Mồng 3 tết
ngày thánh hóa công ăn việc làm
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
(Radio Veritas Asia 11/02/2005) - Quí vị và các bạn thân mến. Hàng ngàn năm qua, nước Việt Nam của chúng ta, trên căn bản, là một nước nông nghiệp. Các tục lệ giỗ tết, hội hè, đình đám, truyền thống, tổ chức xã hội, sinh hoạt hằng ngày của dân chúng, đều lấy văn hóa nhà nông làm cột trụ, để đứng vững và mở rộng. Ðẳng cấp xã hội ngày xưa được phân chia theo thứ tự: Sĩ Nông Công Thương. Vì nước ta là một nước văn hiến, nên bao giờ cũng tôn trọng theo gương kẻ sĩ. Người khoa bảng xuất thân từ dân giã thôn quê vẫn được mọi người ứu ái, tôn trọng và noi theo. Chỉ cách đây gần 100 năm, thôn ấp Việt Nam chiếm trên 90 phần trăm diện tích đất đai. Vì ở quần cư, cho nên lệ làng bao giờ cũng có ảnh hưởng rất lớn với người dân. Và cái đình là nơi cúng thần, nơi hội họp để các chức quyền quyết định mọi công việc lớn nhỏ, và cũng là nơi giải trí cho dân làng. Người dân Việt Nam coi việc đón năm mới âm lịch quan trọng nhất, vì lúc này công việc đồng áng tạm ổn định. Có hai vụ cấy là vụ chiêm vào cuối năm và vụ mùa chính vào quý ba. Giữa hai vụ mùa và vụ chiêm, thường trồng các loại cây lương thực, hoa quả khác như ngô, đậu, khoai, dưa. Vụ mùa có tết Trung Thu cho trẻ em, và vụ chiêm có tết Nguyên Ðán cho cả dân tộc. Mỗi năm, cứ vào dịp tết Nguyên Ðán, vì theo văn minh nông nghiệp, cho nên trên bàn thờ gia đình Việt Nam đều có chưng bày mâm ngủ quả với màu sắc rực rỡ, hình dáng độc đáo, cùng những ý nghĩa sâu xa. Mâm ngủ quả làm cho ngày tết sinh động hơn, thiêng liêng hơn. Mỗi loại quả đều mang một ý nghĩa riêng. Nải chuối phật thủ như bàn tay che chở; bưởi, dưa hấu, trăng tròn mát lành, hứa hẹn một năm mới đầy ngọt ngào, may mắn; hồng, quýt rực lên màu sắc mạnh mẽ, tượng trưng cho sự thành đạt. Nhưng ngoài ý nghĩa tượng trưng của mỗi một loài trái cây, mâm ngủ quả còn là của lễ đầu mùa nói lên tấm lòng của người Việt Nam đối với đất trời. Hoa quả của ruộng đất, và công lao của con người. Phải chăng đó không phải là ý nghĩa đích thực của mâm ngủ quả, mà gia đình dân Việt Nam nào cũng muốn thể hiện trong ngày đầu xuân.
*
* *
Quí vị và các bạn thân mến. Hôm nay, mồng 3 tết, ngày thánh hóa công ăn việc làm. Giáo Hội Công Giáo tại Việt Nam mời gọi chúng ta dành ngày hôm nay để suy nghĩ về ý nghĩa của lao động và cầu nguyện xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm của chúng ta. Ngoài cái nhìn sâu xa của dân tộc, ánh sáng mạc khải còn soi rọi vào công ăn việc làm một ý nghĩa linh thiêng. Lao động không phải là một trừng phạt vì tội lỗi, mà là một vinh dự. Con người được vinh dự trở thành cộng sự viên của Thiên Chúa trong công cuộc sáng tạo. Ðó là ý nghĩa của 30 năm cuộc sống ẩn dật của Chúa Giêsu tại Nazaréth. Con Thiên Chúa cũng đã đổ mồ hôi xót con mắt vì chén cơm manh áo. Ngài đã mặc cho từng lao tác của con người một ý nghĩa và giá trị cao cả. Chính trong ý nghĩa này mà trong những ngày đầu năm, các tín hữu kitô chúng ta cần nhìn vào công ăn việc làm của chúng ta qua các bổn phận hằng ngày được chúng ta chu toàn với tất cả trách nhiệm. Chúng ta biết rằng mình đang tham dự vào công cuộc sáng tạo và cứu rỗi của Chúa.
Lạy Chúa, với tất cả tin yêu và phó thác, chúng con xin dâng lên Chúa trọn cuộc sống với những vất vả lao nhọc, vui buồn của chúng con. Xin cho chúng con luôn ý thức rằng chính qua những bổn phận hằng ngày mà chúng con làm vinh danh Chúa và cộng tác vào công cuộc cứu rỗi của Con Một Chúa.
(Mai Hương)