Tìm hiểu và chia sẻ
đời sống Tin Mừng

Linh Mục Augustine, SJ. phụ trách

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Ngày 07 tháng 02 năm 1999
Chúa Nhật 5 Quanh Năm A

Ðọc Tin Mừng Mt 5,13-16

Gợi ý để sống và chia sẻ Tin Mừng

Chưa bao giờ nước Mêhicô đã rung động đến thế

Mười giờ sáng ngày 23 tháng 11, 1927, một cuộc hành quyết quan trọng được tổ chức tại thủ đô nước Mêhicô của Trung Mỹ. Bốn Kitô hữu sẽ bị bắn, trong đó có một linh mục mới chịu chức được 27 tháng: Ðó là cha Mica Pro.

Tám giờ sáng, hiến binh và bộ binh tới đóng chốt ở lối vào công trường Carôlô IV. Ðoàn kị binh diễu qua các đường phố kế cận. Các nhà báo, nhiếp ảnh viên đi tấp nập. Có tin đồn các lãnh tụ Liên Ðoàn Bảo Vệ Tôn Giáo bị hành quyết. Dân Công Giáo kéo đến đông đến nỗi đường phố bị tắc nghẽn.

Muôn mắt tập trung vào bốn tù nhân đang được giong ra pháp trường. Dân Công Giáo, mà tỉ lệ chiếm 15 triệu trên 16 triệu công dân nước Mêhicô, ai cũng nhận ra cha Micae Pro; ba tử tội khác là ông Lu-y Se-gu-ra, người em cha Pro là Humbert và anh Ti-ra-do A-ri-as người da đỏ.

Hãy chú ý đến tử tội số 1 là cha Pro. Giờ hy sinh đã điểm cha liền cầm thánh giá đeo trước ngực mà hôn trong khi tay kia cầm chuỗi hạt Mân Côi giơ lên. Cha đứng dậy nhìn về phiá những tay súng và nói: "Xin Chúa thương xót các anh. Xin Chúa chúc lành cho các anh." Rồi Ngài cầu nguyện: "Lạy Chúa, Chúa biết con vô tội. Con sẵn sàng tha thứ cho kẻ thù." - Cha có ý tha thứ cho những người vu oan cho cha đã chủ mưu ám sát tướng Obregen. Lúc đó có người tiến lên bịt mắt để cha đỡ sợ nhưng cha từ chối. Nghe lệnh "nghiêm", các tay súng đều nhắm vào ngực cha Pro trong khi cha giang tay ra để chết như Thầy mình, miệng hô "Vạn tuế Chúa Kitô Vua!"

Viên sĩ quan hạ kiếm, tiểu đội hành quyết liền bắn. Vị tông đồ của Chúa ngã xuống, hai tay vẫn còn giang ra. Một sĩ quan tới gần, bắn phát ân huệ. Thế là danh vọng, tài năng, tuổi trẻ, mạng sống, vị linh mục 37 tuổi này đều dâng hết cho Ðức Kitô Vua, để Người hiển trị trên nước Mêhicô và trên thế giới.

Báo chí ước lượng 20,000 người dự đám tang khổng lồ đưa xác cha Pro và người em ruột tới nơi an nghỉ. Riêng xe cũng tới 500 chiếc. Người dự đám phải đi hàng bốn suốt 3 giờ trên quãng đường dài 5 cây số với những khẩu hiệu năng được nghe thấy là "Vạn tuế các vị tử đạo!", "Vạn tuế Ðức Giáo Hoàng!", "Vạn tuế các giám mục!", "Vạn tuế các linh mục!"

Một người chứng kiến đám tang hôm đó đã nhận xét rằng "Có lẽ trong lịch sử, chưa hề đất nước Mêhicô đã rung động như thế, trước một cuộc biểu tình vĩ đại như vậy." Người khác cho rằng việc chính quyền kết án và xử tử cha Pro và ba thành viên Công Giáo tiến hành về tội mưu sát tướng Obregen của chính quyền, việc đó đã sập đổ 24 giờ sau cuộc hành quyết; công hiệu duy nhất của nó là mang lại cho Giáo Hội Mêhicô bốn vị tử đạo.

Riêng cha Pro đã nói với báo chí trưóc ngày cha bị hành quyết: "Tôi chắc chắn và tin rằng công lý sẽ chói sáng." Chắc cha Pro có ý nói rằng chính Chúa Giêsu là "Ánh sáng chiếu soi trong bóng tối và bóng tối đã không diệt được ánh sáng" (Ga1,5). Do đó cha đã hô to "Vạn tuế Chúa Kitô Vua!" trước khi cha bị hành quyết. Hoặc đó có thể là cách cha tuyên tín về Hội Thánh với tư cách là linh mục, dựa vào lời Chúa Giêsu tuyên bố với tông đồ Phêrô rằng: "Còn Thầy, Thầy bảo cho anh biết: anh là Phêrô, nghĩa là Tảng Ðá, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây Hội Thánh của Thầy và quyền lực tử thần sẽ không thắng nổi." (Mt16,18).

Vai trò người môn đệ Chúa Giêsu

Nhưng trong bài Tin Mừng hôm nay, ý Chúa Giêsu rất rõ là "chính anh em là muối cho đời" và "chính anh em là ánh sáng cho trần gian" (cc. 13-14). Anh em nói đây là các môn đệ đang nghe Chúa giảng về các mối phúc. Họ đến sát bên Chúa (c.1) và được Chúa dạy cho biết vai trò của họ phải như thế nào trong nước của Thiên Chúa.

Vào thời Ðức Giêsu là thời chưa có tủ lạnh như ta có ngày nay, thì muối chính là chất dùng để ướp thịt và cá. Khi ví đồ đệ như muối (c.13), Ðức Giêsu có ý nói rằng họ phải cải thiện đời sống con người và giữ cho nó khỏi bị huỷ hoại. Thời đó người ta chỉ có thứ đèn đốt sáng là đèn dầu: dầu được đổ trên dĩa có bấc cháy sáng. Khi Ðức Giêsu kêu gọi các môn đệ phải trở nên đèn soi sáng cho thế giới (cc.14-15), Người có ý nói: hành động của các môn đệ phải trở nên như đèn hiệu bật sáng lên giữa thế gian tăm tối. Tóm lại, các môn đệ được thách đố để người ta nhận ra họ là những con người trung thành với Ðức Giêsu và với Cha của Người. Phúc cho anh em khi vì Thầy mà bị người ta xỉ vả, bách hại và vu khống đủ điều xấu xa (c.11)… Cũng vậy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời (c.16).

Hai điều kiện để được tôn lên bậc Chân Phước, Hiển Thánh

Chính nhằm đáp ứng lời đòi hỏi của Chúa Giêsu là các môn đệ phải trở nên muối và ánh sáng giữa thế giới họ đang sống, mà Giáo Hội đưa ra hai loại sự kiện cần thiết phải được chứng minh đối với việc phong thánh cũng như phong chân phước:

+ Một là nhân vật được điều tra để được tôn lên bậc chân phước hoặc hiển thánh, phải chứng tỏ tầm ảnh hưởng thiêng liêng đối với Dân Chúa. Ðó là dấu chỉ Vị đó đã từng tham dự vào sự thánh thiện của chính Thiên Chúa. Gương lành của Vị ấy đồng thời còn hấp dẫn và mang lại ảnh hưởng tốt cho Dân Chúa.

+ Hai là: cuộc tử đạo hoặc các nhân đức Kitô giáo của Vị ấy cũng phải được chứng minh. Tử Ðạo là chịu chết để trung thành với ơn đức tin do Chúa ban tặng. Còn các nhân đức Kitô giáo cho thấy đó không những là bằng chứng về một đức tin sống động mà còn cho thấy sự thánh thiện của người tôi tá Thiên Chúa đã trở nên gương sáng cho Dân Chúa.

Là muối là ánh sáng

Chân phước Micae Pro không những nêu cao chứng từ tuyệt đỉnh của yêu mến bằng việc hy sinh mạng sống vì Chúa mà còn bày tỏ các nhân đức Kitô giáo một cách anh hùng, nhất là trong đời linh mục.

Cậu Pro sinh ngày 13 tháng 1, 1891 tại khu mỏ Conception del Oro, nước Mêhicô, nơi cha mẹ cậu là người có địa vị giữa dân địa phương. Mãn trung học, cậu theo y học ít lâu nhưng đã sớm bỏ cuộc, để về điều hành công việc của cha nơi hầm mỏ. Nhân một cuộc tĩnh tâm tự nhiên loé lên trong tâm hồn cậu cái mộng làm linh mục để hiến thân phục vụ lợi ích của dân thợ mỏ. Lý tưởng ấy ngược lại với sở thích riêng của cậu là ưa đời sống nhộn nhịp xa hoa, như cậu đã từng nghiệm thấy dịp hai người chị của cậu giã từ gia đình để sống đời tu. Chính nhờ ơn Chúa nên mọi sự đều xuôi chảy để ngày 10.8.1911, cậu vào tập viện Dòng Tên. Ngày 15.8.1913, cậu tuyên khấn lần đầu. Kế đó là những năm học văn chương, triết và thần học trước khi thầy Pro được chịu chức linh mục tại Pháp ngày 31 tháng 8,1925.

Cha Pro không phải là một con người có sức khỏe dồi dào. Cha mắc chứng đau dạ dầy từ hồi 31 tuổi và năm 1925 đã trải qua nhiều đợt giải phẩu. Khi ấy cha đang dưỡng bệnh ở miền Nam nước Pháp thì nhận được thư gọi về Bỉ để chuẩn bị hồi hương. Trên con tàu với 525 hành khách, cha là người duy nhất có chức linh mục. Cha sung sướng lo mục vụ cho họ. Cha viết: "Còn sức khoẻ à? Tôi không nhớ mình yếu nữa, cái gì tôi cũng ăn được và ngủ như lợn con. Mặt tôi cũng khác đi, đẹp, rất đẹp nữa!".

Quả thật cha rất cần có sức khoẻ để phục vụ các linh hồn. Từ tháng 5,1926, Nhà Nước Mêhicô có những biện pháp ác liệt chống lại Giáo Hội. Ðức Khâm Sứ Toà Thánh bị trục xuất. Các chủng viện bị đóng cửa. Các trường học bị xung công. Các nhà thờ bị quốc hữu hoá.

Thành phố Mêhicô với 400,000 cư dân là một cánh đồng rộng lớn cho việc tông đồ. Cha Pro tổ chức nhiều cuộc tĩnh tâm trong thành với nhiều kết quả. Mỗi ngày có thể phải rời nơi họp hai ba lần, lúc hẹn ở nhà này, khi khác phải rời đến nhà kia. Cha kể: "Tôi giảng tĩnh tâm cho nhiều nhóm. Với nhóm tài xế, tôi mặc áo thợ máy và nói chuyện giữa sân. Với nhóm 80 nữ giáo viên, tôi giảng lúc hừng đông. Có mấy cô không tin có hoả ngục, không tin linh hồn bất tử. Cuối cùng có 12 ơn hối cải và tất cả ều xưng tội."

Những cuộc tĩnh tâm loại đó, nói được là môi trường rèn luyện chí anh hùng. Nguyên tháng Giêng 1927 đã có 5 thanh niên bị hành hạ, rồi bị bắn vì Danh Chúa Giêsu. Ngày 15 tháng 4 năm đó, đúng thứ Sáu Tuần Thánh, anh Juan Manuel Bonilla 23 tuổi, đoàn trưởng thanh niên Công Giáo bị bắn, xác cột vào thập giá từ giữa trưa đến 3 giờ chiều. Khi anh thọ nạn là lúc cha Pro đang giảng cho các đoàn viên của anh.

Vậy cuộc hành quyết được áp dụng cho cha Pro ngày 23 tháng 11,1927, xem ra chỉ là chuyện bình thường. Nhưng có điều vượt ngoài trí tưởng tượng của Nhà Nước Mêhicô là một cách vô ý thức, họ đã góp phần làm sáng tỏ bài Tin Mừng hôm nay với lời Chúa dạy các môn đệ là "Anh em là muối ướp thế giới này… Anh em là ánh sáng soi cho thế giới."

Một số câu hỏi gợi ý

1. Rõ ràng bài Tin Mừng hôm nay đòi hỏi các môn đệ Chúa Giêsu phải trở nên muối và ánh sáng giữa thế giới họ đang sống. Nhưng ai là môn đệ Chúa Giêsu? Chính bạn có được gọi làm môn đệ của Người chăng? Bạn nghĩ gì về lời chót của Chúa Giêsu trong Tin Mừng thánh Matthêu là "Anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ, làm phép rửa cho họ nhân danh Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần, dạy họ tuân giữ những điều Thầy đã truyền cho anh em." Bạn nghĩ lời đó nói gì với bạn về việc trở nên người môn đệ Chúa Giêsu? Những lời Chúa dạy giúp bạn trở nên muối và ánh sáng cho thế giới như thế nào?

2. Bạn nghĩ gì về 2 điều kiện để được tôn lên bậc chân phước và hiển thánh, liên quan tới bài Tin Mừng hôm nay? 117 vị thánh tử đạo Việt Nam đáp ứng 2 điều kiện đó như thế nào?

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page