ÐTC Gioan Phaolô II

tiếp kiến ông Yasser Arafat, chủ tịch Palestine

Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines

ÐTC tiếp kiến ông Yasser Arafat, chủ tịch Palestine.

Trưa thứ năm mùng 02.tháng 8/2001, tại Castelgandolfo, ÐTC Gioan Phaolô II tiếp kiến ông Yasser Arafat, Chủ tịch Palestine. Cuộc gặp gỡ kéo dài 25 phút. Theo tin báo chí, thì trong cuộc gặp gỡ này, ÐTC đã cương quyết nhắc lại cho Chủ tịch Arafat về sự cần thiết tuyệt đối phải chấm dứt ngay mọi hình thức bạo động. Vị lãnh tụ Palestine cam kết với ÐTC là ông sẵn sàng yêu cầu và trao tặng một cuộc đình chiến. Sau lời tuyên bố của Chủ tịch Arafat,  Do thái trả lời ngay rằng: Chính ông là người đã vi phạm luật đình chiến.

Ðây là lần thứ mười, ông Yasser Arafat gặp ÐTC Gioan Phaolô II.  Lần trước đây ông gặp ÐTC trong lúc ngài hành hương tại Thánh địa, vào tháng ba năm 2000, cách đây 16 tháng. Cuộc gặp gỡ tại Betlem lúc đó xem ra đầy hy vọng: hòa bình giữa Do thái và Palestine hầu như nắm chắc trong tay.

Nhưng đột ngột, tháng 10 năm 2000 những hy vọng này đã bị cắt dứt và những vụ bạo động lôi kéo thêm bạo động càng ngày càng gia tăng với mức độ đáng lo ngại không những cho miền Trung Ðông, nhưng còn đe dọa hòa bình thế giới nữa. Từ tháng 10/2000 tới nay, đã có hơn 600 người chết, đa số là người dân vô tội Palestine, phụ nữ và trẻ em, không kể những tàn phá nhà cửa, tài sản vật chất, do những vụ oanh tạc và đốt phá về phía cả hai phe. Mọi hoạt động kinh tế bị đình trệ; nhiều lãnh thổ của Palestine bị bao vây và chiếm đóng. Tình hình mỗi ngày mỗi trở nên trầm trọng, khó tránh khỏi một chiến tranh trong miền này. Mọi cuộc can thiệp, điều đình hầu như đi vào một thế bí.

Ngày 21 tháng 5 năm 2001 vừa qua, Bản báo cáo của Ông Mitchell, đại diện chính phủ Hoa kỳ, do Tổng Thống Bush cử đến Do thái để dàn xếp và thuyết phục hai bên tranh chấp, trở lại bàn hội nghị. Bản báo cáo này kêu gọi đình chiến tức khắc, như là điều kiện tiên quyết để trở lại bàn hội nghị. Bản báo cáo yêu cầu Palestine ngừng ngay mọi cuộc khủng bố, kể cả việc bắt giam những tên khủng bố nữa, vì nhóm này  chủ trương tẩy chay bất cứ cuộc điều đình nào giữa Do thái và Palestine. Ðối với Do thái, bản báo cáo yêu cầu chặn đúng tức khắc những cuộc oanh tạc các lãnh thổ Palestine và những vụ pháo kích trả thù vào dân chúng không vũ trang.

Bản Báo cáo của ông Mitchell còn dự trù những biện pháp nhằm lập lại sự tín nhiệm giữa Do thái và Palestine, để có thể trở lại bàn hội  nghị như những năm trước đây. Những biện pháp của Mitchell là:  Do thái  phải ngừng lại ngay việc bao vây và chiếm lãnh thổ Palestine. Palestine phải tịch thu các vũ khí bất hợp pháp và phải thông báo cho dịch vụ an ninh Do thái về những vụ khủng bố có thể xẩy đến.

Nhưng Bản báo cáo của Mitchell gặp nhiều cản trở: Thủ tướng Israel bị dân chúng Do thái chỉ trích. Họ không muốn đình chiến. Thủ tướng tuyên bố: Do thái không chủ ý chiếm thuộc địa mới, nhưng phải bảo đảm việc phát triển những lãnh thỗ đã chiếm trước đây. Hơn nữa, trong chương trình Mitchell, không có sự thỏa thuận về biện pháp rút các lực lượng Do thái khỏi các lãnh thổ chiếm đóng. Một khó khăn khác, và là khó khăn gay go hơn cả về phương diện chính trị, đó là vấn đề Giêrusalem "phải là thủ đô của cả hai bên: Do thái và Palestine". Về vấn đề bắt giam các tên khủng bố, Ông Arafat chỉ chủ ý bắt giữ những người không tôn trọng luật đình chiến trên lãnh thổ. Ðối với nhóm khủng bố sống ngoài lãnh thổ, thực sự ông cũng không thể kiểm soát và bắt giam được. Nói tóm lại: vấn đề trong các vấn đề vẫn là Giêrusalem. Tòa Thánh thấy rõ vấn đề này và vẫn chủ trương phải có một qui chế quốc tế.

Trước buổi gặp gỡ với ÐTC, ông Arafat đã yêu cầu gửi quân đội quan sát quốc tế đến Do thái và Palestine, như hiện có trong lúc này tại nhiều nơi trên thế giới: như tại miền Balcan, để bảo đảm việc đình chiến. Ông Arafat vẫn tín nhiệm nhiều nơi ÐTC. Trong những năm này, ông luôn luôn gặp được nơi ÐTC một người chú ý lắng nghe và một  người luôn luôn sẵn sàng bênh vực các dân tộc bị đau khổ, cách riêng các dân tộc Miền Trung Ðông.

Sau cuộc gặp gỡ, Cha Benedettini, phó giám đốc Phòng báo chí Tòa Thánh, cho phổ biến thông cáo sau đây: "Nội dung của cuộc đàm thoại là tình hình hiện nay của những bạo động chưa từng thấy vẫn tiếp tục gây nên nhiều nạn nhân, nhất là người dân vô tội và không được bênh vực; cả các nơi thánh cũng không được tôn trọng". Thông cáo viết tiếp như sau: "Trong khi bày tỏ sự đau buồn của ngài đối với các nạn nhân của những vụ đụng độ liên tiếp, ÐTC lên án không những các vụ bạo động, nhưng  ngài còn ước mong việc trở lại bàn hội nghị được thực hiện sớm hết sức có thể: đây  là phương tiện duy nhất, với sự giúp đỡ của Cộng đồng quốc tế, có thể đạt tới hòa bình".

Ðược Ðài Phát thanh Vatican phỏng vấn, Cha Benedettini trả lời là "bầu khí của cuộc gặp gỡ rất thân mật, vì đây là lần thứ mười ÐTC gặp lãnh tụ Palestine. Và như chính ông Arafat tuyên bố trong những ngày này tại Roma: Ông vẫn mang trong mình một sự tôn trọng rất lớn lao đối với ÐTC và chờ đợi nơi ngài một sự giúp đỡ hiệu nghiệm đối với tiến trình hòa bình tại Trung Ðông".

Thông cáo không tiết lộ gì thêm nữa. Nhưng căn cứ vào bản văn được phổ biến, có câu: "với sự giúp đỡ của Cộng đồng quốc tế", nên nhiều quan sát viên nghĩ rằng: trong những cuộc tiếp xúc với Nhà Cầm quyền Ý, ông Arafat đã yêu cầu gửi quân đội quốc tế đến miền Trung Ðông; vì thế trong cuộc gặp gỡ ÐTC, chắc chắn ông cũng xin Tòa Thánh ủng hộ yêu cầu này trong thời gian vắn hết sức có thể, để kiểm soát việc leo thang của những bạo động. Nhưng lời tuyên bố trong thông cáo "với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế",  theo một số người khác, không thể giải thích về việc yêu cầu Tòa Thánh ủng hộ việc gửi quân đội quốc tế đến kiểm soát, vì Tòa Thánh biết rằng: vấn đề này đang có những tranh luận giữa Do thái và Palestine trong chương trình do Ông Mitchell đề nghị. Do thái không chấp nhận sự hiện diện của quân đội ngoại quóc trên lãnh thổ mình, vì vi phạm chủ quyền quốc gia; và nếu có quân đội quốc tế, Do thái chỉ nhận quân đội Hoa kỳ mà thôi. Vì thế lời "với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế", theo truyền thống, phải hiểu về lập trường vẫn có của Tòa Thánh đối  Giêrusalem, nghĩa là Tòa Thánh luôn luôn  chủ trương phải có một qui chế quốc tế cho Thành thánh này.

Chính Ông Arafat cũng không tiết lộ gì thêm. Truớc khi lên máy bay trở về Palestine, ông đọc một bản tuyên bố vắn tắt lặp lại lời kêu gọi của ÐTC chấm dứt ngay mọi hình thức bạo động; rồi ông quả quyết thêm như sau: "Cần phải gửi các quan sát viên quốc tế.  Về phần tôi, tôi xin xác nhận lại một lần nữa: dấn thân cương quyết của chúng tôi trong việc ủng hộ tiến trình hòa bình và trong việc thực hiện các thỏa ước đã ký kết và những cam đoan đã lãnh nhận, trong đó có việc đình chiến tức khắc".

Back to Radio Veritas Asia Home Page