà công nhân Việt Nam phải ký trước khi lên máy bay qua Ðài Loan làm việc:

Hầu hết những công nhân Việt Nam tới Ðài Loan đều không biết gì hoặc chưa thấy gì về nội dung của những tờ hợp đồng mà họ đã ký lúc rời Việt Nam, vì đa số những tờ hợp đồng này ký trong lúc vội vàng để chuẩn bị đi lao động, và không có thì giờ để đọc lại nội dung của nó là gì. Có những người qua tới Ðài Loan rồi mà vẫn chưa nhìn thấy tờ hợp đồng mình đã ký, vì bị Môi Giới lấy tất cả những giấy tờ này và không trả lại cho công nhân.
 
 

Những khoản khấu trừ bị Môi Giới lấy từ trong khoản tiền lương hàng tháng:

Ngoài những khoản khấu trừ căn bản về sinh hoạt hằng ngày như tiền bảo hiểm, tiền quản lý, tiền thuế Ðài Loan và Việt Nam... còn có những khoản tiền phải đóng cho Các Trung Tâm Môi Giới Việt Nam (12 phần trăm tiền lương hàng tháng), Môi Giới Ðài Loan (trung bình từ 85,000 đến 120,000 NT cho mỗi công nhân). Ðôi lúc có những Môi Giới còn có thêm những khoản tiền bất hợp pháp khác mà bọn chúng gọi là nợ phải trả. Ðây là những khoản nợ mà công nhân chưa bao giờ mượn, nhưng trước khi rời Việt Nam, họ phải ký vào những tờ giấy đồng ý để bị trừ vào bảng lương hàng tháng (xin xem thêm bảng chi tiết những khoản khấu trừ tiền lương của công nhân Việt Nam tại Ðài Loan). Theo quy định của Nhà Nước Ðài Loan, tiền lương hàng tháng của công nhân không được dưới mức quy định 15,840 NT. Nhưng trên thực tế, sau khi bị khấu trừ đủ thứ dịch vụ, người công nhân chỉ còn lãnh được từ 1,000 tới 4,000 NT. Có không ít những công nhân bị trừ hầu hết tiền lương hàng tháng, và chỉ còn dựa vào tiền lương của những giờ làm thêm để sống qua ngày.
 
 

Những sự đàn áp của các chủ nhân đối với công nhân Việt Nam quá nhiều, nên nhà nước Ðài Loan giải quyết không kịp:

Ðồng ý rằng, trong các nước thuộc vùng Á Châu mà các công nhân Việt Nam đi làm việc xuất khẩu lao động, thì Ðài Loan có thể nói được là một trong những nước có tiêu chuẩn cao, bởi vậy, đối với công nhân Philipines và Thái Lan, thì Ðài loan là lựa chọn thứ nhất của họ (the first choice). Nhìn vào các bản hợp đồng của những người Philipines và người Thái Lan, chính phủ của nước họ lo lắng và bảo vệ công nhân của nước họ rất quy mô, họ bảo vệ cho sự an toàn và quyền lợi của công dân họ từ đầu cho đến cuối. Còn về phía các công nhân Việt Nam, có thể nói được giống như việc "bắt con bỏ chợ". Hơn nữa, cho dù luật pháp Ðài Loan có những khoản bảo vệ quyền lao động của tất cả các công nhân, nhưng chúng ta cũng không thể phủ nhận được rằng, có không ít những chủ nhân không tuân giữ những luật lệ lao động, và vì lợi dụng vào sự thiếu bảo vệ công nhân của nhà nước Việt Nam, và sự thiếu kiểm soát chặt chẽ của nhà Nước Ðài Loan về những trường hợp vi phạm lao động, nên đã có quá nhiều trường hợp vi phạm nhân quyền xảy ra đối với công nhân Việt Nam tại Ðài Loan:

 - Rất nhiều chủ nhân thường hăm dọa đuổi công nhân Việt Nam về nước. Họ làm cho các công nhân Việt Nam cứ phải làm việc trong tình trạng không được bảo đảm và luôn luôn sợ hãi bị đuổi về nước. Trong sáu tháng đầu năm 2000, đã có khoảng hơn 400 công nhân Việt Nam bị đuổi về nước (mặc dù hợp đồng đã ký là hai năm, và có thể gia hạn thêm một năm nữa là ba năm). Và hầu hết những trường hợp này, Công Nhân Việt Nam bị chủ nhân Ðài Loan đuổi về nước rất là vô lý. Hầu như vấn để đuổi về nước trở thành giống như một vấn đề khủng bố tinh thần để các công nhân phải răm rắp tuân theo lệnh của chủ và luôn cả những lệnh rất là bất hợp pháp. (Xin xem thêm phần báo cáo về những chi tiết của từng trường hợp xảy ra cá biệt).

 - Có một số chủ nhân Ðài Loan thường hay ra những quy luật rất là vô lý: như cấm không được tới các nhà thờ, ai tới các nhà thờ thì sẽ bị đuổi về nước (Vì các chủ nhân biết rằng hầu hết các nhà thờ công giáo tại Ðài Loan đều có các cơ quan bảo vệ quyền lợi lao động của người công nhân, và tại các nhà thờ đều có những buổi hướng dẫn công nhân biết rõ những quyền lợi mà họ được hưởng tại Ðài Loan...)

 - Có một số chủ nhân có những hình phạt cấm các công nhân một tuần, hoặc 2 tuần... không được đi ra ngoài, hoặc không được gặp khách (có người đã phải phát biểu: sao giống như nhà tù thế. Nhà tù còn có thể thăm nuôi được, ở ký túc xá mà lại không được tiếp khách đến thăm...).

 - Có một số chủ nhân, lợi dụng quyền thế bắt các công nhân (đối với những công nhân không thuộc diện giúp việc gia đình: đầy tớ) phải làm việc riêng tư khác của chủ (ngoài hợp đồng đã ký): như tắm rửa cho chó, quét dọn vườn tược, trồng cây cối trong vườn nhà của chủ, nấu cơm cho gia đình chủ....

 - Có một số chủ nhân bắt các công nhân làm quá những giờ quy định và đôi lúc không trả lương cho những giờ làm thêm, hoặc không trả đúng với quy định của giờ làm thêm.

 - Có một số trường hợp tai nạn lao động xảy ra, và chủ nhân đôi lúc đã vô trách nhiệm không giải quyết mà còn tìm cách đưa trả các công nhân Việt Nam về nước cho xong chuyện.

 - Còn có những trường hợp quá đáng khác nữa, xin tìm hiểu thêm ở các bản báo cáo những trường hợp cá biệt đã xảy ra đối với các công nhân Việt Nam tại Ðài Loan trong năm 2000.
 
 

Cần phải cấp tốc giải quyết để cứu các công nhân Việt Nam tại Ðài Loan:

Vì có quá nhiều sự đàn áp của giới chủ nhân các hãng xưởng và của các trung tâm môi giới, như hăm doạ đuổi về Việt Nam, cưỡng bức làm thêm giờ quá nhiều nên thiếu giờ nghỉ ngơi, bị cấm cung trong các hãng xưởng hoặc ký túc xá, và không được đi ra ngoài,... nên đã có những trường hợp căng thẳng thần kinh xảy ra đối với những công nhân Việt Nam tại Ðài Loan: điển hình như trường hợp của chị Nguyễn thị.... đang làm việc trong công xưởng giữa đông người, tự nhiên cởi trần hết áo ra.....

 Ðể tránh những trường hợp đáng tiếc như đã xảy ra, và để có được một sự công bình chính đáng đối với những công nhân Việt Nam tại Ðài Loan, giáo hội Công Giáo Ðài Loan, qua sự đắc lực của các linh mục tu sĩ Việt Nam tại Ðài Loan đã hết mình phục vụ và giúp đỡ cho công nhân Việt Nam có được những quyền lợi căn bản. Tuy nhiên, vì số lượng các linh mục tu sĩ Việt Nam tại Ðài Loan quá ít so với các vấn đề xảy ra hằng ngày quá nhiều tại Ðài Loan. Chúng tôi, hy vọng người Việt nam ở khắp nơi tìm mọi cách để giúp đỡ cho các công nhân Việt Nam tại Ðài Loan có được những quyền lợi căn bản của một con người làm việc xa nhà và quyền sống công bình trong những năm làm việc tại nước người.
 
 

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page