Ðức Thánh cha canh tân
công lý hình sự tại Vatican
Ðức Thánh cha canh tân công lý hình sự tại Vatican.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 18-02-2021) - Hôm 16 tháng 2 năm 2021, Ðức Thánh cha Phanxicô đã công bố một tự sắc canh tân lãnh vực công lý hình sự tại Vatican, trong đó có việc giảm án cho người bị kết án nếu họ có hạnh kiểm tốt, và đề ra các chương trình phục hồi cho người lãnh án.
Ngoài ra, tù nhân cũng có thể thoả thuận về một chương trình phục vụ hữu ích công cộng và các hoạt động thiện nguyện, ngưng xét xử trong trường hợp bị can bị ngăn trở chính đáng. Trên đây là một số cải tổ nhắm thích ứng hình pháp của Vatican với những đòi hỏi và sự nhạy cảm của thời đại, nhắm phục hồi người bị kết án.
Tự sắc mới của Ðức Thánh cha gồm có ba điều luật mới:
Khoản thứ I thay đổi hình luật và quy định giảm án từ 45 đến 120 ngày cho mỗi năm bị cầm tù, nếu tù nhân có hạnh kiểm tốt trong thời gian bị giam giữ, đến độ có thể giả thiết đương sự hối lỗi và tham gia hữu hiệu chương trình điều trị và tái hội nhập. Khi bản án bắt đầu được thi hành, đương sự có thể thỏa thuận với thẩm phán về một chương trình điều trị và tái hội nhập, trong đó có xác định sự quyết tâm đặc biệt, để làm dịu bớt hậu quả của tội phạm. Người bị kết án cũng có thể đề nghị thi hành những công việc hữu ích công cộng, việc thiện nguyện xã hội và nếu có thể thăng tiến sự hòa giải với người bị xúc phạm hoặc bị thiệt hại. Luật trước đây không trù định những khả thể như vậy.
Khoản thứ II thay đổi luật về tố tụng hình sự, và bãi bỏ việc xử án khiếm diện. Nếu bị can từ chối không dự phiên tòa xét xử vì có ngăn trở hợp pháp, thì việc xét xử tiếp tục tiến hành và bị can được luật sư biện hộ đại diện.
Khoản thứ III bổ túc luật số 351 của Quốc gia thành Vatican và qui định rằng các vị pháp quan chính ngạch, khi ngưng việc, vẫn giữ nguyên mọi quyền lợi, bảo hiểm, hưu bổng và những bảo đảm khác dành cho các công dân Vatican. Ngoài ra, khoản này cũng thay đổi cấp xử thứ hai và thứ ba. Văn phòng của vị chưởng tín thi hành, một cách tự quyền và độc lập, chức năng ủy viên công tố theo luật trong ba cấp độ xét xử. Cho đến nay, luật qui định rằng trong các cuộc xử kháng án và cấp chung thẩm, Ủy viên công tố là pháp quan khác với vị ở cấp thứ I.
(Rei 16-2-2021)