Giáo hội Công Giáo Cuba
trắc nghiệm
sự khoan nhượng của chính phủ

Prepared for internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

Giáo hội Công Giáo Cuba trắc nghiệm sự khoan nhượng của chính phủ.

(Reuters 25/06/99) - Cuba (Matanzas) - Với bầu khí cởi mở tôn giáo theo sau chuyến viếng thăm của ÐTC Gioan Phaolô II dạo tháng Giêng năm 1998, thứ Sáu 25/06/99, giáo hội Công Giáo Cuba đã bắt đầu cuộc thảo luận về vai trò xã hội của giáo hội, qua chương trình gọi là "Tuần Lễ Xã Hội Công Giáo".

Cuộc thảo luận kéo dài trong ba ngày, từ thứ Sáu 25/06/99 cho đến Chúa Nhật 27/06/99, diễn ra tại một nhà thờ ở Matanzas, một thị trấn cảng nằm cách thủ đô Havana khoảng 60 kilômét về hướng Ðông. Tham dự cuộc hội thảo có các nhà lãnh đạo giáo hội Công Giáo Cuba, một vị Ðặc Sứ của Tòa Thánh và các đại biểu giáo dân đến từ các giáo phận trên toàn nước. Trong số các vị thuyết trình được mời tham dự, có ông Oswaldo Paya, thành viên nổi tiếng của một nhóm Kitô bất đồng chính kiến. Cuộc hội thảo bao gồm các chủ đề: "Toàn Cầu Hóa và Ðoàn Kết", "Sự Tham Gia Dân Sự và Hòa Giải Quốc Gia". Liên quan tới chủ đề thứ hai này, ông Dagoberto Valdes, một nhà hoạt động người Công Giáo có bài thuyết trình trong đó ông kêu gọi Cuba nên theo đuổi chủ nghĩa chính trị đa nguyên, ân xá cho các tù nhân, tôn trọng nhân quyền, và để cho người dân có tự do tư tưởng rộng rãi hơn. Theo ông Valdes, đây là những yếu tố cần thiết mang lại sự hòa giải quốc gia, và cũng là những đề tài rất nhạy cảm trong một quốc gia vẫn còn do đảng cộng sản nắm độc quyền cai trị, dựa trên hiến pháp năm 1976. Ông Valdes ghi nhận thêm là trong thời gian gần đây, dường như chính phủ Cuba đang có thái độ cứng rắn hơn, đối với những thách đố chính trị trong nội bộ và với các thành phần đối lập. Nói một cách khác, nhà cầm quyền Cuba đang trở lại với những hàng rào ý thức hệ và quan điểm chính trị, một sự khoan nhượng ở mức zerô. Tuy nhiên sự trở lại này có thể là những nguyên nhân dẫn tới sự đối kháng và bạo động trong nước. Theo ông Valdes, không có khoan nhượng thì sẽ không thể nào có hòa giải.

Về phần mình, trong bài diễn văn khai mạc khóa hội thảo hôm tối thứ năm (24/06/99), Ðức Ông Giampaolo Crepaldi, Ðặc Sứ của Tòa Thánh và là phó Tổng Thư Ký của Hội Ðồng Tòa Thánh về Công Lý và Hòa Bình, đã nhấn mạnh tới quyền tối thượng của Thiên Chúa trên tất cả chính thể và quyền lực chính trị nơi trần gian này. Trích dẫn lời của Chúa Giêsu: "Hãy trả lại cho Cesar những gì thuộc về Cesar, và trả lại cho Thiên Chúa những gì thuộc về Ngài", Ðức Ông Crepaldi đã lên tiếng chỉ trích những hệ thống chính trị muốn chối bỏ Thiên Chúa. Vị Ðặc Sứ của Tòa Thánh nói như sau: "Một thế lực không thừa nhận thẩm quyền cao hơn, thì chắc chắn sẽ bị rơi vào tình trạng độc tài chuyên chế không thể tránh được". Những lời này của Ðức Ông Crepaldi vẫn có sự âm vang tại Cuba, quốc gia nơi chính thể độc đảng chỉ trong thập niên này, mới bắt đầu loại bỏ sự kỳ thị chính trị và xã hội đối với những công dân có tín ngưỡng. Tình trạng này đã gây căng thẳng nghiêm trọng trong quan hệ giữa giáo hội và nhà nước sau cuộc cách mạng ở Cuba dạo năm 1956.

Dù sao thì chuyến viếng thăm vào tháng Giêng năm 1998 của ÐTC Gioan Phaolô II đã đánh dấu cao điểm của sự cải tiến quan hệ giữa giáo hội và nhà nước, và các nhà lãnh đạo giáo hội Công Giáo Cuba đã công khai nhìn nhận bầu khí cởi mở và tự do hơn trong các sinh hoạt tôn giáo. Ðức Cha Pedro Meurice, Tổng Giám Mục Santiago de Cuba, đã nói với các ký giả như sau: "Riêng về mặt đời sống trong giáo hội, chúng tôi đang đạt được một số tiến bộ". Vị Tổng Giám Mục Santiago de Cuba tỏ ra thận trọng trong việc công khai nói lên ước muốn để cho giáo hội được tự do nhiều hơn. Tuy nhiên ngài cũng lập lại lời kêu gọi cho giáo hội có thêm nhiều Linh Mục, và được quyền xử dụng rộng rãi hơn các phương tiện truyền thông do nhà nước kiểm soát. Phần các nhà hoạt động Kitô Giáo thì đã tỏ ra mạnh dạn hơn. Ông Oswaldo Paya, thuộc phong trào giải phóng Kitô, bất đồng chính kiến, đã kêu gọi người Công Giáo cũng như không Công Giáo tại Cuba hãy đấu tranh cho quyền lợi của họ. Tuyên bố với các ký giả, ông Paya nói như sau: "Khi một cá nhân, một gia đình, một nhóm, tuyên bố "Tôi sẽ không khuất phục", không sớm thì muộn, thế lực nào rồi cũng sẽ chịu thua".


Back to Radio Veritas Asia Home Page