Ðức Thánh cha kết thúc
chuyến tông du tại Thổ Nhĩ Kỳ
Ðức Thánh cha kết thúc chuyến tông du tại Thổ Nhĩ Kỳ.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Istanbul (RVA News 01-12-2025) - Sáng Chúa nhật, ngày 30 tháng Mười Một năm 2025, Ðức Thánh cha Lêô XIV đã dâng thánh lễ riêng tại nguyện đường Tòa Khâm sứ Tòa Thánh ở Istanbul, rồi ngài đến Nhà thờ chính tòa của Giáo hội Armeni Tông truyền, cách đó bảy cây số để viếng thăm và cầu nguyện với Ðức Thượng phụ và các tín hữu thuộc Cộng đoàn Giáo hội này.
Giáo hội Armeni Tông truyền
Công trình dẫn dân Armeni đón nhận tin mừng cứu độ là do thánh Gregorio Armeno, cũng được gọi là Vị Soi Sáng (240-326). Ngài thụ phong giám mục tại thành Cesarea năm 314, và sau đó, ngài dành trọn năng lực rao giảng Tin mừng cho dân chúng tại Armeni, và hướng dẫn Giáo hội trẻ trung tại đây. Theo truyền thống, cùng với hai thánh tông đồ Batôlômêô và Tađêô, là những vị đầu tiên truyền giảng Tin mừng cho dân tộc Armeni, thánh Gregorio, Vị Soi Sáng luôn được Giáo hội này tôn kính như vị sáng lập, cột trụ của Giáo hội.
Các tín hữu Kitô Armeni ngày nay gồm hơn bảy triệu người, trong đó có 2,9 triệu người ở Cộng hòa Armeni, hai triệu người tại Nga, 400,000 người ở Cộng hòa Georgia, và nửa triệu ở Trung Ðông. Ngoài ra, tại Bắc Mỹ có một triệu người Armeni, Nam Mỹ có 150,000 người, và tại Pháp có 400,000, không kể nhiều nước khác.
Giáo hội Armeni Tông truyền có Tòa Tổng Thượng phụ ở thành phố Etchmiadzin bên Armeni, có uy tín tinh thần rất lớn và là điểm tham chiếu cho các cộng đồng Armeni trên thế giới. Ngoài ra, còn Tòa Thượng phụ ở Antelias bên Liban, hai Tòa Thượng phụ ở Jerusalem và Istanbul.
Ðức Thánh cha Lêô XIV đã đến nhà thờ chính tòa của Giáo hội Armeni-Istanbul vào lúc 9 giờ 30, giờ địa phương. Ngài được Ðức Thượng phụ Sahak II Mashalian tiếp đón và cùng với hàng trăm chức sắc và tín hữu cùng cầu nguyện.
Diễn từ của Ðức Thánh cha
Lên tiếng trong dịp này, Ðức Thánh cha gửi lời chào thăm đến Ðức Tổng Thượng phụ Karekin II của toàn thể người Armeni, cũng như đến các giám mục, hàng giáo sĩ và toàn thể cộng đồng tín hữu Armeni Tông truyền tại Istanbul và trên khắp Thổ Nhĩ Kỳ. Ðức Thánh cha nói: "Chuyến viếng thăm này cho tôi cơ hội tạ ơn Thiên Chúa vì chứng tá can đảm của dân tộc Armeni qua các thế kỷ, thường là trong những hoàn cảnh đau thương. Tôi cũng muốn bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc lên Chúa vì những mối dây huynh đệ ngày càng khăng khít hơn giữa Giáo hội Tông truyền Armeni và Giáo hội Công giáo. Ít lâu sau Công đồng Vaticanô II, vào tháng Năm năm 1967, Ðức Tổng Thượng phụ Khoren I đã trở thành vị Thủ lãnh đầu tiên của một Giáo hội Chính thống Ðông phương đến thăm Ðức Giám mục Roma và trao đổi với ngài cái ôm hôn bình an. Tôi cũng nhớ rằng vào tháng Năm năm 1970, Ðức Tổng Thượng phụ Vasken I đã ký với Ðức Giáo hoàng Phaolô VI bản tuyên bố chung đầu tiên giữa một Giáo hoàng và một Thượng phụ Chính thống Ðông phương, mời gọi các tín hữu của họ khám phá lại rằng họ là anh chị em trong Chúa Kitô trên hành trình hiệp nhất. Kể từ đó, nhờ ơn Chúa, "đối thoại của tình bác ái" giữa hai Giáo hội chúng ta đã nở hoa.
Ðức Thánh cha cũng nhắc đến nhiều giao hảo giữa Giáo hội Công giáo và Giáo hội Armeni Tông truyền và ngài cầu mong hai bên sẽ tái lập "sự hiệp thông trọn vẹn, một sự hiệp thông không hàm ý hút mất hay thống trị, nhưng là sự trao đổi các ân ban mà các Giáo hội chúng ta đã lãnh nhận từ Chúa Thánh Thần, nhằm tôn vinh Thiên Chúa Cha và xây dựng Thân Thể Chúa Kitô (x. Ep 4,12). Tôi mong ước rằng Ủy ban hỗn hợp quốc tế về đối thoại thần học giữa Giáo hội Công giáo và các Giáo hội Chính thống Ðông phương có thể sớm tiếp tục công trình phong phú của mình, để tìm kiếm một mô hình hiệp thông trọn vẹn "cùng nhau, cách tự nhiên", như thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã khát vọng trong Thông điệp "Ut unum sint" (số 95).
Cuối cuộc thăm viếng, Ðức Thánh cha còn làm phép tấm bia kỷ niệm cuộc viếng thăm này của ngài, được gắn ở lối vào Nhà thờ chính tòa Armeni tại đây.
Hoạt động của Ðức Thánh cha trong Chúa nhật, 30 tháng Mười Một năm 2025
Chúa nhật, ngày 30 tháng Mười Một năm 2025, ban sáng Ðức Thánh cha Lêô XIV dâng thánh lễ riêng tại nguyện đường Tòa Khâm sứ Tòa Thánh ở Istanbul, rồi đến Nhà thờ chính tòa của Giáo hội Armeni Tông truyền, cách đó 7 cây số để viếng thăm và cầu nguyện vào lúc 9g30. Sau đó, lúc 10g30, ngài trở lại Nhà thờ chính tòa thánh Giorgio để tham dự thánh lễ kính thánh Anrê, bổn mạng của Giáo hội Chính thống Constantinople. Tiếp đó, lúc 12g30, cùng với Ðức Thượng phụ Bartolomaios, Ðức Thánh cha tiến lên bao lơn của Tòa Thượng phụ để cùng ban phép lành đại kết cho các tín hữu.
Sau đó, lúc quá 14g, Ðức Thánh cha ra phi trường Istanbul để đáp máy bay đi Beirut, thủ đô Liban, chặng thứ hai trong chuyến tông du đầu tiên của ngài tại nước ngoài.