"Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta".
Ðời sống Chúa Giêsu. Các cuộc gặp gỡ
Bài huấn giáo của Ðức Thánh cha cho thứ Tư, ngày 19 tháng Ba năm 2025: "Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta". Ðời sống Chúa Giêsu. Các cuộc gặp gỡ.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 20-03-2025) - Thứ Tư, ngày 19 tháng Ba năm 2025, Ðức Thánh cha Phanxicô tiếp tục không thể tiếp kiến chung các tín hữu hành hương, vì ngài hiện vẫn còn được điều trị ở Bệnh viện Ða khoa Gemelli. Nhưng văn bản bài huấn giáo Ðức Thánh cha đã cho soạn trước cho buổi tiếp kiến này vẫn được Phòng Báo chí Tòa Thánh phổ biến.
Bài này tiếp tục loạt bài về "Năm Thánh 2025: Chúa Giêsu Kitô niềm hy vọng của chúng ta". Chương II. Ðời sống Chúa Giêsu. Các cuộc gặp gỡ.
Thứ I: gặp gỡ ông Nicôđêmô
Bài này đi từ Tin mừng theo thánh Gioan, đoạn 3, câu 1 đến câu 3:
"Trong nhóm Pharisêu, có một người tên là Nicôđêmô, một thủ lãnh của người Do Thái. Ông đến gặp Ðức Giêsu ban đêm. Ông nói với Người: "Thưa Thầy, chúng tôi biết: Thầy là một vị tôn sư được Thiên Chúa sai đến. Quả vậy, chẳng ai làm được những dấu lạ Thầy làm, nếu Thiên Chúa không ở cùng người ấy. Ðức Giêsu trả lời: "Thật, tôi bảo thật ông: không ai có thể thấy Nước Thiên Chúa, nếu không được sinh ra một lần nữa bởi ơn trên."
Ðức Thánh cha viết:
"Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Với bài huấn giáo này, chúng ta bắt đầu chiêm ngưỡng một vài cuộc gặp gỡ được kể lại trong các sách Tin mừng, để hiểu cách thức Chúa Giêsu mang lại hy vọng. Thực vậy, có những cuộc gặp gỡ soi sáng cuộc sống và mang lại hy vọng. Ví dụ, có thể xảy ra là người nào đó giúp chúng ta thấy từ một góc cạnh khác một khó khăn hoặc một vấn đề chúng ta đang sống; hoặc cũng có thể người nào đó chỉ tặng chúng ta một lời làm cho chúng ta không cảm thấy cô độc trong đau khổ chúng ta đang trải qua. Nhiều lần cũng có thể có những cuộc gặp gỡ im lặng, trong đó người ta chẳng nói gì, hoặc những lúc ấy giúp chúng ta tiếp tục hành trình.
Cuộc gặp gỡ đầu tiên mà tôi muốn dừng lại là cuộc gặp gỡ của Chúa Giêsu với ông Nicôđêmô, được thuật lại trong chương III của Tin mừng theo thánh Gioan. Tôi bắt đầu bằng giai thoại này vì ông Nicôđêmô là một người, với lịch sử của ông, chứng tỏ rằng có thể ra khỏi tăm tối và tìm được can đảm để theo Chúa Kitô.
Ông Nicôđêmô đến gặp Chúa Giêsu ban đêm: một lúc khác thường đối với một cuộc gặp gỡ. Trong ngôn từ của thánh Gioan, những chi tiết thời gian thường có một giá trị biểu tượng: ở đây, đêm đen có thể là đêm đen trong tâm hồn của ông Nicôđêmô. Ông là người đang ở trong tối tăm của nghi ngờ, trong tăm tối mà chúng ta sống khi chúng ta không còn hiểu nữa điều đang xảy ra trong cuộc sống chúng ta và chúng ta không thấy rõ con đường phải theo.
Nếu bạn ở trong tăm tối, hiển nhiên là bạn đang tìm kiếm ánh sáng. Và thánh Gioan, vào đầu Tin mừng, đã viết thế này: "Ánh sáng chân thật đã đến trong thế gian, ánh sáng soi chiếu cho mỗi người" (1,9). Vì thế, ông Nicôđêmô tìm kiếm Chúa Giêsu vì ông đã trực giác thấy rằng Ngài có thể soi sáng bóng đen trong tâm hồn ông.
Tuy nhiên, Tin mừng kể lại cho chúng ta rằng ông Nicôđêmô không hiểu ngay điều mà Chúa Giêsu nói với ông. Và như thế chúng ta thấy rằng có bao nhiêu hiểu lầm trong cuộc đối thoại này, và cả bao nhiêu điều trớ trêu, vốn là một đặc tính của Tin mừng theo thánh Gioan. Ông Nicôđêmô không hiểu điều Chúa Giêsu nói với ông, vì ông tiếp tục suy nghĩ với lô-gic của ông, với các phạm trù của ông. Ông là một người có một nhân cách được xác định rõ ràng, có một địa vị trong quần chúng, là một trong những thủ lãnh của người Do thái. Nhưng có thể điều đó không còn phù hợp với ông nữa. Ông Nicôđêmô cảm thấy rằng có cái gì đó không ổn trong cuộc sống của ông. Ông cảm thấy nhu cầu cần thay đổi, nhưng không biết phải bắt đầu từ đâu.
Trong vài giai đoạn của cuộc sống, điều đó cũng có thể xảy ra với tất cả chúng ta. Nếu chúng ta không chấp nhận thay đổi, nếu chúng ta khép kín trong sự cứng nhắc của chúng ta, trong những tập quán hoặc cách thức suy nghĩ của chúng ta, thì chúng ta có nguy cơ bị chết. Sự sống hệ tại khả năng thay đổi để tìm ra những cách thức mới yêu thương. Thực vậy, Chúa Giêsu nói với ông Nicôđêmô về một sự tái sinh, một điều không những là có thể, nhưng thậm chí còn cần thiết một lúc nào đó trong hành trình của chúng ta. Nói đúng ra, thành ngữ được dùng trong văn bản tự nó đã có hai ý nghĩa, vì từ anothem có thể được dịch là "từ trên cao" hay là "tái diễn". Dần dần, ông Nicôđêmô hiểu rằng hai ý nghĩa này đi đôi với nhau: nếu chúng ta để cho Chúa Thánh Linh tạo nên trong chúng ta một đời sống mới, thì chúng ta sẽ tái sinh. Chúng ta sẽ tìm lại đời sống ấy, có lẽ đã bị tắt trong chúng ta.
Ðức Thánh cha giải thích rằng: Tôi đã chọn bắt đầu bằng ông Nicôđêmô cũng vì ông là một người, với chính cuộc sống của ông, chứng tỏ rằng sự thay đổi này là điều có thể. Ông Nicôđêmô thành công trong việc này: sau cùng, ông thuộc vào số những người đến gặp quan Philatô để xin xác Chúa Giêsu (Xc Ga 19,39)! Sau cùng, ông Nicôđêmô đã đến với ánh sáng, đã tái sinh, không còn cần ở trong bóng đêm nữa.
Những thay đổi nhiều khi làm cho chúng ta kinh hãi. Một đàng, chúng thu hút chúng ta, nhiều khi chúng ta mong muốn chúng. Nhưng đàng khác, chúng ta thích ở lại trong những thoải mái của chúng ta. Vì thế Thánh Linh khuyến khích chúng ta hãy đương đầu với những sợ hãi. Chúa Giêsu nhắc ông Nicôđêmô - vốn là một bậc thầy trong Israel - rằng cả những người Israel cũng sợ hãi đang khi đi trong sa mạc. Và họ chú tâm đến những lo lắng của họ đến độ một lúc nào đó những sợ hãi ấy mặc lấy hình dạng những con rắn độc (Xc Ds 21,4-9). Ðể được giải thoát, họ phải nhìn lên con rắn đồng mà ông Môsê đã dựng lên cột, nghĩa là họ phải ngước mắt lên và đứng trước đồ vật tượng trưng sự sợ hãi của họ. Chỉ khi nhìn tận mặt điều làm chúng ta sợ hãi, thì chúng ta mới bắt đầu được giải thoát.
Ông Nicôđêmô, như tất cả chúng ta, có thể nhìn Ðấng Chịu Ðóng Ðinh, Ðấng đã chiến thắng sự chết, căn cội mọi sợ hãi của chúng ta. Cả chúng ta hãy ngước mắt lên nhìn Ðấng mà họ đã đâm thâu qua, chúng ta hãy để mình được Chúa Giêsu gặp gỡ. Trong Ngài, chúng ta tìm được hy vọng để đương đầu với những thay đổi trong cuộc sống chúng ta và tái sinh.