Ðức thánh cha đang quốc tế hóa
và trẻ trung hóa hồng y đoàn
Ðức thánh cha đang quốc tế hóa và trẻ trung hóa hồng y đoàn.
Roma (WHÐ, La Croix 25-11-2012) - Sáu tân Hồng y đã được Ðức giáo hoàng Bênêđictô XVI tấn phong hôm thứ Bảy 24 tháng 11 năm 2012 tại Ðền thờ Thánh Phêrô ở Roma.
Một Hội nghị Hồng y thu nhỏ đã diễn ra tại Roma, hoàn toàn do quyết định riêng của Ðức giáo hoàng. Hội nghị Hồng y lần trước, diễn ra ngày 18 tháng 2 năm 2012, được cho là do guồng máy tại Giáo triều gợi ý. Trong Hội nghị ấy, 22 Hồng y đã được tấn phong; và trong số này có 16 vị là người châu Âu (11 vị là người Italia). Ngoại trừ tại Roma, sự chênh lệch này đã khiến người ta phải chú ý. Có thể hiểu đây như là kết quả của một thứ vận hành tự động của guồng máy thường dành mũ Hồng y cho các người có trách nhiệm mới tại Vatican và Giáo triều.
Nhưng "Giáo hội là Giáo hội của mọi dân tộc và mọi ngôn ngữ", Ðức giáo hoàng giải thích như thế hôm 27 tháng 10 năm 2012, ít lâu sau khi loan báo triệu tập Hội nghị Hồng y ngày 24 tháng 11 năm 2012. Ngài nói rõ: "Giáo hội là Giáo hội của Hiện Xuống, không phải Giáo hội của một lục địa, mà là Giáo hội phổ quát". Qua cử chỉ mang đậm ý nghĩa này (mà giới báo chí Italia vội kêu lên rằng "từ năm 1924, chưa hề thấy một Hội nghị Hồng y nào không có người Italia!"), Ðức giáo hoàng nâng con số Hồng y của cử tri đoàn tới đây lên thành 120 vị. Nhưng nhất là ngài đã quốc tế hóa cử tri đoàn này. Thực vậy, từ khi các giáo hoàng thành lập Hồng y đoàn, đây là lần đầu tiên không thấy có người châu Âu trong số các vị được tấn phong Hồng y.
Nếu không kể Ðức Tổng giám mục James Harvey, 63 tuổi, Chủ tịch Phủ giáo hoàng từ năm 1998, tất cả các tân Hồng y đều là những người từ nam bán cầu, thuộc năm quốc gia và ba lục địa, đem lại những màu sắc mới cho Mật nghị Hồng y. Ðã hẳn, vẫn còn 28 Hồng y cử tri người Italia, tức bảy vị nhiều hơn số Hồng y thuộc châu Mỹ Latinh (21). Sự bất cân xứng vẫn còn hiển nhiên. Trong khi đó, con số Hồng y người châu Âu trong cử tri đoàn từ 55% giảm xuống còn 51%. Người công giáo châu Âu hiện nay chỉ chiếm 24% tổng số người được rửa tội trên thế giới. Tỷ lệ Hồng y cử tri người châu Á -nơi có 10% người công giáo thế giới- tăng từ 7% lên 9%.
Trong số 120 Hồng y cử tri, có 40 vị đang hay đã làm việc tại Giáo triều. Như vậy giáo hoàng tương lai hẳn có cơ hội biết rõ các guồng máy của Giáo triều Roma.
Với hai vị Hồng y ở độ tuổi năm mươi - Tổng giám mục Luis Tagle, Manila (Philippines) và Tổng giám mục Baselios Cleemis Thottunkal, Tổng giám mục trưởng của Trivandrum (Ấn Ðộ) thuộc lễ chế Syro-Malankara, Mật nghị Hồng y có độ tuổi trung bình gần 72 tuổi.
Trong số 6 tân Hồng y vừa được tấn phong, có một vị người Nigeria và một vị người Colombia. Ðức Tổng giám mục Gioan Olorunfemi Onaiyekan, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Nigeria, phải đương đầu với nhóm Hồi giáo bảo thủ Boko Haram, được xem như biểu tượng của tương lai đầy khó khăn của châu Phi. Ngày 31 tháng 10 năm 2012, ngài được tổ chức Pax Christi quốc tế trao giải thưởng hòa bình năm 2012. Cũng vậy, Ðức Tổng giám mục Ruben Salazar Gomez, Tổng giám mục Bogota kiêm Chủ tịch Hội đồng Giám mục Colombia, đã không ngần ngại nói lên tiếng nói của Giáo hội trong một nước Colombia bị hủy hoại bởi chiến tranh du kích thuộc tổ chức Farc.
Cuối cùng, trong khi Ðức giáo hoàng mới từ Liban về thì mũ Hồng y đã được dành cho vị thượng phụ thứ 77 của lễ chế Maronit, Ðức Béchara Ra, ngay khi vị tiền nhiệm của ngài vẫn còn sống, một dấu chỉ cho thấy mối quan tâm đặc biệt của Giáo hoàng.
Lịch sử sẽ ghi nhận cuộc Hội nghị Hồng y nhỏ nhất này, chỉ với sáu Hồng y, được thực hiện trong 35 năm vừa qua, và cũng là Hội nghị nhanh nhất từ 52 năm nay: Hội nghị trước mới diễn ra vào ngày 18 tháng 2 năm 2012. Theo đó, người ta có thể nói rằng Ðức giáo hoàng Bênêđictô XVI là giáo hoàng lập hồng y nhiều nhất từ đầu thế kỷ XX: ngài đã tấn phong 90 Hồng y trong năm Hội nghị Hồng y và chỉ trong 82 tháng làm giáo hoàng; trong khi vị tiền nhiệm của ngài là Ðức Gioan Phaolô II đã tấn phong tổng cộng 231 vị -- (hiện nay 131 vị còn sống) -- trong chín Hội nghị Hồng y, trải dài trong 317 tháng.
(Mai Tâm)