Tường thuật phiên họp Khai Mạc
Khóa Họp Khoáng Ðại thường lệ thứ 10
của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Thế Giới
Prepared
for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Tường thuật
phiên họp khai mạc và cuộc họp báo trình bày Khóa họp khoáng
đại thường lệ thứ 10 của THÐ Giám mục thế giới. (Ngày
thứ hai mùng 1 tháng 10, 2001).
Sau
thánh lễ khai mạc sáng Chúa nhật 30 tháng 9/2001, trong Ðền thờ
Thánh Phêrô do ÐTC chủ tế, Khóa họp khoáng đại thường lệ
thứ 10 của THÐ Giám mục thế giới về đề tài "Giám mục
người phục vụ Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô cho niềm hy vọng của
thế giới" được khởi sự sáng thứ hai 01 tháng 10/2001,
trong Phòng của THÐGM, bằng diễn văn vắn của ÐHY Giovanni
Battista Re, Tổng trưởng Bộ Giám mục, một trong ba vị đồng chủ
tịch của Khóa họp, chào mừng ÐTC và các vị
tham dự; sau đó là bài tường trình dài của ÐHY Jan
Schottre, Tổng thư ký THÐ về công việc chuẩn bị Khóa họp
lần này - và sau cùng là bài thuyết trình của ÐHY
Edward Egan, TGM New York (Relatio ante disceptationem), về đề tài của
Khóa họp. Bài thuyết trình sẽ được dùng như diểm tựa cho
các cuộc thảo luận và phát biểu ý kiến trong 10 ngày đầu.
Trong
diễn văn chào mừng, ÐHY Giovanni Battista Re, nhân danh các Nghị
phụ và các vị hiện diện trong Phòng THÐGM, ngỏ lời riêng với
ÐHY Egan, TGM New York, về biến cố kinh khủng xẩy ra trong Giáo phận
của ngài, hôm ngày 11 tháng 9/2001. ÐHY
nói: "Trước khi nhường lời cho ÐHY Egan, TGM New York,
nhân danh tất cả các vị có mặt tại đây, tôi muốn bảo đảm
với ngài là chúng tôi luôn luôn gần gũi ngài trong những
ngày kinh khủng này". ÐHY nói tiếp: "Chúng tôi còn thấy
trước mắt lúc này đây những hình ảnh của hai tòa nhà
trọc trời sụp đổ, sau vụ tấn công khủng bố lớn lao kia và chúng tôi biết rằng:
Ðức TGM New York đã vội vàng chạy đến địa điểm hai tòa
nhà này để đem đến lời an ủi và sự chia sẽ của ngài,
không kể chi nguy hiểm, khi hai tòa nhà này sụp đổ". ÐHY Re
kết thúc: "Với ngài và với Tổng giáo phận của ngài,
tôi xin bảo đảm sự gần gũi và tình liên đới của
tất cả chúng tôi". (Chúng tôi sẽ dành một bài riêng để
nói về bài thuyết trình của ÐHY Egan).
Sau
giờ kinh phụng vụ chung tại Phòng Họp THÐ GM, ÐTC đốt một đèn
dầu, do Ðức Giáo chủ Phổ Quát Karekin
ÐệNhị của những người
Armenie, trao tặng trong chuyến viếng thăm vừa qua tại nước này.
Lửa đốt đèn dầu này lấy
từ giếng của Thánh Gregorio Vị
Soi Sáng (trong giếng này Thánh
nhân đã bị giam 13 năm, vì can đảm trung thành với đức
tin). Lửa này cũng do Ðức Giáo chủ Karekin đệ nhị trao tặng.Khi
đốt đèn, ÐTC đọc lời nguyện sau đây: "Ánh sáng này hãy
trở nên cho Giáo hội Tây phương lời mời gọi liên lỉ thở
bằng hai buồng phổi cùng với
Giáo hội Ðông phương". Ðèn dầu sẽ cháy trong suốt khóa
họp của THÐ, với mục đích nhắc nhở mọi người lời ÐTC
cầu nguyện trong lễ nghi đốt đèn: Giáo hội phải thở bằng
hai buồng phổi: Ðông và Tây, nghĩa là tiến đến hiệp nhất
các Giáo hội, như Chúa Giêsu đã muốn.
Phiên
họp khai mạc kết thúc bằng Phép lành của ÐTC. Sau đó, ÐHY
Giovanni Battista Re, Tổng trưởng Bộï Giám mục, một trong ba vị
chủ tịch của Khóa họp, nhắc lại rằng: Khóa họp thường lệ
thứ 10 này của THÐ muốn là một khóa hoàn tất và tột đỉnh
của các Khóa họp mới đây: các Khóa họp thường lệ từ
trước tới giờ và các Khóa họp có tính cách Lục địa
hay quốc gia; vì là khóa đầu tiên của Ngàn năm thứ ba, Khóa
này đòi phải có một suy tư mới về đời sống và thừa
tác vụ của các Giám mục, bằng việc tập trung cách riêng vào
giám mục giáo phận trong sự sung mãn của chức vụ của ngài
trong Giáo hội địa phương.
Phiên
họp khai mạc sáng thứ hai 1/10/2001 được giải tán. Các Nghị
phụ về nhà nghỉ trưa và trở lại phòng THÐ lúc 17 giờ, để
bắt đầu các cuộc thảo luận. Trong lúc đó, tại Phòng báo
chí Tòa Thánh trên Ðại Lộ Hòa Giải, kế Ðền thờ Thánh Phêrô, có cuộc
họp báo đầu tiên của Khóa họp lần này. Hiện diện trong
cuộc họp, có ÐHY Miloslav Vlk (đọc là Vấc) TGM Praga, ÐHY Edward
Egan, TGM New York, thuyết trình viên của Khóa họp, các Ðức TGM
John Foley, chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh về truyền thông xã
hội, chủ tịch Ủy ban thông tin của Khóa họp - Ðức Cha
Telesphore Placidus Toppo, TGM Ranchi (Ấn độ), phó chủ tịch Ủy ban
Thông tin và hai Ðức Cha Paul Khoarai,
Giám mục Leribe, chủ tịch HÐGM của Lesotho (Châu phi) và Gregorio
Rosa Chavez, Giám mục phụ tá Tổng giáo phận San Salvador (El
Salvador, Trung Mỹ châu).
Trước
hết ÐHY Vlk nhấn mạnh đến điểm quan trọng này: "Giám mục,
chứng tá của đời sống". Rao giảng Tin Mừng, thánh hóa các
tín hữu, luôn luôn phục vụ Cộng đồng Giáo phận:
đây là những bổn phận thiết yếu của một vị giám mục,
được gọi trở nên "Pastor" (chủ chăn) của một đàn chiên.
Ngài phải có khả năng chia sẻ đời sống mọi ngày, của đàn
chiên mình, vừa trở nên người đem đến "phục vụ" và
"niềm hy vọng", không phải bằng những diễn văn huy hoàng,
nhưng bằng "những lời minh chứng đời sống của chính mình".
Tiếp
theo, ÐHY Egan nói: Một vị giám mục phải có một đức tin hoàn
toàn, vì ngài là "Magister fidei" (Thày dạy Ðức tin) và đánh
giá cao sự thánh thiện của đời sống. Ðời sống của tôi
tức là các linh mục và các tín hữu của tôi; hạnh phúc
của tôi là thấy cách thức trong đó một ơn kêu gọi chớm
nở, phát triển, là tham dự vào những nỗ lực để mở
thêm một trường trung học, tiểu học mới, là tham dự vào
đời sống của các tín hữu của tôi. Một Giám mục phải để
các cửa luôn luôn mở ra để tiếp đón, phải giúp đỡ người
khác trở nên thánh, nhất là phải biết cảm thấy niềm vui
trong cái mình làm: biết vui mừng về những thành công; biết
hiện diện vào lúc phải nâng đỡ những đau khổ của các tín
hữu mình, không phải là điều ít quan trọng". (ÐHY nói theo
kinh nghiệm sốt dẻo của ngài trong lúc hai tòa nhà trọc trời
tại New York sụp đổ. Ngài vội vàng chạy đến tại chỗ để
giúp đỡ, an ủi, ban Bí tich cho những người cần đến, không
kể chi nguy hiểm cho chính sự sống
mình).
Tiếp
lời, ÐHY Vlk giải thích thêm: Một giám mục là người phát
ngôn của niềm hy vọng, trong lúc này hơn lúc nào hết thế giới
đang cần đến, bởi vì không có hy vọng, cũng không có sự
sống. Cũng nên nhắc lại: ÐHY Vlk, TGM Praga, năm nay 69 tuổi,
trong những năm dưới chế độ cộng sản đã bị bách hại dữ
dội; ngài phải sống lén lút, làm đủ nghề, cả nghề lau kính
các tòa nhà... để sống và làm mục vụ lén lút. Vì thế
ngài nhấn mạnh đến giá trị của chứng tá đời sống. Ngài
nói: "Trước khi là một vị giảng thuyết thời danh,
vị chủ chăn phải sống kinh nghiệm đức tin để trở nên
một chứng nhân đáng tin của Tin Mừng. Ðiều này cũng nói
về anh chị em giáo dân nữa, như Chúa Giêsu xưa kia giảng dạy
qua các dụ ngôn, ngày nay các người rao giảng Tin Mừng nói
lên qua chính kinh nghiệm riêng của mình, qua chứng tá
của chính dời sống Kitô của chính mình".
Trả lời câu hỏi của một ký giả đặt ra về việc phân chia lại các giám mục trên lãnh thổ thiếu ơn kêu gọi, ÐHY Vlk nhấn mạnh: Ðây không phải là vấn đề phải quan tâm nhiều; vấn đề là ngày nay quá ít người giáo dân có tinh thần truyền giáo và tham dự vào công việc mục vụ. Thế giới tin, nếu được thấy. Thế giới ngày nay muốn thấy, muốn chạm tay vào, không muốn những lời nói và những bài giảng khéo léo, hùng hồn. Rồi ngài thêm: Dĩ nhiên việc khan hiếm linh mục là một gánh nặng mỗi giám mục đều cảm thấy. Nhưng Thiên Chúa là chủ vườn nho và chính Người ban ơn kêu gọi. Như vậy có nghĩa là việc khan hiếm linh mục là một dấu hiệu của thánh ý Chúa, Ðấng rút kéo sự lành bởi mọi sự. Ngày nay bổn phận lớn hơn cả không phải là tìm các linh mục để lấp vào các chỗ trống của nhiều giáo xứ. Thiên Chúa muốn rằng: các Giám mục tăng cường sức sống của người giáo dân và mời gọi họ truyền giáo và rao giảng Tin Mừng.